عبدالحسین فرزاد
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
برای اثبات پذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به سیاست ویکی پدیا در قبال منابع با ارائهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بی منبع ممکن است در آینده حذف شوند. |
دکتر عبدالحسین فرزاد مترجم، پژوهشگر، منتقد و استاد دانشگاه ایرانی است. تخصص اصلی وی نقد است اما آشنایی‌اش به زبان و ادبیات عرب باعث گسترش حوزه فعالیت وی به ترجمه، ادبیات و بخصوص شعر عرب گردیده‌است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] زندگی
عبدالحسین فرزاد در سال ۱۳۲۹ در خانواده‌ای [[سیستان|سیستانی‌تبار]] در زاهدان به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در شهرهای زاهدان، ایرانشهر و خاش گذراند در نهایت لیسانس ادبیات فارسی را از دانشگاه تربیت معلم و فوق لیسانس را از دانشگاه شهید بهشتی و دکترایش را در رشته ادبیات فارسی از دانشگاه تهران دریافت کرد. وِی شاگرد استادان به نامی چون دکتر عبدالحسین زرین کوب، دکتر شفیعی کدکنی، دکتر محجوب، دکتر جعفر شعار، دکتر ابوالقاسمی و دکتر مشکور بوده‌است.
وی هم اکنون عضو هیأت علمی (دانشيار) پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دانشيار نيمه وقت دانشگاه آزاد اسلامي واحد جنوب است.
دکتر منیره احمد سلطانی، همسر وی، نیز علاوه بر تدریس در دانشگاه، مترجم و پژوهنده هم هست و از او بیش از ده اثر ادبی انتشار یافته‌است.
[ویرایش] آثار
از فرزاد تاکنون بیش از بیست کتاب به چاپ رسیده‌است که سیزده کتاب از این تعداد تألیف و بقیه ترجمه‌است. بیشتر این آثار در حوزه ادبیات و نقد شعر است.
در حوزهٔ ترجمه وی توجه و تمرکزی بر آثار بانوی شاعر فلسطینی غادة السَّمّان دارد و اغلب آثار وی را به فارسی برگردانده‌است.
فرزاد با اتکا به اندیشه‌های شاعران عرب مخصوصاًً غادة السَّمّان، ادبیات عرب را به ادبیات ایران می‌شناساند و معتقد است اشعار این شاعر پختگی و ابعاد روشنفکرانه دارد و با خوانش اشعار او گمان می‌کند فروغ فرخزاد شعر معاصر عرب را بازیافته‌است. اشعار غادة السَّمّان تصویرگر سالهای پرآشوب بیروت است که آن را به خوبی لمس کرده و بسیاری از اشعارش تبلوری از این تراژدی هولناک شده و البته با تصویر و ترجمه عبدالحسین فرزاد فرصتی برای بازخوانی فارسی یافته‌است.[1]
[ویرایش] ترجمه
- قبانی، نزار. شعر، زن وانقلاب. انتشارات اميركبير. 1364
- ا.سلیمان، خالد. فلسطین و شعر معاصر عرب. ترجمه با همکاری شهره باقری. تهران: نشر چشمه، ۱۳۷۶.
- دربندكردن رنگين كمان (گزيده و ترجمه اشعار غادة السمان). نشرنقره. چاپ دوم: نشرچشمه، 1378. چاپ سوم: نشرچشمه، 1383، چاپ چهارم: نشرچشمه 1385.
- السَّمّان، غادة. غمنامه‌ای برای یاسمن‌ها. تهران: نشر چشمه چاپ اول ۱۳۷۷، چاپ دوم 1385.
- شاکر السیاب، بدر و دیگران. رویا و کابوس؛ شعر پویای معاصر عرب. گردآوری و ترجمه: عبدالحسین فرزاد. تهران: مروارید چاپ اول ۱۳۸۰. ISBN ۹۶۴-۶۰۲۶-۹۲-۳.
- السَّمّان، غادة. زنی عاشق در میان دوات. تهران: نشر چشمه چاپ اول ۱۳۸۰. ISBN ۹۶۴-۵۵۷۱-۹۳-۴.
