Giovanni Gabrieli

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Giovanni Gabrieli (Venetië, 1557 - aldaar, 12 augustus 1612) was een Venetiaans priester, componist uit de Renaissance en organist.

Inhoud 1 Leven 2 Compositie (selectie) 2.1 Werken voor blazers 3 Externe link 4 Bronnen, noten en/of referenties

[bewerk] Leven

Gabrieli studeerde bij zijn oom Andrea Gabrieli en van 1575 tot 1579 aan het Beierse hof van hertogen Albrecht V van Beieren en Willem V van Beieren bij Orlando di Lasso. Na zijn terugkeer naar Venetië werkte hij vanaf 1586 als organist in de Basiliek van San Marco.

Gabrieli is zonder twijfel de belangrijkste vertegenwoordiger van de Venetiaanse muziek aan het einde van de 16e en het begin van de 17e eeuw. Hij was actief in de San-Marcobasiliek in Venetië. Hij had de kans om er de meerkorige vocale stijl a cori spezzati verder uit te diepen. Bij cori spezzati zingt een dubbelkoor met gesplitste koren: de koren werden tegenover elkaar opgesteld, zodat een heuse dialoog mogelijk wordt.

Hij had een uiterst hoogstaand instrumentaal ensemble ter beschikking, waartoe de grootste virtuozen van dat ogenblik behoorden, zoals de cornettisten Girolamo Dalla Casa en Giovanni Bassano. Zijn composities voor de San Marco werden gepubliceerd in twee bundels (1597 en 1615) Sacrae symphoniae; de instrumentale canzona's en sonata's die hierin voorkomen, waren hoogstwaarschijnlijk bedoeld voor de opluistering van de missen en vespers op de grote feestdagen en vieringen doorheen het liturgisch jaar en zijn misschien de oudste gepubliceerde stukken orkestmuziek. Verder schreef hij van 1593 tot 1595 drie bundels orgelstukken Intonazioni e ricercari en in 1608 de bundel Canzoni per Sonare voor koperblazers.

[bewerk] Compositie (selectie)

[bewerk] Werken voor blazers

• Canzon Primi Toni, voor twee koren koperblazers
• Canzon Septimi Toni (Mixolydisch) no. 1, voor twee koren koperblazers
• Canzon Septimi Toni (Mixolydisch) no. 2, voor twee koren koperblazers
• Canzon Duodecimi Toni (Hypoionisch), voor twee koren koperblazers
• Canzon Quarti Toni, voor drie koren kopersblazers
• Canzon à 12, voor drie koren koperblazers
• Canzon à 12 in echo, voor drie koren koperblazers
• Canzon Noni Toni, voor twee koren koperblazers
• Canzoni noni toni a 12, voor drie koren koperblazers
• Canzona per Sonare no. 1 "La Spiritata"
• Canzona per Sonare no. 2, voor drie koren koperblazers
• Canzona per Sonare No. 3
• Canzona per Sonare no. 4
• Canzona per Sonare no. 27, voor twee koren koperblazers
• Canzona per Sonare no. 28, voor twee koren koperblazers
• Dècimo Tono
• Duodècimo Tono
• Fantasia in the Sixth Tone
• Nono Tono
• Ottavo Tono
• Primo Tono
• Secondo Tono
• Sonata pian'e forte, voor twee koren koperblazers
• Sonata Octavi Toni (Hypomixolydisch), voor twee koren koperblazers
• Terzo e Quarto Tono
• Undicèsimo Tono

[bewerk] Externe link

• Partituur van de Canzon secunda a quattro (1608) van Giovanni Gabrieli

Bronnen, noten en/of referenties:

Denis Arnold: Giovanni Gabrieli and the Music of the Venetian High Renaissance. London: Oxford University Press 1979, ISBN 0-19-315247-9 S. Kunze: Die Instrumentalmusik Giovanni Gabrielis. Tutzing 1963. R. Wiesenthal: Die Sacrae Symphoniae Giovanni Gabrielis. Diss. Jena 1954.