Rene Descartes

Wikipedia(e)tik

Artikulu edo atal honen zuzentasuna eztabaidan dago. Mesedez, ikusi dagokion eztabaida orria.

René Descartes (Martxoaren 31, 1596 - Otsailaren 11, 1650) filosofo eta matematikaria. Bai filosofia bai matematika arloetan egindako berritze-lanengatik da ezaguna. Koordenatu sistema kartesiarraren asmatzailea izan zen, eta honekin batera egungo geometriaren (geometria analitikoaren) oinarriak finkatu zituen. Aurrerakuntza hauek egungo kalkuluaren garapena bultzatu zuten.

[aldatu] Bizitza

Familia noble baten baitan jaioa, jesuiten ikastetxe batean ikasi eta bertan Suarezek berrikusiriko Aristotelesen eskolastika ikasi zuen. Poitierseko unibertsitatean zuzenbidea ikasi zuen geroago. Bere garaian zegoen ezjakintasunaz oharturik Munduko Liburu Handia irakurtzea erabaki zuen, horretarako europa guztian zehar bidaiatu zuelarik. Geroago 1618an protestanteen eta katolikoen arteko gerratean parte hartu zuen, Nassauko Maurizioren gudarostean lehenik eta Bavierako Maximilianoren gudarostean ondoren.

Ulm hiritik hurbil (Alemanian) jainkoaren ikuspen bat izan zuen, jakintza guztiari oinarria emango zioen filosofia erreforma zezan eskatuz. Europa guztian zehar bidaiatu zuen 1620 eta 1628 bitartean, Herbehereak, Flandria, Paris, Alemania eta abar bisitatuz. 1629ean Herbeheretan hartu zuen bere bizilekua, bere ikerketak eta pentsamenduak garatzeko toki egokiena bere ustez. Herbeheretan bizi izan zen hogei urtez, Franekerren eta gero Amsterdamen. Bidaia batz uk egin zituen bere Herbeheretako egonaldian, Britainia Handira, Danimarkara eta Frantziara. 1649ko urrian Suediara joan zen hango erreginak deituta eta bertan hil zen 1650eko otsailaren 11an birikeriak jota.