Acto de fala

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

En pragmática, un acto de fala é unha locución como unidade funcional da comunicación, isto é, a maneira en que o falante intervén sobre o seu contorno mediante o uso das palabras: para informar, incitar, preguntar, convencer, etc.

As locucións teñen dous tipos de significado:

significado locutivo ou significado proposicional

Significado literal básico transmitido polas palabrase estruturas concretas contidas na locución.

significado ilocutivo ou forza ilocutiva

Efecto que o dito ou lido ten sobre o ouvinte ou lector.

Por exemplo, se alguén di Vai frío, o significado locutivo é que a persoa que fala ten sensación de frío. A forza ilocutiva é o efecto que o falante quer teña que o que dixo sobre quen o escoitou. Pode ser fechar unha xanela ou botar unha manta. Un acto de fala é unha locución que ten tanto significado proposicional como forza ilocutiva.

[editar] Clasificación dos actos de fala

O filósofo norteamericano John Searle estableceu a seguinte clasificación dos actos de fala:

comisivo

Compromete ao falante a cumprir algo no futuro, como unha promesa ou unha ameaza:

Come e cala ou non ves a televisión

Devólvocho para a semana que ven

declarativo ou perlocutivo

Muda o estado das cousas:

(nunha voda:) Eu vos declaro marido e muller

directivo

Ten a función de facer que o ouvinte faga algo, como unha suxestión, unha petición ou unha orde:

Senta

Quéresme dicir o que che pasa?

expresivo

O falante expresa sentimentos e actitudes cara algo, como desculpas, queixas, grazas, felicitacións:

A comida estaba deliciosa

representativo

Describe estados ou acontecementos, como afirmacións ou informes:

A Lúa dá voltas arredor da Terra

---

Durante a maior parte da historia da lingüística e a filosofía da linguaxe, víase a linguaxe fundamentalmente como un medio de realizar afirmacións e ignorábanse os demáis usos. O fenomenoloxista Adolf Reinach a comezos do século XX e o lingüista Roman Jakobson nos anos 60 do mesmo introduciron o concepto de funcións da linguaxe. O traballo máis influinte foi o dos filósofos J. L. Austin e o seu alumno John Searle.

Austin distinguíu entre tres tipos de acto relacionados con ou causados pola realización dunha oración:

Un acto locutivo consiste en dicir algo que ten un significado e é comprensíbel. Por exemplo, Vai frío consta de dúas palabras, comprensíbeis as dúas e que expresan que a temperatura onde está quen fala é incomodamente baixa.

Un acto ilocutivo consiste en utilizar unha oración para levar a cabo unha función. Por exemplo, Vai frío pode ser unha petición, como se ilustrou antes.

Un acto perlocutivo é o resultado ou efecto producido por ter dito algo. Por exemplo, fechar unha xanela ou aportar unha manta.