آواز ابوعطا
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
آواز ابوعطا، یکی از آوازهای چهار گانهٔ متعلق به شور در موسیقی امروز (به همراه افشاری، دشتی و بیات ترک) است. ابوعطا با القاب دیگری مانند سارنج (صلحی) و دستان عرب نیز شناخته می‌شود.
گام آن با گام شور یکی است و تنها اختلاف آن با شور در توقّف مکرّر ابوعطا روی درجهٔ چهارم (نت شاهد) و درجهٔ دوم (نت ایست) می‌باشد و درجهٔ پنجم ثابت است. در نغمهٔ ابوعطا، نت متغییر وجود ندارد.
در ردیف موسیقی موسی معروفی گوشه‌های ابوعطا بعد از شش درآمد، عبارت‌اند از: محمد صادق خانی، کرشمه، سیخی، تک مقدم (که نوعی تحریر است)، حزین، حجاز (که در سه قسمت ذکر گردیده و مهم‌ترین گوشهٔ ابوعطاست)، بسته نگار، بغدادی (که شبیه حجاز است)، دوبیتی، شمالی، چهار باغ، گبری، رامکلی، فرود و مثنوی.
در ردیف منقول ابوالحسن صبا، گوشهٔ خسروشیرین نیز در ابوعطا ذکر شده‌است. آواز ابوعطا در میان مقام‌های قدیم به چشم نمی‌خورد اما از مقام‌های قدیم، فواصل جان فزا، بوستان و حسینی با ابوعطا مطابقت دارند.
در ردیف میرزا عبدالله، متعلقات شور از جمله آواز ابوعطا به صورت خلاصه آمده اند. روایت‌های کامل را باید در ردیف‌های دیگر جستجو کرد.
ابوعطا در محدودهٔ حجاز دارای نغمه‌هایی نزدیک به الحان عربی است، اما آواز ابوعطا خود مورد پسند و به ذوق ایرانیان است.
[ویرایش] منبع
- ستایشگر، مهدی. واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد اوّل. چاپ دوّم، تهران: اطلاعات، ۱۳۸۱، ISBN 964-423-305-0.
- دورینگ، ژان. ردیف میرزا عبدالله برای تار و سه‌تار: آوا نویسی و بررسی تحلیلی. چاپ اول، تهران: موسسه فرهنگی-هنری ماهور، ISBN 964-8772-09-6.
| ردیف موسیقی سنتی ایرانی |  |
|---|---|
| هفت دستگاه موسیقی ایرانی | |
| پنج آواز موسیقی ایرانی | |
