Kicking Bear
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Kicking Bear (Schoppende beer, maar zijn echte naam was Mato Wanartake) (1853 - 28 mei 1904 (? Manderson, South Dakota)) was een legendarische aanvoerder van de indiaanse stam van de Sioux. Hij speelde een prominente rol in de groeiende weerstand van de indianen tegen hun blanke Amerikaanse tegenstanders aan het eind van de negentiende eeuw.
Inhoud |
[bewerk] De eerste jaren
Hoewel het bekend is wanneer Kicking Bear is geboren, is het niet bekend waar hij werd geboren. Zijn vader was Black Fox (Zwarte vos) en zijn moeder heette Woodpecker (Specht). Door zijn huwelijk met Woodpecker Woman, de nicht van een Sioux leider, rees zijn sociale status. Hij verwierf aanzien in verschillende slagen om het Lakota gebied te verdedigen. De belangrijkste slag die aan zijn naam verbonden wordt is de Slag bij de Little Bighorn. Hier overwon een coalitie van met name Sioux en Cheyenne indianen een Amerikaanse legermacht mede aangevoerd door generaal George Armstrong Custer. De rol van Kicking Bear in de toenemende onrust tussen indianen en de Amerikaanse overheid was trouwens toch opmerkelijk.
[bewerk] Kicking Bear en Wovoka
In 1889 leerde Kicking Bear de indiaanse prediker Wovoka en diens missie kennen. Wovoka beweerde de nieuwe messias te zijn die een nieuwe wereld aankondigde. In een nieuw land met groene weiden en grote kuddes bizons, zouden alle mensen herenigd worden met hun voorouders. Om de komst van de nieuwe aarde te bespoedigen en er deel aan te hebben, gaf Wovoka de van oudsher bekende Ghost Dance een nieuwe impuls.
Kicking Bear was onder de indruk van Wovoka's boodschap, maar gaf er zijn eigen interpretatie aan. Zo sloot hij, in tegenstelling tot wat Wovoka preekte, blanken uit als deelnemers aan de nieuwe wereld. Sterker nog, hij wees op het bestaan van speciale Ghost Dance kledij die de drager onkwetsbaar zou maken voor blanke kogels. Kicking Bear trok daarmee het ritueel van de Ghost Dance nadrukkelijk in een "anti-Amerikaanse" context. De populariteit van de Ghost Dance verspreidde zich snel onder de indianenstammen van het westen van de Verenigde Staten. De ernstige gevolgen van de economische en sociale achterstelling van de indianen begonnen zich in die jaren het hardst voelen waardoor een voedingsbodem ontstond voor rebellie tegen de blanken.
[bewerk] De toespraak van Kicking Bear
In 1890 sprak Kicking Bear een raad van vooraanstaande Sioux indianen toe. Kicking Bear had het jaar ervoor de bijzonder inspirerende boodschap van Wovoka ontvangen. Hoewel er bij de bijeenkomst geen blanken aanwezig waren, wist major James McLaughlin de inhoud van de toespraak te bewaren voor het nageslacht. In zijn boek My Friend The Indian nam hij de toespraak op zoals hij deze had doorgekegen van een Sioux die aanwezig was geweest bij de raadsvergadering: Short Bull. De versie die hij weergeeft is dus de door Short Bull gememoreerde.
Kicking Bear raakte al bij het begin van zijn rede de kern van zijn boodschap: "Mijn broeders, ik breng jullie de belofte van een dag waarop geen blanke zijn hand zal leggen op de teugel van een paard van een indiaan. Wanneer de rode mens van de prairie de wereld zal regeren en niet door iemand verdreven zal worden van de jachtgronden." Vervolgens vertelde Kicking Bear hoe ooit de messias door de blanke was gedood en binnenkort terug zou keren samen met de geesten van gestorvenen: nu om de indianen te redden.
Uitvoerig vertelde Kicking Bear hoe hij aan zijn boodschap gekomen was. Nadat hij door een gids via een trap van kleine wolken door een opening in de lucht was geleid ontmoette hij de Grote Geest en diens echtgenote: "We lagen gestrekt op de vloer maar ik zag dat ze als indianen gekleed waren. Toen, door een opening in de lucht, toonden ze ons alle landen van de wereld en de verblijfsgebieden van onze vaderen sinds het begin der tijd; alles was er: de tipis, en de geesten van onze vaderen, en grote kuddes buffels en land dat glimlachte omdat het rijk was, en de blanke was daar niet." Toen toonde hun gids zijn handen en voeten aan Kicking Bear. Ze haddenen de sporen van de verwondingen naar aanleiding van de kruisiging door de blanken: Kicking Bear kreeg zijn boodschap van de messias zelf. De messias schetste een beeld van de nieuwe wereld die bedekt zou worden met nieuwe, vruchtbare aarde waarop de indiaan voorspoedig zou leven maar die de blanke zou bedekken. Overigens waarschuwde Kicking Bear zijn volk: mocht iemand twijfelen aan zijn boodschap dan zouden "onwenselijke plaatsen hun deel zijn" waar zij verloren zouden zijn en moeten rondzwerven totdat ze de liederen en dansen van de geesten leerden. Voor hen die wel geloofden kreeg Kicking Bear een opwekkende boodschap: "En terwijl mijn kinderen dansen en zich gereed maken om de geesten te vergezellen, zullen ze geen angst voor de blanke hebben, want ik zal het geheim om kruit te maken ontnemen aan de blanke en het kruit dat ze nu in bezit hebben zal niet branden als het gericht wordt tegen het rode volk."
Kort na het beëindigen van de volgende winter, zo beloofde Kicking Bear's gids, zou de nieuwe wereld verschijnen. Hoewel de letterlijke tekst van de toespraak dus niet overgeleverd is, zal deze rede een enorme indruk hebben gemaakt op de aanwezigen.
[bewerk] De Ghost Dance bereikt zijn hoogtepunt
Intussen waren de Amerikaanse autoriteiten nerveus geworden door de spectaculaire opkomst van de Ghost Dance. Men besloot Sitting Bull, oom van Kicking Bear en degene die hem had toegestaan de Ghost Dance te verspreiden, te arresteren. Bij de poging om hem op te pakken kwam de leider van de Sioux echter tragisch om het leven. Een absoluut dieptepunt in de relatie tussen indianen en regering in die jaren werd de zogenaamde slag bij Wounded Knee. In een poging om een groep indianen te ontwapenen die hun kamp had opgeslagen bij het riviertje de Wounded Knee werd plotseling een geweer afgevuurd. In de daarna ontstane consternatie werden enkele honderden Sioux indianen gedood. De groeiende betekenis van de Ghost Dance was daarmee beëindigd.
[bewerk] Het einde van Kicking Bear
Na deze gebeurtenis werd Kicking Bear gearresteerd en opgesloten in Fort Sheridan (Illinois). Om de spanningen tussen indianen en blanke Amerikanen weg te nemen werd een tamelijk bizar besluit genomen: Kicking Bear zou niet vervolgd worden als hij zich samen met andere prominente Sioux aanvoerders aansloot bij de rondtrekkende show van Buffalo Bill. Kicking Bear gaf toe, maar ervoer de trip naar Europa als vernederend. Na een jaar keerde Kicking Bear terug naar South Dakota. Van verdere politieke activiteiten of ambities is niets bekend. Tot aan zijn dood in 1904 bleef het stil rond Kicking Bear.
| Bronnen, noten en/of referenties: |
