Franse overzeese gebieden
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Franse overzeese gebieden zijn vaak eilanden verspreid over de wereld die door Frankrijk bestuurd worden. Zoals Nieuw-Caledonië of Frans-Guyana.
Administratief gezien hebben deze gebieden niet allemaal hetzelfde statuut. Een overzicht van de verschillende onderverdelingen:
Inhoud |
[bewerk] Overzeese regio's en departementen
Een overzeese regio (région d'outre-mer, afgekort ROM) heeft hetzelfde statuut als een regio op het Franse vasteland. Zij zijn integraal onderdeel van het Franse staatsbestel, als waren het gebieden in Europees Frankrijk, en zijn daardoor ook onderdeel van de Europese Unie met de status van ultraperifeer gebied.
Elke overzeese regio is onderverdeeld in één of meerdere overzeese departementen (départements d'outre-mer, afgekort DOM) die tevens hetzelfde statuut hebben als hun broeders op vasteland-Frankrijk. In de praktijk bestaan alle overzeese regio's uit slechts één departement, om geen overbodige versnippering te creëren is besloten de bestuurlijke organen departement en regio met elkaar te laten versmelten omdat die elkaar toch volledig bedekken. In dit verband wordt gesproken over DOM-ROM's.
Op Réunion zijn er plannen in de toekomst een nieuw departement op te richten ten zuiden van het eiland. Als die plannen werkelijkheid worden zal een situatie ontstaan zoals in Corsica, waar de regio Corsica eveneens uit twee departementen bestaat.
Net als alle departementen in Frankrijk zijn ook de overzeese departementen verder opgedeeld in arrondissementen, kantons en gemeenten:
- alle overzeese departementen samen zijn onderverdeeld in 13 arrondissementen
- die 13 arrondissementen zijn dan weer verdeeld in 156 kantons
- de 156 kantons beslaan 114 gemeenten, er zijn dus meer kantons dan gemeenten dit in tegenstelling tot het vasteland waar een kanton meestal een groep gemeenten bevat.
Er zijn in totaal vier overzeese regio's/departementen:
- Guadeloupe (sinds 1946)
- Martinique (sinds 1946)
- Frans-Guyana (sinds 1946)
- Réunion (sinds 1946)
Mayotte (zie hieronder) bevindt zich in een overgangsproces om binnen enkele jaren als vijfde overzeese regio en overzees departement bij deze vier aan te sluiten.
[bewerk] Overzeese gemeenschappen
Een overzeese gemeenschap (collectivité d'outre-mer) is moeilijk omschrijfbaar omdat er verschillende varianten van te vinden zijn, eigenlijk is het een verzamelnaam van verschillende statuten. Deze categorie is gecreëerd door een wetswijziging op 28 maart 2003.
In totaal zijn er zes overzeese gemeenschappen:
[bewerk] Frans-Polynesië
Frans-Polynesië, officieel "Overzees land Frans-Polynesië" (Pays d'outre-mer de la Polynésie française), heeft van de vier de grootste autonomie. Zo kan Frans-Polynesië zelf wetten uitvaardigen en heeft het de mogelijkheid gekregen inwoners een lokaal Frans-Polynesisch burgerschap toe te kennen op basis van permanent verblijf, wat een vereiste is om op regionale verkiezingen te mogen stemmen. Frans-Polynesië heeft sinds 2003 het statuut van overzees land (pays d'outre-mer).
Frans-Polynesië is onderverdeeld in 5 administratieve subdivisies en 48 gemeenten.
[bewerk] Mayotte
Mayotte, officieel "Departementale gemeenschap Mayotte" (Collectivité départementale de Mayotte), is een eiland in de Indische Oceaan dat tot 1976 deel uitmaakte van de Comoren. Het huidige statuut ligt dicht bij dat van een overzees departement, zo heeft Mayotte ook een vierkiesbare generale raad.
Voorlopig is Mayotte nog een departementale gemeenschap (collectivité départementale) maar men is druk in de weer om het statuut te veranderen in overzees departement/regio.
Mayotte is verdeeld in 17 gemeenten en kent geen andere tussenlagen zoals arrondissementen of kantons.
