Wikipedia:Beginnetje
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
- Hulp bij het uitbreiden van beginnetjes op Wikipedia staat op Help:Beginnetje.
| Overzicht hulppagina's
|
Een beginnetje is een korte aanzet voor een artikel. Het bevat nog niet genoeg feiten over het onderwerp om als een volwaardig artikel aangezien te worden. Er is in september 2004 een aantal criteria voorgesteld waaraan een kort artikel moet voldoen om als beginnetje te mogen blijven. In januari 2006 is de voorgestelde indeling van artikelen veranderd zoals hieronder weergegeven.
Inhoud |
[bewerk] Criteria
- Een enkele zin met daarin één feit is een woordenboekdefinitie, dus niet geschikt voor Wikipedia. Dit is geen beginnetje, en het artikel kan op de verwijderlijst worden gezet.
- Het artikel bevat tenminste twee verschillende feiten die betrekking hebben op het onderwerp. In dit geval is het een beginnetje.
- Bevat het artikel drie of meer niet triviale feiten maar heeft het artikel toch onvoldoende inhoud (bijv. 3 of 4 regels) om als volwaardig artikel te kunnen worden bestempeld, dan kunnen deze ook als een beginnetje worden aangemerkt.
- Als het artikel drie of meer verschillende niet triviale feiten bevat die betrekking hebben op het onderwerp: artikel. Het artikel heeft tevens voldoende inhoud (b.v. meer dan 4 regels). In dat geval wordt er dus niet vermeld dat het een beginnetje betreft ook in het geval er over het onderwerp nog veel meer te vertellen is.
Ook een plaatje en interwikilinks kunnen als feit meegeteld worden, indien het artikel een grensgeval (wel of geen beginnetje meer?) is.
Een lijst (bijvoorbeeld een bibliografie of discografie) telt als één feit, ongeacht de lengte.
[bewerk] Voorbeeld
Ter illustratie een voorbeeld van een artikel dat niet voldoet aan de beginnetjes-definitie omdat het slechts 1 triviaal feitje bevat, en daarom als woordenboekdefinitie op de verwijderlijst kan worden gezet:
- Een gitaar is een snaarinstrument.
Een voorbeeld van een artikel dat voldoet aan de minimale beginnetjes-definitie en waar een beginnetjes-sjabloon op kan worden geplaatst:
- Een gitaar is een snaarinstrument. Hij wordt bespeeld met de vingers of met een plectrum. Het woord gitaar is van Perzische oorsprong.
Ook het volgende voorbeeld is een beginnetje, het is nog geen artikel met voldoende inhoud ook al staan er meer dan 3 feiten in:
- Een gitaar is een snaarinstrument. Hij wordt bespeeld met de vingers of met een plectrum. Het woord gitaar is van Perzische oorsprong; het Perzische woord "taar" betekent "snaar". Gitaren hebben over het algemeen 6 snaren.
Het volgende voorbeeld is geen beginnetjes-artikel, ook al kan er nog veel meer over het onderwerp verteld worden:
- Een gitaar is een snaarinstrument. Hij wordt bespeeld met de vingers of met een plectrum. Het woord gitaar is van Perzische oorsprong; het Perzische woord "taar" betekent "snaar". Gitaren hebben over het algemeen 6 snaren. De meest gangbare stemming is (van laag naar hoog) E-A-d-g-b-e. Deze stemming biedt een goed compromis tussen speelgemak voor veel akkoorden en de mogelijkheid om met minimale beweging in de linkerhand een toonladder te spelen.
[bewerk] (On)wenselijkheid
Er bestaat op wikipedia verschil van mening over de wenselijkheid van beginnetjes. Niet ieder onderwerp leent zich onmiddellijk tot uitgebreide uitweidingen. Sommigen vinden dat artikelen waarvan het meteen duidelijk is dat er in plaats van één zin wel een boek aan te wijden is, anders moeten worden gemarkeerd. Het lijkt hen gewenst een vooralsnog (veel te) korte aanzet van een markering te voorzien die aangeeft dat het artikel zeer dringend aanvulling behoeft.
Veel, maar niet alle, wikipedianen vinden dat beginnetjes (al dan niet als zodanig gemarkeerd) ongewenst zijn. Zij zijn van mening dat de rode link (of het vraagteken) een goede uitnodiging is over een onderwerp te gaan schrijven, en dat daarentegen de uitnodiging om een beginnetje aan te vullen, minder effectief is.
In de praktijk komen beginnetjes echter regelmatig voor (anno 2004 op wikipedia-nl ca 2%). Er zijn twee manieren om het aantal beginnetjes terug te brengen:
- Het beginnetje verwijderen, door dit eerst op de Verwijderlijst te plaatsen.
