حسین فاطمی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
در بیطرفی این مقاله اختلاف نظر وجود دارد. لطفاً به گفتگوهای صفحهٔ بحث مراجعه کنید. |
در مورد دُرستیِ موضوعات ذکرشده در این مقاله اختلافنظر وجود دارد. لطفاً به گفتگوهای صفحهٔ بحث مراجعه کنید. |
در متن این مقاله از هیچ منبع و ماخذی نام برده نشدهاست. شما میتوانید با افزودن منابع بر طبق اصول اثباتپذیری و شیوهنامهٔ ارجاع به منابع، به ویکیپدیا کمک کنید. مطالب بیمنبع احتمالاً در آینده حذف خواهند شد. |
سید حسین فاطمی (زاده ۱۲۹۶خ نائین - درگذشته ۱۹ آبان ۱۳۳۳خ تهران) از روزنامهنگاران (سر دبیر باختر امروز) و دولتمردان ایرانی بود که از ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ وزیر امور خارجه ایران بود.
فاطمی تحصیلات خود را در ایران و فرانسه انجام داد. پس از شهریور ۲۰ و آزادتر شدن محیط سیاسی ایران روزنامه باختر امروز را منتشر میکرد. در جریان نهضت ملی شدن نفت از همکاران نزدیک دکتر مصدق بود. به گفته دکتر مصدق نخستین کسی بود که پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت در سراسر ایران را ارائه داد.[نیازمند منبع]
مخالفت پیگیر او با دربار محمدرضا شاه پهلوی پس از شکست کودتای ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ به اوج رسید. پس از کودتای ۲۸ مرداد به مدت ۶ ماه مخفی شد ولی بعد دستگیر و اعدام شد.
او از دوستان نزدیک محمد مسعود روزنامه نگارمعروف دههٔ ۲۰ بود. محمد مسعود از قول خود تنها حامی فاطمی بود و زمانی که برادرهای بزرگتر فاطمی او را از ارث پدری محروم کردند اگر حمایتهای وی نبود شاید فاطمی به راحتی نمیتوانست تحصیلاتش را به اتمام برساند.[نیازمند منبع]
بعد از مرگ مسعود او تنها و افسرده به توصیهٔ دوستانش در ایران به میهن بازگشت و با حمایت مالی یکی از برادرانش که به تواناییهای او ایمان اورده بود روزنامهٔ باختر امروز را براه انداخت. در اندک مدتی به یکی از پر تیراژترین روزنامههای ایران[نیازمند منبع] تبدیل شد. او در قیام ملی شدن صنعت نفت دوش بدوش محمد مصدق جنگید و بهمراه مصدق از لاهه وشورای امنیت به میهن بازگشت.
دکتر مصدق بعد از مرگ وی چنین گفت: "اگر ملی شدن نفت خدمت بزرگی است از ان کسی که اول این پیشنهاد را نمود باید سپاسگزاری کردو ان کس شهید راه وطن دکتر حسین فاطمی است. در تمام مدت همکاری با این جانب حتا یک ترک اولی هم از ان بزرگوار دیده نشد".[نیازمند منبع]
دکتر فاطمی در مراسم سالروز مرگ محمد مسعود در حالی که مشغول سخنرانی بود مورد اصابت گلولهٔ محمد عبد خدايی، از اعضای گروه فداييان اسلام، قرار گرفت . گلوله به قلب او آسیبی نرساند و پس از مدتی از بیمارستان مرخص شد و به کارش در وزارت امور خارجه دولت مصدق ادامه داد.
او پس از کودتای ۲۸ مرداد، ۶ماه تحت تعقیب بود. و بالاخره او را پس از ۶ ماه در خانهٔ یک پزشک دستگیر کردند و اندکی بعد بخاطر اقدام برای برکناری شاه واقدام علیه سلطنت محکوم به اعدام شد.