- السَّمّان، غادة. ابدیت، لحظهٔ عشق. تهران: نشر چشمه چاپ اول ۱۳۸۳. ISBN ۹۶۴-۳۶۲-۱۷۳-۱.
- ألقیس، اِمرو و دیگران. غزالانی در میان خلایق؛ گزیدهٔ عاشقانه‌های کلاسیک عرب. گردآوری و ترجمه: عبدالحسین فرزاد. تهران: نشر مروارید چاپ اول ۱۳۸۵. ISBN ۹۶۴-۸۸۳۸-۳۲-۱.
- زندگی، عشق و افتخار (گزیده اشعار مایکل بالارد – شاعر ضد جنگ معاصر آمریکا). با همکاری دکتر میترا احمد سلطانی ( تحت طبع – نشرروزگار)
[ویرایش] تألیف
- آوای غژک (دفتر شعر). تهران: ارغنون، چاپ اول، ۱۳۷۲.
- دربارهٔ نقد ادبی. تهران : نشر قطره، چاپ اول، ۱۳۷۸. چاپ دوم،1378 .چاپ سوم ،1379.چاپ چهارم،1381
- منوچهري (نقد وپژوهش) . نشر آتيه . 1376
- قرائت و درک مفاهیم متون عرفانیانتشارات دانشگاه پيام نور.1376
- تاریخ ادبیات عربعرب (به عربي).انتشارات سخن ( علمي ).1374چاپ دوم 1377،چاپ سوم 1379
- تاریخ فرهنگ و ادب عربی (به عربی).انتشارات دانشگاه پيام نور.1374
- '10- المنهج (نثر وشعرعربي) .با همكاري استاد دكترجعفرشعار.انتشارات سخن (علمي) چاپ اول . 1372چاپ دوم. 1375چاپ سوم 1381
- 'المنهج فی الشعر. با همكاري استاد دكترجعفرشعار.انتشارات علمي. 1371
- المعجم المفهرس لالفاظ الحادیث عن الکتب الاربعه(باگروهي ازپژوهشگران).انتشارات پژوهشگاه علوم انساني ومطالعات فرهنگي .1370 الجزء الاول . آ – اقف ،الجزء الثاني . أكد – ايه . 137 ،الجزء الثالث . الباء . 1374 ،الجزء الرابع . 1379
- تاریخ ادبیات جهانی. شركت چاپ ونشر كتاب هاي درسي (آموزش وپرورش).1379
- ترجمه ازعربي به فارسي . انتشارات دانشگاه پيام نور. 1374
- گزينه اخلاق ناصري . نشر قطره . 1373چاپ دوم . 1375
- قاموس (فرهنگ فارسي به فارسي).باهمكاري گروهي ازاساتيد. دفتر نخست.آ-آپوفيس . نشر بنياد قرآن. 1364
[ویرایش] مقالات
[ویرایش] مقالات به زبان فارسي
برگرفته از [2]
- جبران خلیل جبران و سور رئالیسم عربی. اردیبهشت ۱۳۵۸
- پیام آور عقل و آزادگی ابوالعلای معری. مجله نگین. آبان ۱۳۵۸
- دو عصیانگر علم سوز (خیام و ابوالعلا). مجله نگین. آذر ۱۳۵۸
- گفتاری در باب هنر. مجله رشد ادب فارسی. زمستان ۱۳۶۹
- عناصر سازنده اثر ادبی. مجله رشد ادب فارسی. بهار ۱۳۷۰
- نقد ادبی. مجله رشد ادب فارسی. تابستان ۱۳۷۰
- ملاک‌های نقد ادبی. مجله رشد ادب فارسی. زمستان ۱۳۷۰
- زیبایی شناسی. مجله رشد ادب فارسی. بهار ۱۳۷۱
- توصیه به شاعران جوان. مجله رشد ادب فارسی. بهار ۱۳۷۱
- نگاه شاعرانه. مجله رشد ادب فارسی. زمستان ۱۳۷۰
- سادگی. مجله رشد ادب فارسی. بهار ۱۳۷۱