[bewerk] Wallis en Futuna
Wallis en Futuna, officieel "Eilandenterritorium Wallis en Futuna" (Territoire des Îles Wallis-et-Futuna), is verdeeld in 3 districten (circonscriptions territoriales) die exact overeenkomen met drie traditionele koninkrijken die ieder een koning aan het hoofd hebben, de enige koningen erkend door de Franse republiek.
De drie districten/koninkrijken zijn:
- Uvea
- Sigave
- Alo
Enkel Uvea is verder onderverdeeld in kleinere eenheden. Wallis en Futuna is niet in gemeenten onderverdeeld ,een unicum in Frankrijk.
[bewerk] Saint-Pierre en Miquelon
Saint-Pierre en Miquelon, officieel "Territoriale gemeenschap Saint-Pierre en Miquelon" (Collectivité territoriale de Saint-Pierre et Miquelon), is een archipel net voor de kust van Canada. Deze gemeenschap heeft een verkiesbare generale raad, een overblijfsel van toen het nog een overzees departement was (1976-1985). Van 1985 tot 2003 zijn deze eilanden ook nog een territorium met speciaal statuut (Collectivité territoriale à statut particulier) geweest. De officiële naam van dit gebiedsdeel herinnert daar nog steeds aan.
[bewerk] Sint-Maarten
Frans Sint-Maarten, officieel "Gemeenschap Sint-Maarten" (Collectivité de Saint-Martin), is het noordelijk deel van het eiland Sint-Maarten. Het was tot 2007 een gemeente binnen de DOM-ROM Guadeloupe, maar in 2003 koos de bevolking in een referendum voor een zelfstandige status, welke vier jaar later gerealiseerd werd.
[bewerk] Saint-Barthélemy
Saint-Barthélemy, officieel "Gemeenschap Saint-Barthélemy" (Collectivité de Saint-Barthélemy), was net als Frans Sint-Maarten tot 2007 een gemeente van Guadeloupe, maar koos in 2003 eveneens voor een zelfstandige status.
[bewerk] Overzeese territoria
Anno 2007 kent de Franse administratie slechts één overzees territorium, de Franse Zuidelijke en Antarctische Gebieden die dat statuut al sinds 1956 heeft.
Een overzees territorium verschilt van een overzees departement maar soms worden overzeese departementen en territoria samengenomen onder de naam DOM/TOM. Vooral vroeger werd dit gedaan wanneer men het over alle overzeese bezittingen van Frankrijk had. Ook nu wordt de naam nog steeds in die context gebruikt, zij het dat dit natuurlijk deels foutief is.
Vroeger waren er meer gebieden die zichzelf overzees territorium mochten noemen:
- Frans-Polynesië, van 1946 tot 2003 (nu een overzeese gemeenschap)
- Nieuw-Caledonië, van 1946 tot 1999 (nu een gebiedsdeel met speciaal statuut)
- Wallis en Futuna, van 1961 tot 2003 (nu een overzeese gemeenschap)
[bewerk] Overige gebiedsdelen
Verder heeft Frankrijk nog enkele gebieden in bezit die niet in één van bovenstaande categorieën zijn ingedeeld.
[bewerk] Nieuw-Caledonië
Nieuw-Caledonië, officieel "Gemeenschap sui generis Nieuw-Caledonië" (Collectivité sui generis de la Nouvelle-Calédonie), is een overzees gebiedsdeel met een speciale status als gevolg van de Overeenkomst van Nouméa uit 1998. Hierin besloten Frankrijk en Nieuw-Caledonië om in een overgangsperiode van vijftien jaar alle bevoegdheden van de Franse staat over te hevelen naar Nieuw-Caledonië, met uitzondering van justitie, defensie, veiligheid en muntzaken. Na afloop van deze periode, ten vroegste in 2014 en ten laatste in 2019, zal een referendum worden gehouden over de vraag of het gebied volledige onafhankelijkheid moet krijgen.
[bewerk] Clipperton
Clipperton is een klein eilandje in de Grote Oceaan dat ook onder Frans bestuur valt. Er is geen permanente bevolking en het atol wordt direct vanuit Frankrijk bestuurd door de minister voor zaken overzee.
| Overzeese gebiedsdelen van Frankrijk |  |
|---|---|
|
Overzeese regio's / overzeese departementen: |
|
