Yvyku'i
Vikipetãmegua
| Yvyku'i Ybycuí |
||
|---|---|---|
| Tetã |  Paraguái |
|
| Tetãvore | Paraguari | |
| Távayguakuéra | 20.887 ava | |
| Ape távagui | 273 km² | |
| ISO | ||
| Yvatekue | 121 m | |
| Koordinasion | ||
Yvyku'i táva paraguaigua opytáva Paraguari Departamento-pe, 120 km rupi Paraguay-gui Ruta 1 rupi.
Tembikuaa'aty rechaukaha |
(jehaijey) Héra tee
Héra he’ise “Yvyku'i” guarani ñe'ẽme.
(jehaijey) Yvykuaa
Yvyku’i opyta 123 km táva Paraguaýgui.
(jehaijey) Ararova
Hakukue ñamombytétaramo 21ºC rupi, arahaku aja katu og̃uahẽ 39ºC peve ha araro’y aja 2ºC peve.
(jehaijey) Demografía
Yvyku’ípe oiko 20.887 tapicha; ijapytepekuérag̃10.756 kuimba’e ha 10.131 kuña, he’iháicha Censo Guasu ojejapova’ekue 2002-me.
Pe tavaitépe oiko 4.630 tapicha ha okaháre katu 16.257.
300px|thumb|left|Pombero Pypore.jpg
(jehaijey) Ekonomía
Tembiapokuéra apytépe ikatu ja’e oĩveha Ñemitỹ, mymbañemoña, yvyra jehepyme’ẽ, inimbo ñepovã ha mandyju ñeha’ỹi’o.
Oĩ avei fábrica ojejapohápe tatapỹi, eíra ñeguenohẽha eirete ha ojejapohápe eirahũ.
(jehaijey) Tupão
San José, táva ñangarekohára tupão.
(jehaijey) Mbo’ehao
Mbo’ehao Niño Jesús ha’e peteĩ mbo’ehao tuichavéva upe jerére.
(jehaijey) Mba’yruguata
Opyta 123 kilómetro táva Paraguaýgui, peteĩ tape hũ Ruta I Mcal. Francisco Solano López rehegua ári.
300px|thumb|Salto en el Parque Nacional de Ybycuí
(jehaijey) Turismo
Yvyku’ípe oĩ fundición de hierro ha arsenal Minas Cué, ojekuaáva La Rosada-ramo, omba’apova’ekue yma karai Carlos Antonio López omanda aja, ojejapo haguépe tembiporu ñorairõrã ha avei mba’e pehẽ ygarata guasu flota paraguaya-pe g̃uarã.
Guerra de la Triple Alianza aja fundición Minas Cuépe ojejapo opaichagua mboka, upéi katu opyta ambue tetãygua pópe ha ombyaipa hikuái. Ko’ág̃a La Rosada-pe oĩ peteĩ Museo ojehechaukahápe tembiporueta ojeporuva’ekue yma oñemboyku hag̃ua kuarepoti, avei mbokaita upépe oĩ ojejapova’ekue.
La Rosada opyta Parque Nacional de Ybycuí ryepýpe. Ko Parque ryepýepe avei opyta Salto Mina, ojeheróva avei Salto Cristal, ikatuhápe ojeguata ha oñemomorã mymba, ka’avo upe jere rehgua, umi tapepo’i rupi oñeg̃uahẽ Salto Guaraníme.
Yvyku’ípe ojehechakuaa Pozo Tatacua, ipypukukue ojekuaa’ỹva, avei ojejuhu Paso Ita.
Bernardino Caballero rogakue tuja ohomeme ohecha turista okuaasemiẽvéva Paraguái rekoasa.
Granja Escuela Mamorei oñeha’ã ohesape’a mayma oikóva upe jerérepe tuicha mba’eha tekoháre ñangareko.
(jehaijey) Tapicha ojekuavéva upepegua
Imembykuéra ojekuaavevahína ko’ãva:
- Gral. Bernardino Caballero, heñói rupi Yvyku’ípe, ojehero chupe "El Centauro de Ybycuí". Ko távape, hérape oime tape ha mbo’ehao guasu "Gral. Bernardino Caballero".
- Mauricio Cardozo Ocampo, puraheiha ha purahéi apoha, ñe’ẽpapára ha puraheiha aty myakãha, heñoiva’ekue 1907-me.
- Vicepresidente Facundo Machaín ofundava’ekue mbo’ehaovusu Medicina ombo’éva.
(jehaijey) Referencias
- Geografía Ilustrada del Paraguay, Distribuidora Arami SRL; 2007. ISBN 99925-68-04-6
- Geografía del Paraguay, Primera Edición 1999, Editorial Hispana Paraguay SRL
- Guaraní Renda
