Στάβιες Ηρακλείου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στάβιες
Νομός	Ηρακλείου
Δήμος	Κόφινα
Πληθυσμός	291 (2001)
Υψόμετρο	240 m
Πρώην όνομα	Στάβγιες

Οι Στάβιες (παλαιότερη γραφή: Στάβγιες) είναι οικισμός και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Κόφινα στην επαρχία Μονοφατσίου του νομού Ηρακλείου. Βρίσκεται στα 10 χλμ. δυτικά του Ασημίου, κτισμένος στη νότια παρυφή της πεδιάδας της Μεσαράς. Οι κάτοικοι ασχολούνται ιδίως με τη γεωργία και παράγονται λάδι, σουλτανίνα, δημητριακά και κτηνοτροφικά φυτά. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 60,4 χλμ. Στο χωριό βρίσκεται η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Λειτουργεί νηπιαγωγείο και Δημοτικό στις Στάβιες και Δημοτικό Σχολείο στο Φουρνοφάραγγο.

[Επεξεργασία] Δ.δ. Σταβιών

To Δημοτικό διαμέρισμα αριθμούσε 719 κατοίκους το 2001. Οικισμοί που το συναποτελούν είναι:

οι Στάβιες [ 291 ] , έδρα.
ο Άγιος Ιωάννης [ 116 ] , με παραλία, που υπάγεται στα Καπετανιανά.
ο Ακάμωτος [ 17 ] , στα βόρεια του χωριού Στάβιες, σε πεδινή έκταση και σε υψόμετρο 230 μ.
τα Καπετανιανά [ 113 ] , που βρίσκεται στις νότιες πλαγιές των Αστερουσίων, σε υψόμετρο 750 μ., 70,7 χλμ. από το Ηράκλειο και 21 χλμ. από το Ασήμι. Στον οικισμό βρίσκεται μικρός ναός, αφιερωμένος στον Τίμιο Σταυρό, που εορτάζει στις 14 Σεπτεμβρίου. Ο ναός της Παναγίας (Κοίμηση της Θεοτόκου) χρονολογείται από το 15ο αιώνα.
το Φουρνοφάραγγο [ 182 ] , που βρίσκεται στα 11 χλμ. δυτικά του Ασημίου. Στον Άγιο Γεώργιο, στην Κουλουρίδα, 1 χλμ. από τον οικισμό, εορτάζεται ο Άγιος Γεώργιος, με πανηγύρι στις 23 Απριλίου. Στο χωριό βρίσκεται και η εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Ενεργός είναι πολιτιστικός σύλλογος. Υπάρχει κοντά στον Άγιο Γεώργιο πηγή, της οποίας το νερό θεωρείται ιαματικό.

[Επεξεργασία] Ιστορικά στοιχεία

Η πρώτη μνεία στις Στάβιες γίνεται σε έγγραφο του Δουκικού Αρχείου του Χάντακα, το 1370. Πιστεύεται ότι πιθανότατα ήταν οικισμός των ρωμαϊκών χρόνων και να ιδρύθηκε από κατοίκους της Stabia , η οποία είχε καταστραφεί το 79 μ.Χ. με την έκρηξη του Βεζουβίου. Στις ενετικές απογραφές αναφέρονται οι Στάβιες ^[1]με το όνομα Tavies με 206 κατοίκους το 1583 και στο Κ98 ο Ακάματος με το όνομα Acamato και 119 κατοίκους. Το ίδιο χωριό είχε 4 οθωμανικές οικογένειες το 1834 και 46 Τούρκους κατοίκους το 1881. Το Φουρνοφάραγγο το βρίσκουμε στον κατάλογο του 1583 με 22 κατοίκους και στην τουρκική απογραφή του 1834 με 5 τουρκικές οικογένειες και 1 χριστιανική, ενώ το 1881 είχε 103 Χριστιανούς. Το 1842 αναφέρεται ότι στα ανατολικά του χωριού ήταν ναός του Αγίου Γεωργίου του Κουλουρίτη, σε αρχαία τοποθεσία με αυτό το όνομα. Τα Καπετανιανά αναφέρονται στην τουρκική απογραφή του 1834 με 30 χριστιανικές οικογένειες και το 1881 με 201 Χριστιανούς. Στο χωριό αυτό στη θέση Μετζολατί κοντά στην κορυφή του Κόφινα βρισκόταν ιερό κορυφής, το οποίο χρονολογείται από τη Μεσομινωική περίοδο. Πιστεύεται ότι χρησιμοποιούνταν για ιεροτελεστίες, καθώς ανακαλύφθηκαν στις γύρω σπηλιές διάφορα ειδώλια και αναθήματα.