Augustus (titel)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Augustus was één van de titels van de keizers van het Romeinse keizerrijk. De eerste Romeinse keizer, die hem 16 januari 27 v.Chr. als eretitel van de Romeinse Senaat en het Romeinse volk kreeg op voorstel van Lucius Munatius Plancus¹, staat tegenwoordig zelfs onder die naam bekend: Imperator Caesar Augustus. Het woord augustus betekent in het Latijn "verheven". In het Grieks, de tweede taal van het rijk, werd dat vertaald met ὁ σεβαστoς (spreek uit als "ho sebastos"); de keizer was dus ὁ σεβαστoς, "de Verhevene". Ook de naam van de maand is hiervan afgeleid.

Bedacht moet worden dat er in het begin nog geen woord bestond voor de functie van opperste heerser van het rijk; keizer Augustus zelf probeerde de fictie in stand te houden dat de republiek nog voortduurde. Het woord rex (koning) was daarmee uit den boze - en hoe dan ook taboe bij de Romeinen. Gaius Iulius Caesar had de titel "dictator voor het leven" gekregen, maar dat was in de Romeinse maatschappij een te technische term - hoewel hij in de moderne terminologie perfect de situatie aanduidt: de "keizers" waren in feite de militaire dictators van het Imperium. Er was dus behoefte aan een formele, maar tegelijkertijd nietszeggende titel en dat werd Augustus². Daarmee poogde men het "ambt" ook een zeker sacraal karakter te geven. Later werden de heersers naar Caesar vernoemd - Augustus was immers zijn adoptiefzoon. In de juridische terminologie gebruikte men vanaf dezelfde tijd meestal de ook door de Senaat toegekende titel princeps: de Eerste (onder de gelijken). De keizer was ook Imperator: de man die feitelijk het hoogste imperium (bevelsgezag) uitoefende. Van al deze titels was alleen Augustus uniek voor de keizer: zijn zonen werden ook Caesar genoemd; princeps en imperator waren meer algemene termen.