Jan Palfijn
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Jan Palfijn (Kortrijk, 28 november 1650 – Gent, 21 april 1730) was een Vlaams verloskundige. Zijn naam is nauw verbonden aan de door hem ontworpen verlostang die hij in 1723 in de openbaarheid brengt.
Verlostangen bestaan al maar de ontwerpers, zoals van de vermoedelijke uitvinder, de Brit Peter Chamberlen (1601-1683), maar zij houden hun ontwerp vaak geheim. Hij probeert zijn uitvinding in 1670 voor 10.000 daalders aan de lijfarts van de Franse koning te verkopen maar een demonstratie loopt op een mislukking uit. Daarom heeft de verlossing voorlopig plaats onder een deken, die mede dient ter bescherming van de vinding van Chamberlen.
Ook de 17de-eeuwse stadsvroedmeester van Amsterdam Hendrik van Roonhuijsen (1625-1672) en zijn zoon Rogier houden de door hen ontwikkelde verlostang uit de openbaarheid.
Jan Palfijn breekt met deze traditie en toont zijn ontwerp voor het eerst aan de Academie van Wetenschappen te Parijs. Het instrument bestaat uit twee losse lepels, bijeengehouden door een ketting of koord, en is voorzien van houten handvatten. Het apparaat houdt geen rekening met de bekkenkromming.
Later volgen vele verbeteringen (de lepels worden gekruist). In 1998 werd de verlostang nog altijd gebruikt bij 3,2 % van alle bevallingen in Nederland.
Zijn praalgraf door beeldhouwer K. Van Poecke (1784) is te zien in de St-Jacobskerk te Gent. Op de Havermarkt in Kortrijk staat een bronzen standbeeld van Jan Palfijn van de hand van Thomas Vinçotte, onthuld in 1889.
In Gent en Merksem is een Jan Palfijn-ziekenhuis.
| Bronnen, noten en/of referenties: |
|
