Φανατισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Φανατισμός που ως όρος προέρχεται εκ της λατινικής λέξης "fanum" (=ιερόν), σημαίνει την μετ΄ εγωισμού και εμπάθειας προσήλωση σε κάποιες αντιλήψεις, ανεξάρτητα της ορθότητας ή όχι αυτών.

Στην αρχαία Ρώμη fanotici (=θρησκόληπτοι, θρησκομανείς, μανιώδεις) καλούνταν οι προσερχόμενοι στο βωμό της θεάς του πολέμου Μπελλόνα και που παρέμεναν καταλαμβανόμενοι από ένθεη μανία και προέβαιναν σε διάφορες φρικαλεότητες μπροστά στους προσερχόμενους θεατές, διατρυπώντας τα μέλη του σώματός τους με ξίφη ή αποσπώντας τεμάχια των σαρκών τους προς τιμή της θεάς, χωρίς να λείπουν βέβαια και οι μεταξύ τους απατεώνες, (παραλλαγές των οποίων συμβαίνουν σήμερα σε χώρες της νότιας Ασίας).
Βαθμηδόν όμως η λέξη προσέλαβε σημασία, δια της χρησιμοποίησης της θρησκείας, προς ικανοποίηση κατά των αλλόπιστων ή αντιπάλων υπέρμετρη εκδικητικότητα, ο δε θρησκευτικός αυτός φανατισμός έγινε αιτία πολλών κακουργημάτων όπως ανθρωποθυσίες, όργια εθνικών θρησκευμάτων στους ιερούς χώρους αυτών, άπειροι αφορισμοί, καταδιώξεις αιρετικών, αυτή η "Ιερά Εξέταση" ως και θρησκευτικοί πόλεμοι και επαναστάσεις.

Πολλές φορές όμως ο θρησκευτικός φανατισμός προκλήθηκε για ικανοποίηση και εξυπηρέτηση ατομικών συμφερόντων που με επιτήδεια εκμετάλλευση της άγνοιας και αμάθειας του πλήθους υποκίνησε αυτό σε φρικτά εγκλήματα κατά των αντιπάλων. Πράξεις που βεβαίως και αντιβαίνουν προς το πνεύμα και την ανοχή τουλάχιστον του Χριστιανισμού.
Εξίσου κατακριτέος είναι και ο πολιτικός φανατισμός καθώς και ο εθνικός φανατισμός ακριβώς επειδή αντιτίθενται στις βάσεις της ηθικής αποτελώντας αποκλειστικά διαστροφές του γνήσιου πατριωτικού συναισθήματος. Ο ελληνικός λαός στο διάβα της ιστορίας του έχει γνωρίσει αλλά και έχει υποστεί σχεδόν όλες τις μορφές του φανατισμού σε όλα τα πεδία δράσης του.

• Υποκινητής και αυτουργός του φανατισμού είναι η εκάστοτε επ΄ αυτού εκδηλούμενη προπαγάνδα.