رادیو تلویزیون ملی افغانستان
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
رادیو تلویزیون ملی افغانستان تنها رسانهٔ دولتی افغانستان میباشد.نشان اختصاری این سازمان RTA میباشد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاریخچه
نخستین برنامهٔ رادیویی افغانستان توسط رادیو کابل در سال ۱۳۰۷ در زمان شاه امان الله پخش شد. تلویزیون اما در پایان حکومت سردار داوود در سال ۱۳۵۷ به میان آمد.[1] اولین رادیو در افغانستان معاصر به نام رادیو کابل یاد میشد که در پل باغ عمومی کابل مرکز نشراتی آن قرار داشت که از دستگاههای فرستندۀ موج میدیم (عموماً) پخش میشد ، چیزی که قابل یادآوری است این موضوع است که در آن وقت دستگاه گیرندۀ رادبو بنا بر نبود برق کمتر بود و یا هیچ نبود در سال 1328 اولین رادیوهای که با بطری موتر کار میکرد به کشور وارد و معمولاً تعداد این دستگاهها در هر شهر از پنج الی ده زیاد نبود مردم کسانی را که دارای رادیو(دستگاه گیرنده) بودند به همان نام رادیو مسما میکردند و اغلباً مردمان نزدیک هم به تماشای رادیو و هم به شنیدن آن به محلی که رادیو وجود داشت میآمدند. پسانترها دستگاههای بطری خشک رواج پیدا کرد که با بیان آمدن آن تعداد رادیو در کشور زیاد شد واین در حالی بود که هنوز از برق در اکثر شهرهای مهم کشور خبری نبود . پسانترها در سالهای 30 تا 40 برق در اکثر مراکز شهرها تعمیم یافت و با تعمیم برق تعداد رادیو نیز زیاد شد . پسانترها با به میان آمدن رادیوهای ترانزستور قوه استفاده از رادیو زیاد شد و این موقعی بود که مردم به بیبیسی و صدای مصر و پاکستان و هندوستان آشنایی پیدا کردند از پنجاه سال به این سو مردم با اخبار و نشرات بیبیسی که در آن وقت برنامههای فارسی ایرانی داشت توجه داشتند که از جمله میشود از شادروان حسین درهباغی از مردان و از خانمها از فروزنده اربابی در بیبیسی یاد کرد،اولین خواننده از بانوان در رادیو کابل مستوره جان بود و پسانترها خانم پروین و بعداً رخشانه ، جلوه و آزاده و از مردها نتو ، استاد شیدا ، رحیم بخش ، استاد سر آهنگ ، صابر و استاد نبی گل بود و از گروه ارکستر رادیو کابل زلاند ، خیال مددی ، کبوتر ساربان ، آشنا، ناشناس ، آرمان و ریحان و دگرها بودند. ارکستر رادیو کابل با صدای ناب و دلپذیر هنرمندان زنگ را از قلبها میربود .از خواننگان پشتو از اول میر ملنگ جان و غیره میتوان یاد کرد در لسان پشتو اقای ویاند و در زبان دری آقای نیک محمد قایل ودیگران اخبار میخواندند.رادیو در آن وقت دارای نشریهای به نام پشتون ژغ بود که با مهارت و زیبایی خاصی در هر پانزده روز چاپ میشد که برنامههای پانزده روزه رادیویی را با دقت تمام برنامهریزی میکرد. از سالها بدین سو زمزمههای شب هنگام من حیث سرود شب آذین قلبها بود . رادیو در نشر و اشاعۀ هنر و فرهنگ واقعاً من حیث یک نهاد اکادمیک کار کرده ازین مکتب شاگردانی چون نینواز و ساربان و ژلاند و ظاهر هویدا و غیره پا به عرصه هنر نهادند . در بخش تیاتر استادان زیادی بودند که نمایشنامههای بلند رادیویی را به راه میانداختند به قسمی که مردم منتظر رسیدن شب جمعه بودند تا نمایش درامههای رادیویی را بشنوند و کیف کنند. (چیزی را که من در این جا نوشتهام همه چشمدیدهای زندگیام است و من میتوانم از آن دفاع نمایم)
[ویرایش] شیوهٔ اداره
RTA رسانهای متعلق به دولت افغانستان است و مدیر آن توسط وزیر فرهنگ افغانستان انتخاب میشود. طبق قوانین جدید این سازمان نه دولتی و نه خصوصی، بلکه رسانهای مردمی است که صرفاً هزینهاش را دولت تأمین میکند.
[ویرایش] شبکهها
این سازمان دارای یک شبکهٔ تلویزیونی سراسری و یک شبکهٔ رادیویی سراسری میباشد.
علاوه بر این دو شبکه سراسری آر تی ای در هر ولایت نیز دارای رادیوها و تلویزیونهای محلی میباشد.