Hitparade
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een hitparade, hitlijst of (Engels) chart is een lijst waarin op de juiste volgorde de best verkochte of meest gedraaide singles of albums van een bepaalde periode zijn gerangschikt: de hits. Het Amerikaanse tijdschrift Billboard publiceerde al in 1914 lijstjes als "Popular Songs Heard in Vaudeville Theaters Last Week" en "The Billboard's Song Hints" en sinds 1958 de Billboard Hot 100. In Nederland zond de VARA in het programma van Pete Felleman een hitparade uit in 1949. Daarin draaide hij voornamelijk Amerikaanse hits. De hitparade die in februari 1951 door de KRO werd uitgezonden was de eerste die werd samengesteld op basis van verkoopgegevens van muziekhandelaren. Deze lijst vermeldde geen artiesten. Ger de Roos was de samensteller. Vanaf augustus 1952 werd de 'Luister-hitparade' samengesteld. In maart 1956 publiceerde het maandblad Elsevier een hitparade, in juni 1957 volgde Muziek Parade, in juni 1958 Muziek Expres en in maart 1959 Tuney Tunes. De eerste wekelijkse hitparade (vanaf mei 1960) was Foon. De lijsten werden naar Amerika gestuurd, alwaar Billboard ze publiceerde in de rubriek 'Hits of the world'. Vanaf juni 1961 werd deze taak overgenomen door het blad Platennieuws. Vanaf 30 november 1963 zond het VARA-radioprogramma Tijd Voor Teenagers voor het eerst zijn eigen Top 10 uit op basis van een telefonisch onderzoek onder platenwinkels in heel Nederland. Joost den Draaijer presenteerde vanaf 2 januari 1965 een wekelijkse uitzending van de Radio Veronica Top 40. Op 23 mei 1969 ging hij voor de VPRO de Hilversum 3 Top 30 presenteren.
Tegenwoordig zijn de Top 40, de Single Top 100 en de Mega Top 50 de bekendste Nederlandse hitlijsten. In Vlaanderen is vooral de Ultratop 50 erg bekend.
Traditioneel zijn hitlijsten samengesteld op basis van verkoopcijfers in muziekwinkels van eerst bladmuziek en later geluidsdragers. Later werd ook airplay hierin betrokken, dat wil zeggen het aantal keer dat een single op de radio of televisie te horen is, al dan niet op aanvraag. In de jaren '00 rees de vraag of op deze manieren samengestelde hitparades nog wel representatief zijn voor de populariteit vanwege de daling van de verkoop van singles en de toename van het downloaden van muziek. Hierdoor zijn er ook hitlijsten op basis van aantal downloads verschenen.
Het is ook mogelijk een hitlijst samen te stellen op basis van populariteit door direct aan een doelgroep te vragen welk liedje bij hen favoriet is. Deze manier bestond al langer, maar heeft door de komst van internet een grotere vlucht genomen.
Vanaf 15 maart 2008 worden in de Superchart van TMF Nederland ook onbetaalde downloads meegeteld. Het is voor het eerst in de geschiedenis van het Nederlandse hitwezen dat "illegale" downloads in een hitlijst meetellen.[1]
