Borstelwormen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Borstelwormen
Phyllodoce lineata
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia Stam: Annelida (Ringwormen)
Klasse
Polychaeta Grube, 1850

De borstelwormen (Polychaeta, van het Latijn voor "veel borstels") zijn een grote klasse van ringwormen, die bijna uitsluitend in zee leven. Er zijn meer dan 10.000 soorten beschreven in deze klasse, waaronder de bekende zeepier en het goudkammetje.

Inhoud 1 Kenmerken 2 Ecologie 3 Systematiek 4 Referenties 5 Galerij

[bewerk] Kenmerken

Borstelwormen volgen in het algemeen het bouwplan van de ringwormen met een kop, een cilindrisch, gesegmenteerd lichaam en een staartstukje. Ze variëren in lengte van minder dan 1 mm voor sommige interstitiële soorten tot reuzen van bijna 3 m lang.
De kop bestaat uit een prostomium (gedeelte voor de mondopening) en een peristomium (gedeelte rond de mond) en draagt meestal gepaarde aanhangsels (palpen, antennen en cirri). Meestal is er ook een proboscis, een soort uitstulpbaar slurfje, al dan niet voorzien van tanden.
Het lichaam van een borstelworm bestaat uit talrijke segmenten die elk voorzien zijn van een paar pootjes, parapodia genaamd. Deze parapodia zijn inwendig vaak (orde Aciculata) verstevigd met chitineuze stekels, de acicula. Uitwendig dragen ze talrijke borstels (chaetae) en zijn ze tweetakkig met een dorsale notopodium en een ventrale neuropodium.
Het pygidium (staartstukje) draagt nooit chaetae maar soms wel een paar anale cirri.

[bewerk] Ecologie

Borstelwormen zijn een zeer succesrijke groep die in alle zeeën voorkomt. Ze zijn meestal vrijlevend; sommigen zijn commensalen en een enkele soort leeft parasitair. Ze zijn te vinden in allerlei biotopen, er zijn pelagische, kruipende, gravende en kokerbewonende vormen. Door hun activiteit binnen hun gangen en kokers zorgen borstelwormen voor een betere zuurstofverdeling in de bodem en ook voor fixatie van het sediment. Hun aanwezigheid speelt dan ook een zeer belangrijke structurerende rol bij de samenstelling van het volledige bodemecosysteem.
Onder de borstelwormen vindt men actieve predatoren, depositievoeders (halen voedsel van tussen de zandkorrels), selectieve depositievoeders (halen voedsel met hun tentakels van op het substraat) en filtervoeders.

[bewerk] Systematiek

Borstelwormen worden onderverdeeld in twee onderklassen en een 84-tal families

• Onderklasse: Palmata

• Orde: Aciculata
• Orde: Canalipalpata

• Onderklasse: Scolecida

[bewerk] Referenties

• Brusca, R.C.; Brusca, G.J., (1990). Invertebrates. Sinauer Associates, Sunderland, MA (USA). 922 pp.
• Hayward P.J. & Ryland J.S., (1995). Handbook of the Marine Fauna of North-West Europe. Oxford University Press. ISBN: 0-19-854055-8
• Degraer S. et al., (2006). De Macrobenthos Atlas van het Belgisch Deel van de Noordzee.

[bewerk] Galerij

Aphrodita aculeata (fluwelen zeemuis)	Capitella capitata (slangpier)	Eteone longa (groengele wadpier)	Eunereis longissima (zager)
Nephtys hombergii (zandzager)	Pectinaria koreni (goudkammetje)	Phyllodoce maculata-mucosa (gestippelde dieseltreinworm)	Sthenelais boa (zeerups)