Ablativu
Dendi Güiquipeya
En luengüística, el chascu ablativu, endica las cercustáncias de lugal, tiempu, mó, concausa, ahenti..., espresás en estremeñu pol mé las preposicionis en, pol, con, sin,... Pol sabulugal: nel hardín ain froris, i tal i mas. El ablativu alcibi el nombri e complementu cercustancial.
El ablativu se gasta en luengas cumu el latín u el sáscritu. El ablativu latinu comina el ablativu induropeu (qu'endica «endi», proceéncia), el chascu estrumental (qu'endica «pol» en costrucionis pasivas u «con») i el chascu locativu (qu'endica "en"). Arrancandu el senificau orihinal destus chascus, angunus algotrus se huerun esarrollandu, pol sabulugal el ablativu e concausa (qu'endica el «concausante»), el ablativu e tiempu (qu'endica el «inti», ahorrau del locativu) i el ablativu asolutu.
El su nombri ahorra el latín ablatiuus, endi el supinu ablatum, del verbu auferre, arramplal, solimpial.
Sabulugaris:
- Latín: rosa, rosa.
- Nominativu: rosa (la rosa).
- Ablativu sing: rosa (pol, con... la rosa).
- Ablativu prural: rosis (pol, con... las rosas).
En latín, el ablativu adotó las huncionis que gastaban los antiguus chascus estrumental i locativu. La costrución latina en ablativu asolutu es una volución destus úsius del ablativu.
En finlandés (suomi), el chascu ablativu es el sestu chascu locativu. El su senificau básciu «espresal el lugal (abiertu) endi ondi acaeci un despraçamientu».
Sabulugal: en finlandés, el sufihu -lta/-ltä: piha senifica «hardín» -> pihalta «endi el hardín».
Los algotrus chascus locativus en finlandés son:
- Chascu elativu («huera»).
- Chascu inesivu («endrentu» endicandu localiçación).
- Chascu ilativu («endrentu» endicandu movieru).
- Chascu adesivu («encima» endicandu localiçaación).
- Chascu alativu («pa poncima» endicandu movieru).