Karel IX van Zweden
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
1550-1611 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Koning van Zweden | ||||||
|
||||||
|
Karel IX (4 oktober 1550 - 30 oktober 1611) was koning van Zweden van 1604 tot aan zijn dood in 1611. Hij was de jongste zoon van Gustaaf Wasa en volgde koning Sigismund op. Van zijn vader kreeg hij kreeg het hertogdom Södermanland toegewezen, maar nam pas definitief bezit van dit gebied na de val van Erik XIV van Zweden in 1569. Karel was de echte leider van de opstand tegen koning Erik, maar leefde op gespannen voet met zijn broer Johan Wasa, die Erik zou opvolgen. Karel was een overtuigd calvinist, maar toen Johan III in 1592 stierf, werd hij opgevolgd door diens zoon, de katholieke Sigismund, die ook al koning van Polen was. Karel werd de leider van de protestantse oppositie in Zweden. In 1595 werd Karel tot regent aangesteld door de rijksdag en de reactionaire en katholieke Sigismund werd tenslotte in 1600 afgezet als koning. In 1604 volgde Karel hem formeel op.
In zijn buitenlandse politiek boekte Karel IX weinig successen. Hij voerde oorlog met Polen, Rusland en Denemarken, zonder veel resultaat.
Hij huwde een eerste keer met Maria van Palts-Simmern (1561–1589), dochter van Lodewijk VI van de Palts en Elisabeth van Hessen. Hun kinderen waren:
- Margaretha Elisabeth (1580–1585)
- Elisabeth Sabina (1582–1585)
- Lodewijk (1583–1583)
- Catharina (1584–1638), huwde een prins van Palts-Zweibrücken, en werd de moeder van o.m. Karel X Gustaaf van Zweden
- Gustaaf (1587–1587)
- Maria (1588–1589).
In 1592 huwde hij zijn tweede vrouw Christina van Holstein-Gottorp, dochter van Adolf van Sleeswijk-Holstein-Gottorp en hun kinderen waren:
- Christina (1593–1594)
- Gustaaf Adolf (1594–1632)
- Maria Elisabeth (1596–1618), huwde haar volle neef hertog Johan, jongste zoon van Johan III van Zweden
- hertog Carl Philip (1601–1622).
Met zijn maîtresse Karin Nilsdotter had hij een zoon, de veldmaarschalk Carl Carlsson Gyllenhielm (1574–1650).