Klimmen (luchtvaart)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

In de luchtvaart spreekt men van klimmen bij het vergroten van de hoogte van een vliegtuig; de klim is de fase van de vlucht na het opstijgen voor het kruisen, waarbij de meest geschikte hoogte wordt gekozen.

[bewerk] Uitvoering

De klim wordt gerealiseerd door de liftkracht van de vleugels te vergroten zodanig dat de liftkracht groter is dan de zwaartekracht, in feite het gewicht van het toestel. De klim gaat door totdat beide krachten in balans zijn. De vergroting van de liftkracht kan worden bereikt door de invals-, ook wel aanstroomhoek genoemd, te vergroten. In het Engels noemt men dit de angle of attack. Dit is de hoek tussen de koorde van de vleugel en de richting van de aantromende wind. Ook het verhogen van de stuwkracht van de motoren en daardoor de snelheid, het vergroten van het oppervlak en het veranderen van de vorm van de vleugels worden gebruikt om meer lift te krijgen. Vaak worden combinaties van de technieken gebruikt om het vliegtuig te laten klimmen. Meestal is het de combinatie van vermogen en invalshoek.

Omdat de liftkracht afneemt met de afname van de luchtdichtheid zal een klim vanzelf overgaan in een horizontale vlucht op een constante hoogte op het moment dat de lift gelijk is met het gewicht van het toestel.

[bewerk] Klimfase

De klimfase van een normale vlucht van een vliegtuig is de fase na het opstijgen en waarin het toestel de vooraf bepaalde kruishoogte bereikt. Afhankelijk van het type vliegtuig en andere factoren duurt deze fase van de vlucht tussen een minuut en meer dan twee-en-een-half uur. De klim kan in één keer uitgevoerd worden, maar vooral op langere vluchten wordt er afwisselend geklommen en gevlogen op kruissnelheid. Als er, bijvoorbeeld vanwege het verminderen van het gewicht door brandstofverbruik, stapsgewijs wordt geklommen spreekt men van een step-climb.

Bij een lange klim wordt de snelheid van klimmen meestal in de loop van de klim verlaagd, daarbij wordt er meer voorwaartse snelheid bereikt zodat dit dit tijd bespaart over de reistijd. Andere voordelen hiervan zijn beter zicht over de neus van het vliegtuig en minder slijtage van de motoren.

Als de klimhoek te groot wordt voor de instroomhoek dan dreigt het toestel te overtrekken: er ontstaat meer weerstand waardoor de snelheid daalt en de liftkracht uiteindelijk verdwijnt..

Er kan ook worden geklommen door in stijgende lucht, thermiek, te vliegen. Omdat deze zones vrij onvoorspelbaar zijn en gewone vliegtuigen niet zo geschikt zijn voor een passieve klim, wordt deze techniek eigenlijk alleen door zweefvliegtuigen gebruikt. Het is wel zo dat een vliegtuig sneller klimt als er zowel actief als passief wordt geklommen.

De tegenstelling van klimmen is dalen.

[bewerk] De “normale” klim

Onder bepaalde wetgevingen en omstandigheden zijn er vaste regels en procedures voor luchtwegen, luchtruim en instrumentgebruik. De normale klim is meestal die die door de meest gangbare toestellen onder normale omstandigheden kan worden gehaald. Deze worden ook gebruikt in de normale richtlijnen zoals een klim van 120 voet (360 m) per zeemijl (1852 m), die gangbaar is in de beperkte ruimte rond luchthavens.