Jan Six (1618)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Jan Six (Amsterdam, 14 januari 1618 – aldaar, 28 mei 1700), heer van Vromade en Wimmenum, was een Amsterdams regent en schrijver.
Hij was de zoon van de te Sint-Omaars geboren Jean Six en Anna Wijmer en werd in de Waalse kerk gedoopt met de naam Jehan. Hij begon zijn studies in de vrije kunsten en rechtsgeleerdheid te Leiden op 4 maart 1634. Zijn vader overleed reeds in 1617; hij bleef tot na de dood van zijn moeder op 21 juni 1654 op de Kloveniersburgwal 101 wonen. In juli 1655 huwde Jan Six Margaretha Tulp, de dochter van de burgemeester-hoogleraar Nicolaas Tulp. Niet Rembrandt, die in moeilijkheden verkeerde, maar Govert Flinck portretteerde zijn echtgenote. Twee jaar daarna kwam hij in een stedelijk ambt. Pas in 1679 kreeg hij een zetel in de vroedschap. Hij werd slechts eenmaal burgemeester, in 1691.
Zijn grootste roem was zijn beschermende vriendschap met zijn grote stadgenoten Vondel en Rembrandt. Beiden overleefde hij lang. De eerste heeft zijn nagedachtenis bewaard in de Nederlandse letteren; de laatste vereeuwigde zijn naam met een beroemd portret over de gehele wereld (1654). De architect Adriaan Dortsman bouwde een huis voor hem op Herengracht 619.
Rembrandt schilderde Anna Wijmer, zijn moeder, reeds in 1641. In 1645 schetste Rembrandt het bruggetje van Six, waarop de beide mannen over de leuning van de brug in het water staren. In 1647 maakte Rembrandt diverse voorstudies voor het latere schilderij. De Nederlandse vertaling van Il libro del Cortegiano - De volmaeckte Hovelinck - van Baldassare Castiglione werd in 1662 aan Jan Six opgedragen.
Zijn Collectie Six met schilderijen, tekeningen en etsen genoot grote bekendheid.
Zijn toneelwerken, zonder zijn naam uitgegeven, zijn:
- Medea (Amst. 1648, uitgave in folio; 2e druk in 4o. met een ets van Rembrandt, ald. 1679; 3e dr. ald. 1680, waarachter het gedicht Muiderberg). Het stuk werd door Jan Vos voor lege zalen opgevoerd.
- Onschult (blijspel, ald. 1662).
| Bronnen: |
|
Dit artikel is geheel of gedeeltelijk gebaseerd op een artikel uit het Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde van F. Jos. van den Branden en J.G. Frederiks uit 1888-1891, dat vanwege zijn ouderdom vrij is van auteursrechten. |