- چیزی درون سینه‌ام (اثر احسان عبدالقدوس رمان نویس مصری). مجله دریچه. بهمن و اسفند ۱۳۷۰
- شعر معاصر عرب (با مروری بر گذشته). مجله ادبستان. تیر ۱۳۷۱
- شعر فلسطین (مصاحبه). مجله ادبستان. آبان ۱۳۷۱
- شعر، بیان کتمان و ضد اکنون زدگی. مجله ادبستان. آذر ۱۳۷۰
- تا سرزلف سخن (در نقد شعر). مجله ادبستان. شهریور ۱۳۷۲
- خواب هفتصدساله. مجله ادبستان. مهر ۱۳۷۲
- شاعر، گزارشگر. مجله ادبستان. آبان ۱۳۷۲
- گذری از مویرگ کلمه تا نا کجا آباد شعر. مجله ادبستان. آذر ۱۳۷۲
- نی لبک با مهره‌های پشت. مجله ادبستان. دی ۱۳۷۲
- زهد عمار، مدح محمود. مجله ادبستان. بهمن ۱۳۷۲
- حرکت در طیف واژه‌ها. مجله ادبستان. اسفند ۱۳۷۲
- بیست گلدان نیلوفر. مجله ادبستان. فروردین ۱۳۷۳
- در مغلطه خاک و باد. مجله ادبستان. اردیبهشت ۱۳۷۳
- ادبیات، زندگی معاصر، تکنولوژی. مجله ادبستان. مرداد ماه ۱۳۷۳
- لزوم بیان مسائل عرفانی در صورت قصه. نامه شهیدی. انتشارات طرح نو ۱۳۷۴
- درباره ادبیات. مجله ادبیات معاصر. اردیبهشت ۱۳۷۵
- میان بری به نقد جدید. مجله ادبیات معاصر. خرداد ۱۳۷۵
- شاعر غم‌های بغداد. مجله ادبیات معاصر. دی و بهمن ۱۳۷۵
- مسایل عصر ما(مصاحبه). روزنامه همشهری. 11 شهريور 1375
- خورخه لوییس بورخس. مجله ادبیات داستانی. تابستان ۱۳۷۶
- گفتگو با ازراج عمر (شاعر الجزایری). مجله کلک. اردیبهشت و خرداد ۱۳۷۰
- جایزه بزرگ ادبی اروپا برای آدونیس شاعر معاصر عرب. مجله آدینه. آبان ۱۳۶۶
- ام کلثومی دیگر با شمشیر آواز. مجله آدینه. آبان ۱۳۶۶
- امام علی(ع) و شعر (ترجمه از عربی). کیهان فرهنگی. خرداد ۱۳۶۵
- آب نبات فروش دوره گرد (ترجمه از عربی). مجله رنگین کمان. ۱۳۵۰
- سرداب (ترجمه داستانی از خورخه لوییس بورخس). مجله ادبیات داستانی. زمستان ۱۳۷۶
- در جستجوی فضایی برای نوشتن (به مناسبت مرگ نزارقبانی). روزنامه جامعه 15 ارديبهشت 1377
- با میخائیل نعیمه (آخرین فیلسوف معاصر عرب). مجله نگاه تازه. پائیز ۱۳۷۶
- غمنامه‌ای برای یاسمن‌ها (مصاحبه دكتر فرزاد با غادة السمان). مجله شباب. مهر و آبان ۱۳۷۶
- چرا نقد جایگاه والای خود را نیافته است؟. مجله کتاب ماه. ۳۰ آذرماه ۱۳۷۶
- زخم عجیب (داستان کوتاه). مجله نگاه تازه شماره 6 و 7. 1375
- اخبار فرهنگی جهان عرب. مجله کلک ش ۸۹-۹۳. ۱۳۷۶
- نزار قبانی. مجله جهان کتاب ش ۵۹-۶۰. تیر۱۳۷۷
- میان بری به ادبیات داستانی معاصر عرب. فصلنامه ادبیات باستانی. تابستان۱۳۷۷
- بررسی شعر امروز عرب. مصاحبه با مجله سروش. ۳۰ آبان ۷۷
- شاعر تبعیدی(ترجمه نامه‌ای از نزار قبانی شاعر معاصر عرب). روزنامه خرداد. 15 آذر 1377
