Morska anemona
Izvor: Wikipedija
| Ovaj okvir treba zamijeniti infokutijom "taksokvir" (Primjeri uporabe predloška). |
Morske anemone su sesilni, solitarni žarnjaci koji imaju oblik polipa šestozračne simetrije (lat. Hexacorallia), cilindrično tijelo sa često velikim brojem (i po nekoliko stotina) , vrlo pokretljivih pipaka oko usnog otvora. Za razliku od koralja, s kojima su najsrodnije (pripadaju istoj klasi antozoa), nemaju skelet.
Za podlogu su pričvršćene pedalnim diskom i sekretom koji je ljepljiv. Nisu potpuno sesilne i mogu se malo kretati praveći kružne pokrete ili čak plivati pomoću tentakula i talasastim pokretima diska.
[uredi] Unutarnja građa
Šestozračna građa ogleda se u tome što im je unutrašnjost tijela (gastrovaskularna duplja) podijeljena na komore pregradama (septama) kojih najčešće ima 6 ili 6n, mada se mogu naći i po 5 ili 10, ali nikada ih nema 8 (kao što je to kod oktokoralija). Od pukotinastih usta koje se nalaze na slobodnom kraju tijela polazi ždrijelo koje se završava u duplji. Ždrijelo je povezano sa tjelesnim zidom preko septi. Tjelesni zid je, kao kod svih žarnjaka, izgrađen od dva sloja stanica:
- epidermisa, vanjskog
- endodermisa, unutrašnjeg čije su stanice sa trepljama
Između ovih slojeva nalazi se dobro razvijena, mezogleja u kojoj su razbacane stanice.
Žarne stanice su razbacane po čitavoj površini tijela, ali su najbrojnije na tentakulama i oko usnog otvora. Epitelo-mišićne stanice izgrađene su od miofibrila koji su:
- na tentakulama raspoređeni uzdužno
- oko usnog otvora radijalno raspoređeni
Živčani sustav je difuzan, odnosno, izgrađen od živčanih stanica povezanih tako da grade mrežu u osnovi epidermisa i endodermisa.
Morske anemone se razmnožavaju uglavnom spolno, dok se neke usamljene jedinke mogu da razmnožavati i bespolno, diobom i pupljenjem. Najčešće su odvojenih su spolova sa gonadama koje se obrazuju na pregradama, mada ima i hermafroditnih vrsta. Kada spolne stanice sazriju dolazi do prskanja gonada i oslobađanja gameta u gastro-vaskularnu duplju. Oplodnja se vrši u toj duplji, a zatim se obrazuje larva planula koja kroz usni otvor izlazi napolje. Larva jedno vrijeme pliva, pa se spušta na dno i izraste u polipa.
[uredi] Literatura
- Dogelj, V,A: Zoologija beskičmenjaka, Naučna knjiga, Beograd, 1971.
- Krunić, M: Zoologija invertebrata 1, Naučna knjiga, Beograd, 1977.
- Krunić, M: Zoologija invertebrata 2, Naučna knjiga, Beograd, 1979.
- Krstić, Lj: Čovek i mikrobi, Draganić, Beograd, 2003.
- Mariček, magdalena, Ćurčić, B, Radović, I: Specijalna zoologija, Naučna knjiga, Beograd, 1986.
- Matoničkin, I, Habdija, I, Primc - Habdija, B: Beskralješnjaci - bilogija nižih avertebrata, Školska knjiga, Zagreb, 1998.
- Marcon, E, Mongini, M: Sve životinje sveta, IRO Vuk Karadžić, Beograd, 1986.
- Petrov, I: Sakupljanje, preparovanje i čuvanje insekata u zbirkama, Biološki fakultet, Beograd, 2000.
- Radović, I, Petrov, Brigita: Raznovrsnost života 1 - struktura i funkcija, Biološki fakultet Beograd i Stylos Novi Sad, Beograd, 2001.
- Ratajac, Ružica: Zoologija za studente Poljoprivrednog fakulteta, PMF u Novom Sadu i MP Stylos Novi Sad, 1995.
