Ernesto Guerra da Cal
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Ernesto Guerra da Cal, nacido co nome de Ernesto Román Laureano Pérez Güerra (Ferrol, 19 de decembro de 1911 – Lisboa, 28 de xullo de 1994) foi un filólogo e escritor galego.
Nacido en Ferrol, tras a temperá morte do seu pai, a súa nai trasládase a Madrid a retomar os seus estudios na Escola Superior Normal, deixándoo a el e ao seu irmán ao cargo da familia de Quiroga, Lugo, vila onde pasa a súa infancia e coa que conservará sempre unha fonda ligazón sentimental.
Cando conta con apenas 11 anos a súa nai obtén praza de mestra en Madrid, e leva a ambos fillos con ela. Ernesto vivirá na capital entre os once e os vinte e cinco anos. Nela cursa e bacharelato e a carreira de Filosofía e Letras, ao tempo que comeza a desenvolver unha certa conciencia política que o leva a participar das protestas estudantís contra a dictadura de Miguel Primo de Rivera, sendo detido varias veces. Tamén entra en contacto coa vida intelectual da capital, asistindo ás sesións do Ateneo e entrando en contacto con algunhas figuras destacadas. No ano 1931 coñece a Federico García Lorca, persoa coa que vai ter unha grande amizade e coa que compartirá a ideoloxía republicana. Nos primeiros anos da Segunda República Española, ambos acudirán xuntos a diversas tertulias da capital, tanto as da Casa de las Flores, organizadas por Pablo Neruda, como as do Café Regina, de carácter galeguista. Guerra da Cal asistirá tamén á fundación de La barraca, o grupo teatral de Lorca, e porá a este en relación con algúns intelectuais galegos, destacadamente con Eduardo Blanco Amor. A relación entre ambos está tamén no trasfondo da composición do seu libro Seis poemas galegos, do que Guerra da Cal actuaría como un dos incitadores e como puntual auxilio lingüístico.
Cando comeza a Guerra Civil española, Ernesto vai combater do lado republicano formando parte das Milicias Gallegas. No 1937 aparece na revista Nova Galiza, o seu poema Mariñeiro fusilado, a súa primeira publicación literaria. En 1939, a derrota republicana sorpréndeo en Nova Iorque, cumprindo unha misión para o goberno da República. Ficará exiliado na cidade norteamericana, onde nos primeiros anos entra en contacto novamente con Castelao e outros exiliados.
Nos Estados Unidos vai desenvolver unha fructífera carreira académica. Primeiro ocupará a cátedra de Linguas e Literaturas Románicas, e despois será director do Departamento de Español e Portugués do Washington Square College. Neses anos publica Língua e estilo de Eça de Queiroz (1954), un dos estudos máis importantes sobre o autor portugués. En 1956 colabora tamén no Dicionário de Literatura Portuguesa, Brasileira e Galega de Jacinto do Prado Coelho, encargándose das entradas referidas á literatura galega. Tamén neses anos desenvolve a creación literaria, dando ao prelo libros de poemas como Lúa de além-mar (1959), Poemas (1961), Rio de sonho e tempo (1962) ou Motivos de eu (1966).
Ao adoptar a nacionalidade estadounidense, no ano 1954 adopta tamén legalmente o nome de Ernesto Guerra da Cal, aplicando as regras anglosaxonas de formación de nomes, nas que o apelido da nai vai en primeiro lugar.
No ano 1977, xa xubilado, pasará a vivir en Estoril, Portugal. Neses anos publica, entre outros libros, os poemarios Futuro inmemorial (1985), Deus, tempo, morte, amor e outras bagatelas (1987) e Espelho cego (1990).
É de destacar, tanto na súa traxectoria académica como literaria, o firme compromiso, político e ortográfico, coa unidade da lingua galego-portuguesa e co espazo da lusofonía.
Morre en xullo do ano 1994, en Lisboa, cidade na que está enterrado.
