Deësis
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Deësis is de benaming van een christelijke voorstelling die vaak voorkwam in de Byzantijnze kunst.
Het gaat hier om een tronende Christus, met Maria aan zijn rechterhand en Johannes de Doper aan zijn linkerhand, met hun armen uitgestrekt om een goed woord te doen voor de mensheid.
Het vroegst bekende voorbeeld stamt uit de 7e eeuw en bevindt zich in de Sta. Maria Antiqua in Rome. Op de iconostase werd het meestal direct boven de "koningsdeuren" geplaatst. Een bekend voorbeeld is de mozaïek in de Hagia Sophia in Istanbul.
In het westen van Europa werd de deësis-afbeelding langzaam het middelpunt van de uitbeelding van het laatste oordeel, wat te zien is in de portaalsculptuur van de kathedraal van Amiens. Ook werd het gebruikt als onderdeel van het verhaal van de apocolyps, zoals in het gents altaarstuk door Jan van Eyck.
Over het algemeen wordt er alleen over een deësis gesproken als hij bestaat uit de drie genoemde figuren, zonder andere heiligen of gebeurtenissen ernaast.
