Komsomol

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

De Komsomol (Комсомол) was een communistische jongerenorganisatie in de Sovjet-Unie. Men schat dat zeker 2/3 van de volwassenenpopulatie van Rusland lid is geweest van deze organisatie. Komsomol is een acroniem voor kommoenistitsjeski sojoez molodjozji, Russisch voor "communistische jeugdbond"; de volledige naam van de organisatie was Vsesojoeznyj Leninski kommoenistitsjeski sojoez molodjozji, wat "Communistisch Leninjeugdverbond voor de gehele Sovjet-Unie" betekent.

In 1918 werd de eerste voorloper van de Komsomol opgericht. Aanvankelijk waren de communisten nog niet erg geïnteresseerd in een jeugdbeweging, maar dit veranderde toen ze realiseerden dat veel mensen binnen hun eigen gelederen slechts uit opportunistische motieven de communisten steunden. Op het hoogtepunt, in de jaren '70, telde de Komsomol tientallen miljoenen leden. Na de komst van Gorbatsjov werd de beweging echter aangepast. Dit betekende het doodvonnis: jongeren zagen het nut van het lidmaatschap niet meer in, en oudere leden bleven weg. Uiteindelijk stierf de Komsomol een stille dood.

De Komsomol was bedoeld om de jongeren om te vormen tot goede Sovjetburgers. De minimumleeftijd was 14, de maximumleeftijd 28. Lidmaatschap van de Komsomol was een belangrijke voorwaarde om toegelaten te worden tot de Communistische Partij van de Sovjet-Unie (en hiermee tot de meeste belangrijkere banen). Over het algemeen moesten Komsomolleden eerst lid zijn geweest van de Pioniers, de jeugdbeweging voor kinderen.

De activiteiten bestonden uit gezelligheids- en ideologische activiteiten. Deze konden bestaan uit bijeenkomsten of clubavonden, een filmavond, een lezing, een veldtrip, etc. Men trachtte het gezelligheidsaspect met het opvoedingsaspect te combineren. Dit maakte het makkelijker om de jeugd "op te voeden", men ging immers graag naar de Komsomolbijeenkomsten toe. De activiteiten vonden vaak plaats in jeugdhuizen, waar men altijd de oude vrienden terugzag en waar het altijd gezellig was.

De opgroeiende Sovjetburger diende een ideologisch traject af te leggen, dat begon bij de Pioniers. Als men een jaar of 14 was, stapte men over naar de Komsomol, waar men tot zijn 25-28e bleef. Daarna konden getalenteerde leden trachten lid te worden van de Communistische Partij, wat een voorwaarde was voor een hogere functie. De Komsomol diende daardoor ook als een vergaarbak voor jonge talenten, en als een springplank voor de carrière. Uit een jeugdbeweging gezet worden (wegens bijvoorbeeld wangedrag op school, of politiek incorrecte opvattingen verspreiden) was derhalve een zeer zware straf: het betekende dat een carrière binnen de Sovjet-Unie niet meer mogelijk was.