Gilles (carnaval)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Gilles zijn anonieme folkloristische personages die naar buiten komen tijdens carnaval, meer bepaald op vastenavond, de dag voor Aswoensdag. Men komt ze enkel in het Belgische carnaval tegen, met name in Binche en Aalst.
Inhoud |
[bewerk] Binche
De Gilles van Binche zijn het bekendst. Er zijn verschillende verenigingen die elk hun eigen leden hebben, maar sowieso mogen enkel mannelijke inwoners Gille worden. Ook vele kinderen zijn Gille.
Een Gille kan men eenvoudig herkennen aan zijn kostuum: een linnen pak met kleurrijke leeuwen en kronen, dat wordt opgevuld met stro, zodat vooraan en op de rug een bult ontstaat. Ze dragen klompen en een witte kraag. Op hun gezicht dragen ze een masker (zo is iedereen anoniem), en op hun hoofd een witte muts; daarop soms een grote hoed met struisvogelpluimen. Rond hun middel dragen ze de 'apertintaille', een gordel met zes tot negen bellen.
Gilles kondigen de lente aan; ze stampen met hun klompen op de aarde om deze vruchtbaar te maken; ze worden begeleid door tamboers die een karakteristieke bezwerende cadans aangeven. Ook de bellen moeten de boze geesten verjagen. Een Gille mag alleen bewegen op muziek. De Gilles dragen een mand met appelsienen; deze worden in de menigte gegooid.
Het 600 jaar oude carnaval van Binche werd in 2003 door de UNESCO toegevoegd aan de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid.
Het Suske en Wiske album ‘De joviale Gille’ (nummer 297) gaat over de Gilles van Binche.
[bewerk] Aalst
In Aalst werd in 1926 een vereniging met gelijkaardige figuren gesticht onder de naam "De Ware Gilles". In 1971 werd deze vereniging onbonden, maar al gauw heropgericht als "De Aalsterse Gilles". In Aalst mogen zowel mannen als vrouwen en kinderen deelnemen; ze hebben ook een karakteristieke bezemdans. Tijdens de bezemworp worden bezempjes in het publiek gegooid.
[bewerk] Halle
Net zoals in Binche kunnen enkel mannen Gille worden. Anders dan in Binche mogen deze Gilles zich wel in kostuum buiten de stadsgrenzen begeven en zijn ze niet gemaskerd (dit heeft te maken met het politiereglement). Met carnaval smijten deze Gilles bloedappelsienen en staan zij in voor de verbranding van de heerschappij en het carnaval. Er zijn twee verenigingen in Halle: de Gilles en Pierrots van Groot-Halle & de Gilles en Paysannes van Sint-Rochus. Elk jaar offeren ze elk een kaars respectievelijk in de basiliek van Halle en de Sint-Rochus kerk op een goede afloop.
