Véder
Da Wikipedia.
El veder l'è un material solid amorf, che de solit l'è el prudott d'una svelta solidificasiun d'un material viscus. La conseguensa d'una svelta solidificasiun l'è che la se furma minga una strütüra cristalina regulara.
Se l'è pür, el veder l'è trasparent, dür asee, e'l gh'ha anca una granda inersia chimica e biulogica, e la sua surfasa l'è propi liscia. El sò difett l'è che'l se rump in tòcch tajent, ma cun un tratament termich o cun la giunta de alter element se pö sistemala questa magagna.
El veder dij finester l'è'l veder de silici, che l'è dupraa anca 'me cuntenidur e material de fà i decurasiun, etc. L'è faa de diosid de silici (SiO2), ciamada anca siliss, e de la sua furma policristalina, la sabia. La siliss püra la gh'ha un punt de füsiun de quasi 2000°C ma de spess per sbasala se giunten alter sustans 'me la soda (carbunaa de sodi Na2CO3) o la putasa (carbunaa de putass) che riesisen a tirà giò la temperadüra anca de 1000°C. El prublema de la soda l'è che la fà dislenguà el veder in del aqua: dunca se mett dent de la calcina (osid de Calc, CaO).