- نزار قبانی شاعر بلند آوازه عرب. مجله نگاه تازه. بهار و تابستان ۷۷
- زمین بر ما تنگ گرفته‌است (دوشعر از محمود درویش). روزنامه خرداد. 24 دي 1377
- به خاطر که باز گردم (شعری از بلند الحیدری شاعر عراقی). روزنامه خرداد. 30 آذر 1377
- ۸۸ روز پشت خاکریزهای بیروت (یاد بود معین بسیسو، شاعر مقاومت فلسطین). روزنامه خرداد. 15 بهمن 1377
- هنر وابسته ابزار حکومت خودکامگان. مجله آزما شماره ۲. فروردین ۷۸
- ناگهان شاعری بزرگ (نقد شاعر قاصدک‌ها). مجله گلستانه. بهار ۱۳۸۰
- از غزل تا خشم حماسه (درباره مرگ نزارقبانی). پژوهشنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی ش ۲۴. ۱۳۷۷
- واژه‌هایی که نمی‌میرند (درمرگ البیاتی). روزنامه خرداد ش189. 16 تير 1378
- عبید زاکانی و جامعه سفله سالار. روزنامه خرداد ش ۱۹۸. 26 مرداد 1378
- هیچ عنصری چون فلسطین شعر عرب را تکان نداده‌است. (مصاحبه) روزنامه آزاد ش ۱۵۳. 15 مهر 1378
- صد سال شعر ارمنی (نقد کتاب). فصلنامه فرهنگی پیمان. پائیز و زمستان ۱۳۷۹
- خیام و ابولعلاء. مجله کتاب ماه (ادبیات و فلسفه) ش ۳۱. اردیبهشت ۷۹
- پیرامون متون نثر صوفیه. کتاب ماه (ادبیات و فلسفه) شماره ۳۴
- شعر معاصر عرب شعر تبعید و جلای وطن. روزنامه آفتاب یزد. 29 شهريور 1379
- کاش آن کودک فلسطینی می‌توانست آدم برفی درست کند. روزنامه دوران امروز. 9 بهمن 1379
- تقویمی برای فلک ۲۰۰۱ (نقد، تحلیل و ترجمه منظومه بلند آدونیس شاعر معاصر عرب). مجله دنیای سخن شماره ۹۲. بهمن ۷۹
- اخبار فرهنگی جهان عرب. مجله بخارا شماره ۱۵. آذر و دی ۷۹
- جایگاه طنز در زبان و فرهنگ ایرانی(معرفی و نقد کتاب). دوران امروز ش ۹۷. 22 اسفند 1379
- شاملو‌های ایران باز با جهان سخن خواهند گفت. مجله دنیای سخن. اسفند ۱۳۷۹، فروردین ۱۳۸۰
- شعر غاده السمان. مجله زنان. شماره ۱۰۵. اسفند۷۹
- اخبار فرهنگی جهان عرب. مجله بخارا ش ۱۸. خرداد و تیر ۸۰
- ترانه‌های شکست(ادبیات عرب درگفتگو با دکتر عبدالحسین فرزاد). ضمیمه همشهری 21 شهريور 1380
- گفتگو با روزنامه ایران. 21 شهريور 1380
- فقدان اندیشه جهانی. روزنامه بنیان. سال اول. شماره ۵. 28 بهمن 1380
- پویایی در شعر عرب. مجله گاهنامه رود. آبان ۱۳۸۰
- درد زایش دموکراسی در شعر معاصر عرب. همشهری ماه. ش۱۲. اسفند ۸۰
- رئالیسم حماسی(تصویر فلسطین در سی و هشت سال شاعری محمود درویش). مجله شوکران. ش اول. سال اول ۱۳۸۱
- لغة الضاد (درباره شعر آدونیس). مجله نگاه تازه. دانشگاه شهید بهشتی ش ۲۰-۲۱. بهار۱۳۸۱
