Faustus Socinus
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Faustus Socinus of Fausto Sozzini (Siena, 5 december 1539 - Luslawice, Polen, 3 maart 1604) was een Italiaanse theoloog en jurist uit de 16e eeuw. Hij was de grondlegger van het naar hem genoemde Socinianisme en een voorloper van het latere Rationalisme. Zijn gedachten zijn door de theologen van de Reformatie en de Rooms-Katholieke Kerk bestreden. Het laatste deel van zijn leven bracht hij in Polen door.
In zijn hoofdwerk De Jesu Christo Servatore (gedrukt in Polen, 1594) betoogde hij dat Christus niet door zijn kruisdood, maar door zijn zedelijk voorbeeld tot Verlosser is geworden. Zijn leer was tevens gematigd anti-trinitarisch. Zoals alle anti-trinitaristische stromingen accepteerde het socinianisme de leer van de goddelijke Drie-eenheid niet. Daarnaast wees het socinianisme de leer van de incarnatie (vleeswording) af.
Socinus leerde de volgende zaken:
- De Bijbel kan niets bevatten dat met de rede in strijd is. Hij stond een rationalistisch Bijbelgebruik voor. Wonderen zijn in de opvatting van Socinus niet mogelijk.
- Jezus was slechts mens. Jezus is voor Socinus niet de Zoon van God. Socinus ontkent daarom ook de Drie-eenheid.
- De Heilige Geest is voor Socinus geen persoon maar kracht.
- Socinus ontkende de leer van de erfzonde zoals deze door Augustinus en Paulus werd beleden en geleerd.
- De dood van Jezus was geen betaling voor de zonde. Het was een bevestiging van zijn leer.
In de gereformeerde Drie Formulieren van Enigheid wordt gesproken over "de goddeloze Socinus" (Dordtse Leerregels hoofdstuk 3/4 verwerping van dwalingen artikel 4). Zijn neef Lealius Socinus trad in zijn voetsporen.
