Legende
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Valkebergs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
'n Legende ies 'n besjrieving van 't leve van 'ne heilige. Dèks gebeure wóndere in dat verhaol. 't Woord legende kump van 't Latiens legenda, dat wat geleze moet were beteikent. In kloastersj weurt bie de maoltied veurgeleze oet dees levesbesjrieveinge van heilige.
Verhaole die móndeling euvergeleverd zin heisje ouch dèks legende of volksverhaol. Ze were vertèld es zinde woar gebeurd, mèh zint historisch neet te bewieze, b.v. 't monster van Loch Ness en de Yeti.
'n Sage ies 'n volksverhaol woa-in historische of geografische biezonderhede of wonderbaarlike versjiensele were verklaord. Ze handele euver sjpoake, touvenaere, hekse, waorzègkersj, waerwuif en kaboutersj. In sjpreukskes were ouch dat soort figure gebruuk, meh 't ing ies minder sómber es in de sage.
[bewirk] Legendes
Bekènde legendes, die vertèld zint gewore en euvergeleverd:
- de sjtiechting van Roame
- Valentien
- Sinterklaos
- Juffer zónder kop (Kesjtièl Valkeberg)
- Sint Gerlach
- Sint Maarten
- Trojaanse oorlog
- Sint Joris en de draak
- De pot van Olen
- Wiete wiever
- De Bokkeriejersj
- Geboorte- en sjterfplaats van Hubertus
[bewirk] Beroemdheid
Emes, dae hièl beroemd ies op 'n bepaald gebied in de kuns, sjport of muziek weurt ouch waal 'n legende geneump. b.v. 'n sjaatslegende (Ard Schenk), kunslegende Pablo Picasso of 'ne virtuoos op 'ne mondharmonica: de mondharmonicalegende (Toots Tielemans)
[bewirk] Legenda
Legenda ies ouch 'n rubriek bie 'n landkaart of book, woa-in oetgelag weurt wat de symbole beteikene die toegepas zin op de kaart.
