Σικυώνα
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Σικυώνα ήταν πανάρχαια πόλη της αρχαίας Κορινθίας.
Πρώτοι κάτοικοι της ήταν Πελασγοί αυτόχθονες, σύμφωνα με τον Παυσανία πρώτος βασιλιάς της ήταν ο Αιγιαλός από τον οποίο ονομάστηκε Αιγιαλεία όλη η περιοχή που αργότερα ονομάστηκε Αχαία. Οι Πελασγοί διώχτηκαν από τους Αιολείς και αυτοί με την σειρά τους από τους Ίωνες του Ίωνα γιου του Ξούθου. Η πόλη άλλαξε πολλά ονόματα Αιγιαλεία, Μυκώνη, Τελχινία, Δημητριάς και τέλος Σικυών . Κατά την βασιλεία του Κλεισθένη γνώρισε μεγάλη ακμή και καθιερώθηκε δημοκρατικό πολίτευμα . Το 146 πχ καταστράφηκε από τους Ρωμαίους και το 87 πχ λεηλατήθηκε από τον Σύλλα. Το 303 ο π.χ. ο Δημήτριος ο πολιορκητής μετέφερε την πόλη μακριά από την θάλασσα σε πιο ασφαλή θέση.
Ο Παυσανίας περνώντας από την πόλη μας έκανε μια περιγραφή των μνημείων της. Όταν ο επισκέπτης ερχόταν από τον δρόμο της Κορίνθου συναντούσε το μνήμα του Λύκου του Μεσσήνιου δεξιά του ήταν το Ολύμπιο . Στην είσοδο της πόλης υπήρχε η Στάζουσα πηγή όπου το νερό ανάβλυζε από την οροφή ενός σπηλαίου . Στην ακρόπολη υπήρχε ιερό της Ακραίας τύχης και των διόσκουρων με τα ξόανα των θεοτήτων, αμέσως μετά συναντούσε το θέατρο με το άγαλμα του Άρατου που κρατούσε ασπίδα. Μετά το θέατρο ήταν ο ναός του Διονύσου και η αγορά . Μετά την αγορά υπήρχε ο ναός της Αρτέμιδος Λιμναίας και έξω από την αγορά το Ιερό της Πειθούς που σύμφωνα με την μυθολογία εδώ ήρθαν ο Απόλλων και η Άρτεμις όταν σκότωσαν τον πύθωνα. Μετά το τέμενος των Ρωμαίων αυτοκρατόρων ήταν ο ναός του Απόλλωνα. Στην πόλη ακόμα υπήρχαν στάδιο , βουλευτήριο με την μεγάλη στοά, βωμός του του Ίσθμιου Ποσειδώνος και δίπλα του αγάλματα του Δία Μειλίχιου και της Αρτέμιδος Πατρώας. Ακόμα ναός του Απόλλωνος Λυκείου , το γυμνάσιο με τα άγαλμα του Ηρακλή, ιερό του Ασκληπιού , ναός της Αφροδίτης με άγαλμα της θεάς και της Αντιόπης. Ιερό της Αρτέμιδος Φεραίας κοντά στην Ιερά πύλη βρισκόταν ο ναός της Αθηνάς με το μνήμα του Εποπέα κατασκευαστή του ναού , μετά ήταν το ιερό της Ήρας . Στην Σικυώνα υπήρχε και ένας δεύτερος ναός της Ήρας αλλά και του Καρνείου Απόλλωνος αλλά και βωμοί του Πάνα και του Ήλιου.
Από την Σικυώνα ήταν οι γλύπτες Κλέωνας , Λύσιππος, Λυσίστρατος, Ευτυχίδης, Κάναχος, Πολύκλειτος, Ξενοκράτης. Οι ζωγράφοι Εύπομπος, Αιγηνήτης, Απελλής, Νεοκλής, Πάμφυλος, Πασίας, Παυσίας. Ο ονομαστός , τρεις φορές ολυμπιονίκης, παλαιστής Σώστρατος , η ποιήτρια Πράξα , ο κωμωδικογράφος Αξιότιμος , ο γεωγράφος Αρίσταρχος , ο συγραφέας Ξενοκράτης , ο συγγραφέας Διογένης, ο γεωγράφος Ηράκλειτος η ποιήτρια Πράξιλλα και πολλοί άλλοι.
Ονομαστοί ήταν οι θησαυροί των Σικυώνιων στους Δελφούς και στην Ολυμπία . Έκοψε δικά της νομίσματα που είχαν στην μία όψη την Χίμαιρα και το Σ και στην άλλη ένα περιστέρι. Οι Σικυώνιοι συμμετείχαν στον τρωικό πόλεμο .
