Diskjockey
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een diskjockey (van het Amerikaans-Engelse disk jockey) is van oorsprong de persoon die de platen op de draaitafel of platendraaier legt. Tegenwoordig wordt echter de afkorting dj (meestal DJ in namen) of deejay (met Engelse uitspraak) meer gebruikt.
Er zijn diskjockeys op de radio en in discotheken. Sommigen organiseren hun eigen shows waarmee ze zelfstandig optreden.
Inhoud |
[bewerk] Radio-dj
Een dj in een radiostudio praat veelal de platen aan elkaar ("praatje, plaatje") en is dus eigenlijk een presentator. Hiermee geeft hij of zij een radioprogramma een karakter. Doorgaans kondigt de dj een plaat (muziekstuk of nummer van een plaat, cd of computer) aan alvorens deze wordt gedraaid. Het aankondigen behelst het verstrekken van informatie betreffende de te draaien plaat. Elke diskjockey heeft zijn eigen stijl van presenteren en probeert de luisteraar te behagen.
Ook komt het voor dat er (actuele) onderwerpen worden aangesneden alvorens er weer een plaat wordt gedraaid. Dit duurt overigens zelden langer dan enkele minuten. Na het afspelen van de plaat wordt deze eventueel afgekondigd en begint de cyclus opnieuw. Meestal probeert de radio-dj zijn aankondiging of praatje precies af te ronden op het einde van het intro van de plaat.
Er zijn ook radioprogramma's die non-stop muziek uitzenden. Hier is de taak van de dj om de platen achter elkaar te draaien zonder stiltes tussen de platen of aan elkaar te mixen of in elkaar over te laten lopen. Het aan elkaar mixen wordt vooral gedaan bij het dancegenre waarbij de ritmepatronen van de te mixen platen worden gesynchroniseerd. Hierbij kan de gehele plaat of een deel ervan gebruikt worden. Bij andere genres dan dance wordt het non-stop draaien van platen en samenstellen van afspeellijsten vaak overgelaten aan een computer die goedkoper is dan een fysieke dj.
In de jaren van de zeezenders (1960-'74) moest de diskjockey het gewicht van de naald verhogen bij ruwe zee. Het gewicht tussen 1 Belgische frank en 1 Nederlandse gulden, welke in de Mi Amigo-livestudio werden gebruikt op de MV Mi Amigo, was verschillend. Bij zware storm was het zelfs onmogelijk om platen te draaien en moest men noodgedwongen muziekcassettes (ook wel "stormbanden" genoemd) draaien en die werden ook weleens gebruikt als b.v. een bevoorrading van studiobanden niet kon worden afgeleverd op het zendschip door de storm of een inbeslagname, zoals bij Radio Mi Amigo. Bij Veronica noemde men dit een "paniektape". Soms kon de tender het zendschip niet bevoorraden met banden, maar kon er wel live uitgezonden worden, mits de zee niet te wild was om wel platen te draaien.
Op het zendschip Norderney van zeezender Radio Veronica was de boordstudio zo gemaakt dat er een balanssysteem was ingebouwd om de pick-ups aan boord zo stabiel mogelijk trachten te houden. Op de Mebo 2 van Radio Noordzee had men een swing meter, zeg maar een grote, lange stok met aan de onderkant een schaal met het nulpunt in het midden, waardoor die kon aangeven wanneer de zee te wild was om platen te draaien. Bij Laser 558 had men aan boord alleen spotmasters met daarop de muziek die werd uitgezonden, waardoor men geen last van storm ondervond.
In de loop van de tijd heeft de functie van radio-dj zich veranderd, zodat deze meer radiopresentator of radiocabaretier genoemd kan worden:
- De redactie kiest de muziek uit (bij zenders die met playlists werken).
- De muziekkeuze wordt bepaald door de zender en de grootste doelgroep.
- Er wordt op veel zenders meer gesproken en gelachen dan muziek gedraaid.
Een van de laatste oorspronkelijke dj's op de Nederlandse Radio is Ferry Maat. Ten tijde van Ferry Maat's Soulshow (rond 1980) koos hij zijn eigen platen, draaide hij het liefst zoveel mogelijk muziek en vertelde hij alleen de noodzakelijke informatie op de oude praatje-plaatjemanier.
[bewerk] Discotheek-dj
Een dj die in discotheken draait, beschikt meestal over twee platenspelers of cd-spelers met een mengpaneel. Met het mengpaneel kan hij de volumes en tonen van de liedjes per kanaal aanpassen. Sommige bekende dj's maken zelf hun eigen liedjes of maken een remix van een al ouder of bestaand liedje (cover). Het beroep DJ blijft voor de meeste mensen een hobby, maar voor sommige is er goed geld mee te verdienen afhankelijk van technische vaardigheden en naamsbekendheid.