- احساس کردم فروغ فرخزاد به عربی شعر می‌گوید(مصاحبه). نشریه کتاب هفته. 4 خرداد 1381
- اومانیسم ایرانی. مجله شوکران. شماره ۲. تیر و مرداد ۱۳۸۱
- کتابی که برای مردان نوشته شده‌است (نقد مجموعه داستان کوتاه عطر نسکافه، اثر منصوره شریف زاده). روزنامه ایران. 4 شهريور 1381
- سیری در کتاب تاریخ جلفایی اصفهان. فصلنامه فرهنگی پیمان. ش۲۰. آبان ۸۱
- لحظات رهایی. مجله شوکران. ش 3 و 4. 1381
- درباره پژوهش. مجله فرهنگ و پژوهش. ویژه صدمین. 26 آذر 1381
- گونترگراس و خنجر کج یمنیع. مجله شوکران، ش ۵و۶، ۸۲
- شعر سیستان. مجله شوکران. ش ۵و۶. ۱۳۸۲
- رویای جامعه مدنی با جهنمی از آتش و خون. جشن نامه استاد شهریاری. به کوشش دکتر رقیه بهزادی. انتشارات فردوس. ۱۳۸۲
- شعر سیاسی عرب. مجله شوکران. آبان 1382
- بدل جهان (مصاحبه درباره ترجمه). روزنامه همشهری. ۲۹ مرداد ۸۲
- کجای جهان ایستاده ایم؟. مجله شوکران. ش ۱۳ و ۱۴. ۱۳۸۳
- عشق تنها برای آخرین معشوق است. (چند شعر از غادة السمان). مجله شوکران ش ۱۲، ۱۳۸۳
- نیما و درک زمانه (مصاحبه). مجله شوکران. ش ۱۷ ، ۱۳۸۳
- حادثه ۱۱ سپتامبر از نگاهی دیگر. مجله پایاب. ش۱۳. ۱۳۸۳
- جهان فانی در چند تمثیل عرفانی. مجله فرهنگ. س۱۶. ش۴۷-۴۶. تابستان و پائیز ۸۲
- مرثیه‌ای برای قدرت (نقد فیلم مصائب مسیح). روزنامه بانی فیلم. شماره ۱۲۴، اردیبهشت ۸۳
- هشدار به جامعه خواب زده (درباره میرزاده عشقی) روزنامه ایران ۲۷ تیر ۱۳۸۳
- یادی از استاد دکتر علی فاضل. کتاب هفته. شماره ۱۹۰ به تاريخ ۲۴ مرداد ۱۳۸۳
- فلسطین، لبنان بدون روتوش. روزنامه ایران به تاريخ اول اسفند 1382
- دربند کردن رنگین کمان، روزنامه ایران، ۲۱ مهر ۸۴
- هنر در عصر جهانی شدن، مجله شوکران، مهر ماه 1384
- يادداشتي بر كتاب تاريخ ارمنيان. اثر پاوستوس بوزند. فصلنامه فرهنگي پيمان. شماره 32. تابستان 1384
- نگاهي به فيلم افسانه 1900. مجله شوكران. شماره 22. اسفند 1384
- مخاطب، آفريننده معناست. مجله رودكي. ارديبهشت 1385
- شعر تعبير زندگي است، نه گزارش آن. مجله فرهنگ (ويژه ادبيات). پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی. ارديبهشت 1385
- ملاصدراي شيرازي مسافركشي مي كند. روزنامه اعتمادملي به تاريخ 2 ارديبهشت 1385
- انسان با مفهوم انديشه معنا پيدا مي كند(هفته فردوسي). روزنامه اعتمادملي 28 ارديبهشت 1385
- غادة السمان همان فروغ فرخزاد است.(مصاحبه). مجله رودکی شماره 5 و 6 به تاريخ مهر 1385
- نقد و بررسی انديشه خردگرايی وآزاد انديشی درشعر متنبی شاعر عرب و ناصرخسرو قباديانی. پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهيد بهشتی. شماره بهار و تابستان 1385
