Echte libellen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Echte libellen

Piepjong mannetje platbuik

Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Onderstam:	Hexapoda (Zespotigen)
Klasse:	Insecta (Insecten)
Orde:	Odonata (Libellen)

Onderorde

Anisoptera
Sélys, 1854

Afbeeldingen Echte libellen

Informatie over Echte libellen

De echte libellen (Anisoptera) zijn een onderorde van grote insecten die samen met de juffers (onderorde Zygoptera) de orde van de libellen (Odonata) vormen. Wereldwijd zijn er zo'n 2600 soorten echte libellen.

Echte libellen zijn over het algemeen makkelijk van juffers te onderscheiden vanwege de totaal andere lichaamsbouw.

Bij de echte libellen zijn de achtervleugels breder dan de voorvleugels, weerspiegeld in de naam Anisoptera (ongelijkvleugeligen). De voor- en achtervleugels zijn bij de juffers gelijk, wat ook de betekenis van de naam Zygoptera is. Ook de rustpositie is anders; juffers vouwen deze tegen elkaar achter het lichaam, echte libellen spreiden de vleugels in rust. Echte libellen zijn ware vliegkunstenaars, meer dan juffers.

Echte libellen worden over het algemeen groter (32 tot 105 mm) dan juffers (23 tot 49 mm). De larven hebben dan ook meer tijd nodig om volgroeid te raken dan de larven van juffers. Een enkele soort kan de larvale cyclus in een paar maanden afronden, maar bij de meeste soorten overwinteren de larven 1-3 maal (5 komt echter ook voor). Het imago leeft bij zowel libellen als juffers altijd slechts één seizoen en sterft in het najaar.

Juffers zijn fijner gebouwd en ranker; het achterlijf is altijd rond en dun, bij echte libellen is het achterlijf dikker en soms plat. Ook de ogen verschillen; die van libellen zijn veel groter en raken elkaar, behalve bij de rombouten. De ogen van juffers zijn relatief minder groot en staan verder uit elkaar.

[bewerk] Families

In Europa komen ruim 80 soorten voor, waarvan 45 in Nederland verdeeld over vijf families:

Familie Glazenmakers (Aeshnidae)
- Soort Zuidelijke glazenmaker (Aeshna affinis)
- Soort Blauwe glazenmaker (Aeshna cyanea)
- Soort Bruine glazenmaker (Aeshna grandis)
- Soort Vroege glazenmaker (Aeshna isosceles)
- Soort Venglazenmaker (Aeshna juncea)
- Soort Paardenbijter (Aeshna mixta)
- Soort Noordse glazenmaker (Aeshna subarctica)
- Soort Groene glazenmaker (Aeshna viridis)
- Soort Grote keizerlibel (Anax imperator)
- Soort Zuidelijke keizerlibel (Anax parthenope)
- Soort Glassnijder (Brachytron pratense)
- Soort Zadellibel (Hemianax ephippiger)
Familie Rombouten (Gomphidae)
- Soort Rivierrombout (Gomphus flavipes)
- Soort Plasrombout (Gomphus pulchellus)
- Soort Beekrombout (Gomphus vulgatissimus)
- Soort Kleine tanglibel (Onychogomphus forcipatus)
- Soort Gaffellibel (Ophiogomphus cecilia)
Familie Bronlibellen (Cordulegasteridae)
- Soort Zuidelijke bronlibel (Cordulegaster bidentata)
- Soort Gewone bronlibel (Cordulegaster boltonii)
Familie Glanslibellen (Corduliidae)
- Soort Smaragdlibel (Cordulia aenea)
- Soort Hoogveenglanslibel (Somatochlora arctica)
- Soort Gevlekte glanslibel (Somatochlora flavomaculata)
- Soort Metaalglanslibel (Somatochlora metallica)
Familie Korenbouten (Libellulidae)
- Soort Vuurlibel (Crocothemis erythraea)
- Soort Oostelijke witsnuitlibel (Leucorrhinia albifrons)
- Soort Sierlijke witsnuitlibel (Leucorrhinia caudalis)
- Soort Venwitsnuitlibel (Leucorrhinia dubia)
- Soort Gevlekte witsnuitlibel (Leucorrhinia pectoralis)
- Soort Noordse witsnuitlibel (Leucorrhinia rubicunda)
- Soort Platbuik (Libellula depressa)
- Soort Bruine korenbout (Libellula fulva)
- Soort Viervlek (Libellula quadrimaculata)
- Soort Zuidelijke oeverlibel (Orthetrum brunneum)
- Soort Gewone oeverlibel (Orthetrum cancellatum)
- Soort Beekoeverlibel (Orthetrum coerulescens)
- Soort Zwarte heidelibel (Sympetrum danae)
- Soort Kempense heidelibel (Sympetrum depressiusculum)
- Soort Geelvlekheidelibel (Sympetrum flaveolum)
- Soort Zwervende heidelibel (Sympetrum fonscolombii)
- Soort Zuidelijke heidelibel (Sympetrum meridionale)
- Soort Bandheidelibel (Sympetrum pedemontanum)
- Soort Bloedrode heidelibel (Sympetrum sanguineum)
- Soort Bruinrode heidelibel (Sympetrum striolatum)
- Soort Steenrode heidelibel (Sympetrum vulgatum)

Beschreven soorten van buiten Europa:

Familie Glanslibellen (Corduliidae)
- Soort Macromia holthuisi

[bewerk] Afbeeldingen

Zuidelijke glazenmaker (Aeshna affinis)	Blauwe glazenmaker (Aeshna cyanea)	Bruine glazenmaker (Aeshna grandis)	Venglazenmaker (Aeshna juncea)
Paardenbijter (Aeshna mixta)	Grote keizerlibel (Anax imperator)	Zuidelijke keizerlibel (Anax parthenope)	Rivierrombout (Gomphus flavipes)
Plasrombout (Gomphus pulchellus)	Beekrombout (Gomphus vulgatissimus)	Kleine tanglibel (Onychogomphus forcipatus)	Grote tanglibel (mannetje) (Onychogomphus uncatus)
Gaffellibel (Ophiogomphus cecilia)	Gewone bronlibel (Cordulegaster boltonii)	Smaragdlibel (Cordulia aenea)	Hoogveenglanslibel (Somatochlora arctica)
Gevlekte glanslibel (Somatochlora flavomaculata)	Metaalglanslibel (Somatochlora metallica)	Vuurlibel (Crocothemis erythraea)	Sierlijke witsnuitlibel (Leucorrhinia caudalis)
Venwitsnuitlibel (Leucorrhinia dubia)	Gevlekte witsnuitlibel (Leucorrhinia pectoralis)	Noordse witsnuitlibel (Leucorrhinia rubicunda)	Platbuik (Libellula depressa)
Bruine korenbout (Libellula fulva)	Viervlek (Libellula quadrimaculata)	Zuidelijke oeverlibel (Orthetrum brunneum)	Gewone oeverlibel (Orthetrum cancellatum)
Zwarte heidelibel (Sympetrum danae)	Kempense heidelibel (Sympetrum depressiusculum)	Geelvlekheidelibel (Sympetrum flaveolum)	Zwervende heidelibel (Sympetrum fonscolombii)
Bandheidelibel (Sympetrum pedemontanum)	Bloedrode heidelibel (Sympetrum sanguineum)	Bruinrode heidelibel (Sympetrum striolatum)	Steenrode heidelibel (Sympetrum vulgatum)