[bewerk] Bekende dj's
[bewerk] Bekende Nederlandse radio-dj's
- Giel Beelen
- Adam Curry
- Sander van Doorn (Sander Ketelaars)
- Joost den Draaijer (Willem van Kooten)
- Lex Harding (Lodewijk den Hengst)
- Jeroen van Inkel (Jeroen Donderwinkel)
- Ferry Maat
- Ben Liebrand
- Alex van der Lugt
- Wim Rigter (Wim Boerrigter †)
- Frits Spits (Frits Ritmeester)
- Jan van Veen
- Cees van Zijtveld
[bewerk] Bekende Nederlandse radiopresentatoren/-cabaretiers
- Kees Baars
- Michael Bakker
- Barend Barendse †
- Menno Barreveld (Q music)
- Eddy Becker (Eddie Beuker)
- Giel Beelen
- Tony Berk
- Willem van Beusekom †
- Tom Blom
- Tom Blomberg
- Menno de Boer
- Ad Bouman
- Ron Brandsteder
- Claudia de Breij
- Peter van Bruggen
- Niek van der Bruggen
- Wessel van Diepen
- Tom Collins (Ton Droog)
- Adam Curry
- Robbie Dale ( Robbie John Robinson )
- Daniël Dekker (Henk Bakhuizen)
- Jan Donkers
- Dave Donkervoort (Dave Rouw en ADHDave)
- André van Duin
- Lindo Duvall
- Anne van Egmond
- Gerard Ekdom
- Vincent van Engelen
- Herman Emmink
- Edwin Evers
- Sjors Fröhlich
- Hugo van Gelderen
- Thorvald de Geus
- Leo van der Goot
- Karel van de Graaf
- Jaap de Groot
- Stefan de Groot
- Stan Haag †
- Jan Hariot
- Sander de Heer
- Jos van Heerden
- Peter Holland (Hein van Onselen)
- Marc de Hond
- Tosca Hoogduin †
- Kas van Iersel
- Jeroen van Inkel (Jeroen Donderwinkel)
- Dolf Jansen
- Patrick Kicken
- Jeroen Kijk in de Vegte
- Tim Klijn
- Jeanne Kooijmans
- Klaas van Kruistum
- Robert Jensen (Robert Kjærby)
- Co de Kloet
- Peter Koelewijn
- Mark Labrand
- Alfred Lagarde (Alfred van der Garde) †
- Bart van Leeuwen (Ton Egas)
- Will Luikinga
- Constant Meijers
- Felix Meurders
- Hans Mondt †
- Chiel Montagne (Bert Van Rheenen)
- Tom Mulder
- Frans Nienhuys †
- Edvard Niessing
- Jeroen Nieuwenhuize
- Tineke de Nooij
- Wim Noordhoek
- Rob Out †
- Barry Paf
- Timur Perlin
- Hans Plakke (Dr. Ska)
- Wim van Putten
- Jan Rietman
- Wim Rigter (Wim Boerrigter) †
- Ad Roland (Ad Schenkhof)
- Peter Rijsenbrij
- Dennis Ruyer
- Michiel de Ruyter †
- Kees Schilperoort
- Wim T. Schippers
- Fred Siebelink
- Harmen Siezen
- Albert-Jan Sluis
- Peter Snijders
- Jack Spijkerman
- Bram van Splunteren
- Jan Steeman
- Rob Stenders
- Silvan Stoet
- Herman Stok
- Theo Stokkink
- Peter Teekamp
- Henk Terlingen †
- DJ Tiesto
- Jens Timmermans
- Krijn Torringa
- Rick van Velthuysen
- Dennis Verheugd
- René Verkerk
- Albert Verlinde
- Ad Visser
- Gerard de Vries
- Meta de Vries
- Henk Westbroek
- Rob van Wezel
- Ruud de Wild
- Hans van Willigenburg
- Erik Werner
- Rik Zaal
- Erik de Zwart
[bewerk] Bekende Vlaamse radio-dj's
- Jan Hautekiet
- Ton Schipper
- Tim Schippers
- Lutgart Simoens (De Engel van Vlaanderen)
- Peter van Dam (Peter Nyndens)
- Peter Van de Veire (Studio Brussel)
- Caren Meynen (Radio Donna)
- Wim Oosterlinck (Q-music Vlaanderen)
- Davy De Bruyn
- David Van Ooteghem (Radio Donna)
[bewerk] Dj-optreden
De dj in een rechtstreekse situatie is meestal iemand die platen, meestal van het dancegenre, aan elkaar mixt. In tegenstelling tot de radio-dj die de platen via de computer ten gehore brengt, mixt de live-dj met vinylplaten. Door de ontwikkeling van pitch-control bij cd-spelers neemt het gebruik van cd's echter ook toe.
