Irma Laplasse

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Irma Laplasse, geboren Irma Swertvaeger (Schore, 9 februari 1904 - Brugge, 30 mei 1945), was een Vlaamse vrouw die wegens verraad ter dood werd veroordeeld.

Op 20-jarige leeftijd huwde ze Henri Laplasse met wie ze in een hoeve te Oostduinkerke ging wonen. Vader Henri was lid van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), zoon Fred(erik) was eerst lid van de Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen (NSJV) en vervolgens van de Fabriekswacht. Dochter Angèle was actief bij de Dietsche Meisjesscharen. Moeder Irma was bij geen enkele vereniging aangesloten.

Op 21 december 1944 werd Irma Laplasse door de Krijgsraad te Brugge ter dood veroordeeld wegens verraad en verklikking. Naar verluidt zou Irma Laplasse de dood van zeven verzetsleden op haar geweten hebben toen Duitse soldaten poogden haar gevangengenomen zoon uit de handen van de Witte Brigade te bevrijden. Op 10 februari 1945 bevestigde het Krijgshof te Gent de doodstraf en Irma Laplasse werd op 30 mei 1945 te Brugge terechtgesteld. Met haar dood werd Laplasse een symbool voor Vlaams-nationalisten.

Het Hof van Cassatie te Brussel verbrak op 30 mei 1995 – precies vijftig jaar na de terechtstelling - het arrest van de Krijgsraad te Brugge. Op 7 december 1995 begon het herzieningsproces, en het nieuwe arrest werd uitgesproken op 14 februari 1996. Daarin werd met twee zaken rekening gehouden:

• De bewering van Irma Laplasse dat zij het deed om haar zoon te (laten) redden uit de handen van de Witte Brigades:

"Door in de gekende omstandigheden aan een Duits militair mee te delen dat het lokale verzet openlijk in actie was gekomen, deed beklaagde aan de vijand aangifte van een werkelijk feit dat de enige persoon, met name de weerstanders die tot de aanhouding van Frederik Laplasse overgingen en hun wapenbroeders, kon blootstellen aan zijn opsporingen, vervolgingen of gestrengheden. (..) Beklaagde bekende het wederrechtelijke karakter van haar gedraging. Zij kon niet anders dan weten dat zij, door aangifte te doen, de verzetslui die haar zoon hadden aangehouden, aan vervolgingen van de vijand blootstelde. Zij deed dit willens en aanvaardde het risico, weliswaar om zodoende het andere doel te bereiken dat zij nastreefde, de bevrijding van haar zoon."

• Dat zij de enige informatiebron was die de Duitse soldaten toeliet op te treden tegen de verzetslieden.

Irma Laplasse werd aldus in 1996 postuum veroordeeld tot levenslange hechtenis, en vervallen verklaard van haar burgerrechten, titels, graden, openbare ambten, bedieningen en diensten waarmee zij bekleed was.

• Een 'Irma Laplasse' is ook de naam van een sanctie toegepast op cantussen in Vlaanderen. Deze straf omvat dat de gestrafte student zich volledig moet ontkleden, om dan enkel gehuld in kiel te verschijnen in de corona; een variant hier op is dat er per kledingstuk dat de student wenst aan te houden een pint bier moet gedronken worden.