- درباره مولانا. نشريه کتاب هفته 20/8/1385
- گوري براي نيويورك (از شيراز تا حجاز). مجله رودكي شماره 9. دي 1385
- شعر فلسطين از عاشورا سرمشق مي‌گيرد. كتاب هفته. شنبه 7 بهمن 1385
- عزيزم ما همه دزديم (درباره احسان عبدالقدوس رمان نويس مصري). مجله رودكي شماره 11. نيمه بهمن 1385
- محمود درويش شاعر مقاومت فلسطين (برنده جايزه استروگا). ويژه نامه تحليل خبر. روزنامه اعتماد. پنجشنبه 26 بهمن 1385
- توبه فرمایان چرا خود توبه کم تر می کنند.... مجله رودكي شماره 12 و 13. فروردین 1386
- پایان جنگ در جهان. ویژه نامه تحلیل خبر، روزنامه اعتماد به تاريخ 16 فروردين 1386
- نویسندگان مصلحت را می شناسند. روزنامه اعتماد ملی به تاريخ 19 فروردين 1386
- خود کرده را تدبیر نیست (دربارة فیلم 300). مجلة رودکی. شمارة 15، نیمه دوم اردیبهشت 1386
- تأثيرات شعر غرب بر شعر معاصر عرب. روزنامه اعتماد به تاريخ 6 خرداد 1386
- شاد زيستن كار خردمندان است (بزرگداشت حكيم عمرخيام). روزنامه اعتمادملي به تاريخ 30 ارديبهشت 1386
- كبوتر در تنگ ماهي. مجله شوكران. شماره 27. خرداد 1386
- سرودن شعر ماندگار با انگیزه ی بیرونی. روزنامه ی همبستگی به تاريخ 12 تير 1386
- تراژدی زندگانی و زیبایی شناسی اندوه(به مناسبت درگذشت نازک الملائکه، بنیانگذار شعر نوین عرب). روزنامه ی اعتماد ملیبه تاريخ 28 تير 1386
- نگاهی تطبیقی به شعر معاصر ایران وعرب. فصلنامه ادبیات تطبیقی(دانشگاه آزاد - جیرفت). سال اول شماره 1 بهار 1386
[ویرایش] مقالات به زبان عربی
- فی الادب العرفانی، مجلة الاخاء، شماره ۵۰۸، ۱۳۵۷
- منشاء العرفان الاسلامی، مجلةالفکرالاسلامی، ۱۳۵۷
- غادة السمان بالفارسیة ، مجلة الشرق (دمشق) ۱۶/مه/ ۱۹۹۱
- حول شعر غادة السمان، المحرر، ۲۰۰۰ بیروت
- الواقعیة الملحمیة (صورة فلسطین فی ۳۸ سنة ...) مجلة آفاق الحضارة الاسلامیة، العدد العاشر، السنة الخامسة ایلول ۲۰۰۲ طهران
- عجالة فی العرفان الایرانی، مجلة آفاق الحضارة الاسلامیة العدد الثانی عشر... السادسه رجب ۱۴۲۴، ایلول ۲۰۰۳م
[ویرایش] پانویس
- طهماسبی، زهرا. روزنامهٔ ایران. ^
- همان.
[ویرایش] منابع
- وب‌گاه آی‌کتاب (برداشت با ذکر منبع).
- طهماسبی، زهرا.در بند کردن رنگین کمان!. ایران، ۲۱ مهر ۱۳۸۴، شماره ۳۲۸۰.، ۲۱ مهر ۱۳۸۴.
[ویرایش] پیوند به بیرون
- وب‌گاه پندار، ترجمه شاملو چون آیینه بود، مصاحبه دربارهٔ ترجمه‌های شاملو.
- دو شعر از کتاب ابدیت، لحظهٔ عشق، وب‌نوشت پاگرد، سارا محمدی.