- Het beginnetje uitbreiden tot een praktisch artikel. Dit verdient vanzelfsprekend de voorkeur bij het streven van Wikipedia een volwaardige encyclopedie te maken.
Als je zelf een kort artikel maakt en je wilt niet dat je artikel op de lijst van te verwijderen pagina's wordt gezet, zorg er dan voor dat je beginnetje een goed lopende zin vormt, waarin relevante woorden als [[verwijzing]] zijn gemarkeerd.
[bewerk] Argumenten voor beginnetjes
- Een beginnetje voldoet aan de wiki-conventies en is een volwaardig artikel.
- Een beginnetje nodigt uit tot uitbreiden wanneer een geïnteresseerd iemand (met bv. Google) op de zoekterm uitkomt.
- Een beginnetje scoort beter bij zoekmachines dan helemaal geen artikel.
- Een beginnetje is nog altijd beter dan geen artikel.
- Beginners starten vaak met een beginnetje, en hen willen we niet ontmoedigen.
- Als men een artikel schrijft met vaktermen erin, is het het eenvoudigst deze vaktermen snel te verhelderen in aparte beginnetjes.
- In beginnetjes staat vaak de essentiële informatie over het onderwerp al, namelijk wat het inhoudt, maar dan zonder commentaar of uitweidingen. Overigens leent zich niet ieder onderwerp voor uitweidingen.
- Bij wijze van vergelijking: de Encarta-CD-rom bevat vele lemma's met maar één zinnetje. Dan bevatten onze beginnetjes normaal toch nog meer tekst. Als een commerciële encyclopedie kennelijk in definitieve vorm beginnetjes mag bevatten, dan kan het voor een vrije encyclopedie in wording al helemaal geen probleem zijn.
- Op deze manier kan men snel en gemakkelijk op Wikipedia kortbondige informatie, zoals jaartallen, opzoeken.
[bewerk] Argumenten tegen beginnetjes
- Een beginnetje waar jaren niets mee gebeurt heeft geen bestaansrecht.
- Veel mensen vinden het leuker en gemakkelijker een artikel vanaf nul te schrijven, dan een beginnetje uit te breiden.
- Een beginnetje is slechter dan geen artikel, een rode link is uitnodigender dan een erg korte tekst.
- Mensen die via een zoekmachine op een beginnetje uitkomen, krijgen een slechte indruk van wikipedia.
- Bij beginnetjes ontbreekt vaker heel essentiële informatie over het onderwerp dan bij uitgebreidere artikelen.
- Beginnetjes kunnen een kunstmatige manier zijn om het aantal artikelen op wikipedia op te schroeven.
- Het woord beginnetje zelf komt onencyclopedisch over.
- Door de weerstand die beginnetjes bij diverse mensen oproepen, ontstaat er een regelmatig terugkerende discussie over.
- De meeste mensen kunnen met gemak 50 beginnetjes in een etmaal produceren, er is weinig 'kunst' aan.
- Een beginnetje komt vaak in de buurt van een woordenboekdefinitie, we willen niet de indruk wekken dat wikipedia een soort woordenboek is.
- Er zijn betere alternatieven voor veel geautomatiseerde beginnetjes: Lijsten met dezelfde informatie.
- Als commerciële encyclopedieën suboptimale kenmerken zoals beginnetjes hebben, dient dat niet ter navolging.
[bewerk] Onderverdeling van beginnetjes
Met behulp van sjabloon {{xbeg|naam|jaar|maand|dag}} kunnen beginnetjes worden gecategoriseerd. Ook verschijnt er een 'beginnetjes'-boodschap op de plaats waar het sjabloon is ingevoegd (richtlijn: onderaan het artikel, maar boven de categorie).
Het is niet de bedoeling dat er een wildgroei ontstaat aan beginnetjes categorieën. Daarom worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:
- schrijf de parameter naam in {{xbeg|naam|jaar|maand|dag}} met een kleine letter (b.v. biologie in plaats van Biologie, hierdoor ontstaat categorie:Beginnetje biologie in plaats van categorie:Beginnetje Biologie
- kies de naam op basis van de lijst van onderwerpen hieronder. De namen komen overeen met de hoofdportalen en belangrijkste subportalen.
- maak geen eigen beginnetjesjabloon en/of bijhorende categorie indien deze niet op de lijst staat. Indien het nodig lijkt om een bepaalde beginnetjes-categorie op te splitsen, vraag dit dan aan in de Kroeg, of in het overleg.
[bewerk] Lijst van beginnetjescategorieëen (actueel)
- N.B.: Neem de naam a.u.b. letterlijk over, en let daarbij vooral ook op hoofd- en kleine letters !