In de jaren '70 trad de dj voor het eerst naar voren als een artiest die door zijn platenkeuze en mixtechniek iets nieuws maakte met bestaande platen. In New Yorkse dancings mixten disco-dj's voor het eerst platen aan elkaar waarbij ze het einde van één plaat lieten overlopen in het begin van de volgende. Zo ontstonden de mixtechnieken die vandaag standaard zijn voor elke live-dj.
Eveneens in New York in de jaren '70 ontstond hiphop doordat dj's als Kool Herc met stukken uit funkplaten nieuwe nummers mixten. Dj Grandmaster Flash ontwikkelde de eerste scratchtechnieken, die standaard werden voor elke hiphop-dj.
Heel belangrijk hierbij is de keuze van de platen en de stijl van het mixen. Elke dj heeft zijn eigen stijl en wordt vaak vanwege zijn of haar stijl gekozen voor feesten, evenementen, festivals en uitgaansgelegenheden.
Sinds de opkomst van de housemuziek eind jaren tachtig van de vorige eeuw is het fenomeen dj nog populairder geworden. In het dancegenre zijn degenen die de platen live ten gehore brengen meestal beroemder dan de artiesten die de muziek maken. Tegenwoordig profileren beroemde dj's zich ook regelmatig als makers van muziek. Meestal brengen ze platen uit op eigen naam terwijl deze in werkelijkheid door onbekende artiesten worden gemaakt. Veel beroemde dj's hebben ook eigen platenlabels.
Als een dj thuis draait, dan worden de draaitafels (of cd-spelers) op de mixer aangesloten en de uitgang van de mixer (main out of master out) gaat naar de aux- of tuner-ingang van de versterker. Een flinke versterker van ongeveer 2×100W is aan te raden. Het enige dat voor de rest nog nodig is is een monitorsysteem (d.w.z. boxen waarmee je jezelf kunt horen). Ze moeten zo opgesteld worden dat de muziek niet te ver weg klinkt. Er is veel verschil in hoe boxen klinken en het is bovendien een kwestie van smaak. Ook het rendement: hoe hard verschillende boxen klinken bij hetzelfde vermogen (aantal watts van de versterker) is erg verschillend. Het valt dus aan te raden de boxen ook uit te proberen en niet alleen naar het aantal speakers per box te kijken.
Als een dj voor publiek draait, dan komen er ook nog andere dingen aan bod; de PA, zware versterkers en speakers die het geluid voor het publiek verzorgen. Voor een microfoon is het het beste om een type te kiezen dat niet snel rondzingt, zoals rockzangers ook gebruiken. Inschakelen: De faders van de mixer moeten op nul gezet worden, het volume van de versterker op nul. Als laatste moet de versterker ingeschakeld worden om inschakel-knallen via je speakers te vermijden. Dit is niet goed voor de versterker en boxen en is onprettig voor het gehoor. Uitschakelen: volume van versterker en mixer op nul, nu éérst de versterker uit, daarna de rest. Hoe zwaarder de installatie, hoe belangrijker dit is.
[bewerk] Internationaal bekende live-dj's
Internationaal bekende live-dj's waarover een artikel bestaat:
- 2 Many DJs
- Airwave
- Andy Hunter
- Armin van Buuren
- ATB
- Bas & Ram
- Basshunter
- Benjamin Bates
- Bob Sinclar
- Boys Noize
- Buscemi
- Buzz Fuzz
- Carl Cox
- Charly Lownoise & Mental Theo
- DJ Coone
- Cor Fijneman
- Da Boy Tommy
- Dana
- Darkraver
- Dave Clarke
- Digitalism
- DJ Chuckie
- DJ Delmundo
- DJ Devious
- Derrick May
- Dr. Lektroluv
- Fatboy Slim
- Felix Da Housecat
- Ferry Corsten
- DJ Brain
- DJ Paolo Jay
- DJ Small
- DJ Furax
- G-Spott
- Gigi d'Agostino
- Haze
- DJ Isaac
- DJ Jean
- Jeff Mills
- Dj Lako
- Dj ti-st
- Johan Gielen
- Juan Atkins
- Judge Jules
- Kai Tracid
- Ken Ishii
- Kevin Saunderson
- Kraak & Smaak
- DJ Korsakoff
- Laurent Garnier
- Marc Acardipane
- Marcel Woods
- Mark Norman
- Mauro Picotto
- Michel de Hey
- M.I.K.E (Push)
- DJ Outblast
- Paul van Dyk
- DJ Paul Elstak
- Rank 1
- DJ Rush
- Showtek
- Skiptag
- Sven Väth
- Tiësto
- Vitalic
- Yoji Biomehanika
[bewerk] Zie ook
| Hiphop |  |
|||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
