Νικόλαος Γαλάτης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Νικόλαος Γαλάτης (1792-1819) ήταν ένας απο τους αρχηγούς της Φιλικής Εταιρείας.

Γεννήθηκε στην Ιθάκη και καταγόταν απο αρχοντική οικογένεια των Επτανήσων, η οποία εμφανίστηκε πρώτη φορά τον 14ο αιώνα και η οποία συγγένευε πιθανώς με την οικογένεια Καποδίστρια. Ο πατέρας του, Κωνσταντίνος, ήταν εύπορος και διπλωμάτης στο επάγγελμα. Φοίτησε στη σχολή των Κυδωνίων και εργάστηκε για μερικούς μήνες ως γραφέας, λόγω των Γαλλικών και Ιταλικών που γνώριζε, στην υπηρεσία του Αλή Πασά. Τον Φεβρουάριο του 1816 συνελλήφθη απο τους Άγγλους και ανακρίθηκε λόγω της επίδειξης πλούτου που δεν συμβάδιζε με την τότε οικονομική του κατάσταση. Αφέθηκε λίγες μέρες αργότερα ελεύθερος και κατευθύνθηκε προς την Κωνσταντινούπολη. Αξίζει να σημειωθεί επίσης οτι ήταν μέλος της Φιλόμουσου Εταιρείας των Αθηνών, γεγονός που δείχνει την καλή οικονομική του κατάσταση και την παιδεία του, ενώ σύμφωνα με τον Σπηλιάδη, ήταν και συνεργάτης του Ρήγα Φεραίου.

Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1816 από τον Σκουφά στην Οδησσό. Σε αντίθεση με τα άλλα μέλη της Φιλικής Εταιρείας, αυτός καταγόταν απο αριστοκρατική οικογένεια γι'αυτό και αντιμετώπιζε τα άλλα μέλη πολλές φορές υποτιμητικά.

Ο Γαλάτης συνδύαζε θετικές ικανότητες, όπως μεγάλη μόρφωση, πατριωτισμό, θέληση με τυχοδιωκτισμό, θρασύτητα, αλλαζονία και επιδειξιομανία. Παρ'ολα αυτά όμως η προσφορά του στην Φιλική Εταιρεία ήταν πολύ σημαντική αφού αυτός ήταν που άρχισε να την επεκτείνει και της προσδίδει κύρος. Πριν την μύηση του η Φιλική Εταιρεία ήταν σχεδόν άγνωστη. Η αρνητική στάση των ιστορικών οφείλεται κυρίως λόγω του κακού του χαρακτήρα χωρίς όμως να έχουν αξιολογηθεί όλες οι πτυχές της συμπεριφοράς του.

Όταν μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία ο Γαλάτης απέκτησε τα αρχικά ΑΔ, τα οπόια ανήκαν στον Ξάνθο, ο οποίος είχε αποχωρήσει πιθανόν προσωρινά. Αμέσως μετα την κατηχησή του αναχώρησε για την Μόσχα, όπου μύησε αρκετούς και στη συνέχεια κατευθύνθηκε για την Πετρούπολη. Στη Μόσχα κατήχησε τους Πεντεδέκα, Ριζάρη, Πατζιμάδη και Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τον Φιράρη. Οι μυήσεις ήταν πολύ σημαντικές για την εταιρεία αφού σε δύο χρόνια είχαν γίνει μόνο τρείς μυήσεις. Στην Πετρούπολη συναντήθηκε, αφού συνελλήφθη απο την μυστική Ρωσική αστυνομία, με τον Καποδίστρια, ο οποίος κατα πάσα πιθανότητα, καθ'οτι άγνωστη σε εμας η συζήτηση, διαφώνησε με τις απόψεις του και τον εκδίωξε απο την χώρα στελνοντάς τον στην Μολδαβία, όπου συνέχισε απτόητως το έργο του.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί οτι ο βίος του ήταν αρκετά προκλητικός, σε σημείο που να αφήνει σοβαρές υπόνοιες για χρηματικές ατασθαλίες απο το ταμείο των Φιλικών. Στην Μολδαβία μύησε τον Θεόδωρο Νέγρη, τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο κ.α. Απο την Μολδαβία εξορίστηκε, κατ'οπιν εντολής του Σκαρλάτου Καλλιμάχη στο Βουκουρέστι και στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη.

Ο άστατος βίος του καθώς και οι συχνοί εκβιασμοί που έκανε στα ιδρυτικά μέλη της Φιλικής ζητώντας τους χρήματα οδήγησαν στην δολοφονία του. Σίγουρα όμως ρόλο έπαιξε και η επιθυμία του να αναλάβει αυτός τα ηνία της Φιλικής Εταιρείας. Οι σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν οτι αυτός ήταν ο κύριος λόγος της δολοφονίας του και για να καλυφθεί κατασκευάστηκε ο θρύλος της προδοσίας.

Επινοώντας μια ψευδή επιχείρηση οι Αθανάσιος Τσακάλωφ, Δημητρόπουλος και Γαλάτης αναχώρησαν για τον Μοριά. Στα παράλια της Ερμιόνης ο Δημητρόπουλος πυροβόλησε δύο φορές τον Γαλάτη, ο οποίος μάλιστα στον πρώτο πυροβολισμό προσπάθησε να μαχαιρώσει τον Δημητρόπουλο με το σπαθί του δεχόμενος βέβαια αμέσως και δεύτερη σφαίρα. Καθώς πέθαινε απευθυνόμενος στο δολοφόνο του είπε: «Αχ. Μ'εφάγατε. Τι σας έκαμα;» Ύστερα απο δεκαπέντε λεπτά ξεψύχησε. Ο θανατός του συνέβη περίπου στις 9 Ιανουαρίου του 1819.

Απόγονοι της οικογένειας Γαλάτη ζούν στη Ρουμανία και στην Αθήνα. Αδερφός του ήταν ο δήμαρχος Αθηναίων, Κωνσταντίνος Γαλάτης ενώ απόγονος του α΄ ξαδέρφου του, Νικολάου, είναι και ο σχεδιαστής μόδας Γιάννης Γαλάτης.