Όλυνθος Χαλκιδικής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Όλυνθος
Νομός	Χαλκιδικής
Δήμος	Πολυγύρου
Πληθυσμός	1.131 (2001)
Υψόμετρο	40 m

Η Όλυνθος είναι αρχαία πόλη της Χαλκιδικής, χτισμένη σε μια εύφορη πεδιάδα, στο μυχό του κόλπου της Τορώνης, κοντά στη βάση της χερσονήσου της Παλλήνης (σήμερα Κασσάνδρας), σε απόσταση 60 σταδίων (11,5 χλμ περίπου) από την Ποτίδαια και 4 χλμ από τη θάλασσα.

Πίνακας περιεχομένων 1 Ιστορικά στοιχεία 2 Αρχαιολογικά στοιχεία 3 Αρχαιολογικό Μουσείο Ολύνθου 4 Σύγχρονη Όλυνθος 5 Εξωτερικές συνδέσεις 6 Παραπομπές

[Επεξεργασία] Ιστορικά στοιχεία

Η τοποθεσία κατοικείται από τη Νεολιθική Εποχή (5300-4500 π.Χ.), η λέξη "Όλυνθος" είναι προελληνική και σημαίνει, πιθανόν, "αγριοσυκιά".Σύμφωνα με την παράδοση ονομάστηκε έτσι από τον Όλυνθο, γιο του ποτάμιου θεού Στρυμόνα. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι η πόλη κατακτήθηκε από τους Βοττιαίους της Ημαθίας τον έβδομο αιώνα π. Χ.

Η περιοχή άνηκε σε μια θρακική φυλή, τους Βοττιείς, οι οποίοι την κατείχαν μέχρι το 479 πΧ. Εκείνη τη χρονιά ο Πέρσης στρατηγός Αρτάβαζος υποπτεύθηκε ότι ετοιμαζόταν αποστασία της πόλης από το Μεγάλο Βασιλιά . Ο Αρτάβαζος κατέσφαξε τους κατοίκους και παρέδωσε την έρημη πόλη στους Χαλκιδείς των πέριξ.

Ως μέλος της Αθηναϊκής συμμαχίας, η Όλυνθος πρέπει να ήταν σχετικά ασήμαντη, γιατί αναφέρεται να συνεισφέρει 2 Τάλαντα ενώ οι γειτονικές Σκιώνη, Μένδη και Τορώνη έδιναν 9, 8 και 6 αντίστοιχα.

Το 432 γίνεται έδρα του κοινού των Χαλκιδέων, το οποίο σχηματίστηκε με παρότρυνση του Περδίκκα, βασιλιά των Μακεδώνων, με αποτέλεσμα να μετοικίσουν αρκετοί Χαλκιδείς από γειτονικούς οικισμούς. Την ίδια χρονιά αποσπάται, οριστικά, από την Αθηναϊκή συμμαχία. Ο Βρασίδας τη χρησιμοποίησε σα βάση για την εκστρατεία του το 424 .

Τον 4ο αι. αποκτά σημαντική πολιτική δύναμη , ως κεφαλή του κοινού των Χαλκιδέων. Μαρτυρίες για τη δράση του κοινού των Χαλκιδέων μπορούν να ανιχνευτούν από τον καιρό της ειρήνης του Νικία ( 421 πΧ ) , όταν βρίσκουμε τους Χαλκιδείς να κινούνται διπλωματικά από κοινού και να εντάσσονται στη συμμαχία του Άργους. Έχουν βρεθεί νομίσματα του κοινού που χρονολογούνται, με βεβαιότητα, από το 405 πΧ. Αναμφισβήτητα, λοιπόν, το κοινό ιδρύθηκε πριν το τέλος του 5ου αι. και το κίνητρο σχηματισμού του ήταν η αυτοπροστασία από ενδεχόμενη Αθηναϊκή επίθεση.

Μετά το πέρας του πελοποννησιακού πολέμου η ανάπτυξη του κοινού ήταν γρήγορη. Γύρω στο 390 πΧ βρίσκουμε τους Χαλκιδείς να συνάπτουν σημαντική συμφωνία με το βασιλιά της Μακεδονίας Αμύντα και μέχρι το 382 είχαν συμπεριλάβει στο κοινό των Χαλκιδέων πολλές ελληνικές πόλεις δυτικά του Στρυμώνα, μεταξύ των τελευταίων ήταν και η Πέλλα.

