Ekwator
Ji Wîkîpediya
Ekwator an jî Hevêrka Ekwadorê hevêrkakê xiyalîya dor dinê re di hurd cemsaran heman dûrîyê de dizivirî ye. Ew dinê bi Nîvkada Başûr û Nîvkada Bakur dike du paran. Ekwator hêlîpana(paralel) 0° ye û gorî dirêjahîya xwe ya herî mezin e. Dirêjahîya hevêrka ekwadorê 40,075.0 km e
Roj salê du caran di ser ekwator de di ekînoksa biharê û ekînoksa payizê de derbaz dibe. Di wa rojnan de li ser ekwator tirêjên roj bi 90° têne dinê.
Derên ekwator derbaz dibe bi gelemperî Okyanûsin. Ji bo dor ekwator tirêjên roj qiraçên tîk, an jî nezika tîk heldigirin suruştê germa û Suruşta Ekwatorî tê gotin.
[biguherîne] Welatên Ekwatorî
Ekwator li wan 13 welatan re derbaz dibe:
- Sao Toma û Principe
- Gabon
- Komara Kongo
- Komara Kongoya Demokratîk
- Uganda
- Kenya
- Somalî
- Maldîv
- Endonezya
- Kirîbatî
- Ekûador
- Kolombiya
- Brezîlya
Çi qas navê Guineya Ekwatorî de ekwator derbaz be jî ekwator di wê welatê re derbaz na be.
