براندنبورگ-پروس
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
براندِنبورگ-پروس که بعدها به پادشاهی پروس تبدیل شد، در اصل تشکیلی از ۲ قسمتِ مجزا بوده است: قسمتی از آن مارک براندنبوگ بود که یکی از ۷ امارتهای انتخاباتی در امپراتوری مقدس روم ملت آلمان را شامل می‌شد و قسمت دیگر، دوک‌نشین پروس بود که در زمان ۱۴۶۶-۱۶۵۴ تحت سلطهً فئودالیِ لهستان قرار داشت. بعد از خاموش شدنِ سلسلهً دوک‌نشینی هوهن‌سولرن‌ها در پروس، حکومت این دوک‌نشین سال ۱۶۱۸ به نزدیکترین خویشاوند آنها (از همین خانواده) که امارت براندنبورگ بود، رسید. به این ترتیب براندنبورگ-پروس تا قرارداد ولاوا در سال ۱۶۵۷، یک حکومت ۲ تکّه‌ای از لحاظ سیاسی بود، که هم تحت قیمومت امپراتوری مقدس روم و هم لهستان بود.
در جنگ سی‌ساله، براندنبورگ در طرف اتحادیه پروتستانها بود و قسمت‌های پهناوری از این سرزمین، نابود و حتی خالی از جمعیت شد. امیر فریدریک ویلیام یکم، که بعدها لقب بزرگ نیز گرفت یک سیاست محافظه‌کارانه، بین ابرقدرت‌ها پیشِ رو کرد، تا بتواند اقتصاد و نیروی نظامی براندنبورگ را که بسیار ضعیف شده بود، بازسازی کند. وی اصلاحات اقتصادی زیادی انجام داد و ارتش نیرومندی نیز تولید کرد.
به این ترتیب در زمان فریدریک ویلیام، براندنبورگ-پروس دومین حکومت قدرتمند (بعد از اطریش) در جغرافیای امپراتوری مقدس روم شناخته شد. وی همچنین توانست دوک‌نشین پروس را از پادشاهیِ لهستان، که به سبب درگیریهایش با سوئد ضعیف شده بود، بر طبق قرارداد وِلاوا سال ۱۶۵۷ جدا‌کند. در صلح الیوا نیز، اقتدار و استقلال دوک‌نشین به‌طورِ کامل تصویب شد و این آغاز پروس برای تبدیل‌شدن به یکی از ابر‌قدرت‌های اروپایی بود.