Εκείνη τη χρονιά ( 382 π.Χ.) η Σπάρτη ενέδωσε στις εκκλήσεις της Ακάνθου και της Απολλωνίας, οι οποίες φοβούνταν ότι θα καταλαμβάνονταν από τους Χαλκιδείς, να εκστρατεύσει εναντίον της Ολύνθου. Μετά από τριετή πόλεμο χωρίς νικητή, οι Χαλκιδείς συμφώνησαν να διαλύσουν το κοινό (379). H "διάλυση" ήταν τυπική, γιατί βρίσκουμε δύο χρόνια αργότερα το κοινό ανάμεσα στα μέλη της Αθηναϊκής ναυτικής συμμαχίας (378-7). Είκοσι δύο χρόνια αργότερα, κατά τη βασιλεία του Φιλίππου στη Μακεδονία, ο Δημοσθένης παρουσιάζει την Όλυνθο ισχυρότερη από την εποχή πριν την Σπαρτιατική εκστρατεία. Η πόλη, κατά γενική παραδοχή, ήταν πρώτου μεγέθους και το κοινό περιλάμβανε 32 πόλεις.

Στον πόλεμο που ξέσπασε ανάμεσα στην Αθήνα και τους συμμάχους της, το 357-55 , η Όλυνθος ήταν αρχικά σύμμαχος του Φίλιππου. Αργότερα , θορυβημένοι οι Χαλκιδείς από την αύξηση της δύναμης του Φίλιππου, σύναψαν συμμαχία με την Αθήνα αλλά παρά τις προσπάθειες της τελευταίας και ειδικά του Δημοσθένη, η πόλη παραδόθηκε στο Φίλιππο (348), ο οποίος την κατέσκαψε.

[Επεξεργασία] Αρχαιολογικά στοιχεία

Η πόλη των κλασικών χρόνων ήταν δομημένη σύμφωνα με το Ιπποδάμειο σύστημα, σε έκταση 600Χ300μ., με οικοδομικά τετράγωνα που χωρίζονταν από οριζόντιες και κάθετες οδούς. Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν έχει βρεθεί το θέατρο της πόλης. Τα σπίτια ρίχαν δύο ορόφους, με εσωτερική αυλή. Στα νότια βρισκόταν η αγορά και στα ανατολικά τα σπίτια των πλουσίων. Ανάμεσα στις επαύλεις που ανασκάφηκαν είναι αυτή της Αγαθής Τύχης, του Ηθοποιού, καθώς επίσης και των Διδύμων Ερώτων. Σε αυτές βρέθηκαν ψηφιδωτά δάπεδα, αγγεία, κοσμήματα και πήλινα ειδώλια. Τα πρώτα αρχαιολογικά ευρήματα ήρθαν στο φως το 1928. Οι πιο πρόσφατες ανασκαφές έγιναν τη δεκαετία του ' 90.

[Επεξεργασία] Αρχαιολογικό Μουσείο Ολύνθου

Στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Ολύνθου λειτουργεί από το 1998 Αρχαιολογικό Μουσείο. Ο σκοπός του μουσείου συνίσταται στο να δώσει μια ολοκληρωμένη εικόνα στους επισκέπτες για την ιστορία της αρχαίας πόλης αλλά και να περιγράψει τις ανασκαφές και την αναστήλωση. Όλα αυτά γίνονται αποκλειστικά με οπτικοακουστικά μέσα.

[Επεξεργασία] Σύγχρονη Όλυνθος

Η σύγχρονη Όλυνθος είναι μεγάλος οικισμός με 1.131 κατοίκους το 2001 .΄Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την επαρχιακή οδό Νέων Μουδανιών- Γερακινής βρίσκεται η Νέα Όλυνθος, που ιδρύθηκε από πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και τη Μικρά Ασία. Σήμερα αποτελεί Δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Πολυγύρου στο νομό Χαλκιδικής. Απέχει από τον Πολύγυρο 24 χιλιόμετρα. Είναι σε πεδινή περιοχή. Παράγεται βρώσιμη ελιά , αγουρέλαιο και φιστίκια Αιγίνης. Εκτός από τη γεωργία, κύρια ασχολία είναι και η κτηνοτροφία. Στον οικισμό λειτουργεί νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο, αγροτικό ιατρείο, ενώ δραστηριοποιείται πολιτιστικός σύλλογος, ο οποίος διοργανώνει εκδηλώσεις, όπως τη Γιορτή Ελιάς, η οποία διαρκεί τρεις ημέρες. Σημαντικές εορτές είναι του Αγίου Αθανασίου (στις 2 Μαΐου)., του Αγίου Γεωργίου (23 Απριλίου) και των Αγίων Αναργύρων την 1 Ιουλίου, οπότε και γίνονται πανηγύρια και τον Ιούλιο κουρμπάνια. Πολύ κοντά στο χωριό, το 1928, ο Αμερικανός καθηγητής Ντ. Ρόμπινσον έφερε στην επιφάνεια έπειτα από ανασκαφές την αρχαία πόλη της Ολύνθου^[1].

[Επεξεργασία] Εξωτερικές συνδέσεις

• Στοιχεία για την Όλυνθο από το Δήμο Πολυγύρου.

[Επεξεργασία] Παραπομπές

Δημοτικά Διαμερίσματα του Δήμου Πολυγύρου
Πολύγυρος | Άγιος Πρόδρομος | Βράσταμα | Όλυνθος | Παλαιόκαστρο | Σανά | Ταξιάρχης