Gelede Tram Lang
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
| GTL8 | ||
|---|---|---|
 |
||
| Serie | GTL8-I | GTL8-II |
| Nummering | 3001-3100 | 3101-3147 |
| Aantal | 100 | 47 |
| Fabrikanten | BN (mechanisch deel) en ACEC (tractiemotoren) HOLEC (elektrisch deel) |
|
| Indienststelling | 1981-1984 | 1992-1993 |
| Dienstgewicht | 37 ton | 38 ton |
| Lengte | 28,6 m | 29,0 m |
| Breedte | 2,35 m | |
| Hoogte | 3,19 m | |
| Spoorwijdte | 1.435 mm | |
| Wieldiameter | 25" = 635 mm | |
| Vloerhoogte | 860 mm | |
| Zitplaatsen | 77 | 76 |
| Staanplaatsen | 108 | 112 |
| Maximum snelheid | 70 km/h | |
| Versnelling | < 1,3 m/s² | |
| Vertraging | < 1,5 m/s² | |
| Noodremming | ~ 4,2 m/s² | |
| Aandrijving | Elektrisch | |
| Aantal motoren | 8 ( PCC 1432 ) | |
| Vermogen | 8 x 45 = 360 kW | |
| Besturing | DC Chopper | |
| Remsystemen | Elektrische motorrem Hydraulische veertrommelrem Magnetische railrem ( 60 kN ) | |
De achtassige Gelede Tram Lang (GTL8) is een trammodel van de Haagse HTM.
De eerste serie, het dubbelgelede éénrichting materieel GTL8-I, (serie 3001-3100) werd gebouwd door La Brugeoise et Nivelles (BN - nu: Bombardier) in Brugge tussen 1981 en 1984. De elektromotoren werden geleverd door ACEC (nu: ALSTOM) uit Charleroi. De elektrische installatie was van HOLEC - Smit, Ridderkerk (nu eveneens ALSTOM). Alle acht assen worden aangedreven (8 x 45 kW). De GTL is 28,6 meter lang en daarmee op dat moment de langste tram in Nederland. De letter "L" staat (echter) voor Lange wagenbak, met een gemiddelde draaistelafstand van ca. 7,2 meter, in plaats van de gebruikelijke hart-op-hart afstand van rond de 6 meter. De GTL had oorspronkelijk 78 zitplaatsen.
Deze trams hebben net als hun voorgangers, de Haagse PCC's, voetbediening en PCC-draaistellen. Een deel van de trams kreeg draaistellen afkomstig van de series 1300 en 2100 (bouwjaren 1971/1974). Ook waren ze nog voorzien van vouwdeuren. De GTL8 is de éérste grote materieelserie in Nederland (ook in Europa ná de TW6000-serie van Hannover) met een thyristorchopper-tractieschakeling, voorzien van geavanceerde "pulssturing" met RCT-serieresonante stroomcommutatie naar HTM-ontwerp. Deze tractieschakeling is later, door HOLEC, overgenomen in de uitrusting van het ICM-choppermaterieel van NS. Integenstelling tot genoemd Intercitymaterieel, is met de GTL8-trams ook terugwinning van remstroom mogelijk. Door deze recuperatie wordt een totale energiebesparing van 30 tot 35 % verkregen, ongeveer het dubbele van het TW6000-materieel.
Vanaf 1987 zijn anders geveerde pantografen gemonteerd voorzien van een elastisch (kool)-sleepstuk met een zgn. fictief draaipunt bóven de rijdraad voor minder slijtage wegens soepel volgen van oneffenheden in de bovenleiding.
In 1992/1993 werd een vervolgserie (3101-3147) afgeleverd om de laatste PCC's te vervangen. Deze vervolgserie, de GTL8-II, had een andere kleurstelling (blauw-wit met gele deuren) en zwenk-zwaaideuren. Voorts kreeg de GTL8-II een automatische halteafroep, en werden statische - in plaats van roterende - omvormers toegepast.
In de jaren 2011-2014 worden de trams uit de serie 3000 waarschijnlijk door nieuw materieel vervangen. De serie 3100 wordt dan mogelijk rond 2022 vervangen.
De Amsterdamse 11G/12G-trams (series 817-841 en 901-920: eveneens van BN Brugge) zijn voor een belangrijk deel gebaseerd op de Haagse GTL's.
[bewerk] Recente aanpassingen
Vanaf 2001 kreeg de 3100-serie de roodbeige kleurstelling die de 3000-serie al sinds de aflevering heeft, zodat alle GTL's nu dezelfde herkenbare kleur hebben.
Vanaf 2004 kregen de GTL's van de 3000-serie nieuwe deuren; in plaats van vouwdeuren kregen ze moderne zwenk-schuifdeuren. Aanleiding hiervoor was de openstelling van de tramtunnel: omdat de vouwdeuren eenvoudig met de hand open te duwen waren, werd dit te gevaarlijk geacht voor in de tunnel. Tevens zijn trams die worden ingezet op tramtunnel-lijnen voorzien van ARI (Automatische Rem-Ingreep), een soort treinbeïnvloeding.
In december 2006 is de eerste GTL (nr. 3116) van digitale lijnfilms en bestemmingsdisplays voorzien, ter vervanging van de koersrollen. Vanaf begin 2007 zijn meer trams uitgerust met digitale displays. In april 2007 is deze GTL 3116 - gedurende enkele dagen - voorzien van een nieuwe neus, welke veiliger zou zijn voor de voetgangers, en heeft (althans voorlopig) een wit-rode kleurstelling gekregen, welke vergelijkbaar is met de RandstadRailtrams.
[bewerk] Galerij
|
[bewerk] Bronnen
- HTM Light Rail Vehicle GTL8; D.A. Borgdorff, H.D. Ploeger, HTV, Den Haag - 2000; ISBN 90-9013935-4 / Incl. bijlagen: Bibliotheken van HGA en TUDelft
- Het energieverbruik van het tramrijtuig GTL-8 van de Haagsche Tramweg Maatschappij; P.P.A. Frielink, doctoraal nr. EMV 85-13, TUEindhoven - 1985
- Compilatie choppertheorie en tractieberekeningen 1972-1978; D.A. Borgdorff, Archiefnr: 1189, Haags Gemeentearchief - (HGA - 2003)
