Μορίς Μαίτερλινκ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Κόμης Μορίς Πολυντόρ Μαρί Μπερνάρ Μαίτερλινκ (Maurice Polydore Marie Bernard Maeterlinck) (29 Αυγούστου 1862 - 6 Μαΐου 1949) ήταν Γαλλόφωνος Βέλγος ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και δοκιμιογράφος. Το 1911 του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τα κύρια θέματα του έργου του είναι ο θάνατος και το νόημα της ζωής.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Βιογραφία
Ο κόμης Μορίς Μαίτερλινκ γεννήθηκε στη Γάνδη του Βελγίου σε μία εύπορη, γαλλόφωνη οικογένεια. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του έγραψε ποιήματα και σύντομα μυθιστορήματα, τα οποία κατέστρεψε αργότερα και από τα οποία έχουν διασωθεί μόνο αποσπάσματα.
Αφού τελείωσε τις νομικές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης το 1885, πέρασε μερικούς μήνες στο Παρίσι. Εκεί γνώρισε κάποια μέλη του τότε νέου κινήματος του Συμβολισμού, και ιδιαίτερα τον Βιγιέρ ντε λ'Ιλ Αντάμ. Ο τελευταίος θα επηρέαζε σημαντικά το έργο του Μαίτερλινκ.
Το 1889 έγινε διάσημος μέσα σε μια νύχτα όταν το πρώτο του θεατρικό έργο, La princesse Maleine, δέχτηκε ενθουσιώδη εγκώμια από τον Οκτάβ Μιρμπό, λογοτεχνικό κριτικό της [[Le Figaro]] (Αύγουστος 1890). Τα επόμενα χρόνια έγραψε μια σειρά συμβολιστικών θεατρικών έργων που χαρακτηίζονταν από μοιρολατρία και μυστικισμό, πιο σημαντικά τα L'Intruse (Ο Εισβολέας, 1890), Les Aveugles (Οι Τυφλοί, 1890) και Pelléas et Mélisande (1892, το τελευταίο αυτό υπέστη ερκετές γνωστές μουσικές κατεργασίες (βλέπε παρακάτω).
Η μεγαλύτερη σύγχρονη επιτυχία του ωστόσο ήταν το θεατρικό έργο L'Oiseau Bleu (Το Μπλε Πουλί, 1908). Το έργο αυτό έχει μεταφερθεί σε αρκετές ταινίες, συμπεριλαμβανομένης μίας του 1940 από την Technicolor με πρωταγωνίστρια την Σίρλεϊ Τεμπλ (η πρώτη αποτυχημένη της ταινία), και η Αμερικανό/Σοβιετική παραγωγή The Blue Bird (Ρωσικά: Sinyaya Ptitsa) (1976), με πρωταγωνίστρια την Ελίζαμπεθ Τέιλορ (και αυτή η διασκευή δεν ήταν εισπρακτική επιτυχία και δεν σχολιαστηκε ευνοϊκά από τους κριτικούς. Με απόφαση της 26 Ιανουαρίου 1914, το σύνολο του έργου του περιελήφθη στον Index Librorum Prohibitorum από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Είχε σχέση με την σοπράνο Ζωρζέτ Λεμπλάνκ από το 1895 μέχρι το 1918. Το 1919 παντρεύτηκε την Ρενέ Νταόν, με την οποία και μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1940.
Το 1926 εξέδωσε το La Vie des Termites (Η Ζωή των Τερμιτών) λογοκλέπτοντας το "The Soul of the White Ant" (Η Ψυχή του Τερμίτη) που είχε ερευνήσει και γράψει ο Νοτιοαφρικανός ποιητής και επιστήμονας Εουζέν Μαραί (1871-1936). Η μετέπειτα αυτοκτονία του Μαραί έχει αποδοθεί από μερικούς σε αυτή την πράξη λογοκλοπής ('The Dark Stream', Leon Rousseau, Jonathan Ball Publishers, Cape Town, 1982).
Το 1930 αγόρασε ένα κάστρο στη Νίκαια της Γαλλίας και το ονόμασε Orlamonde, όνομα που εμφανίζεται στο έργο του Quinze Chansons.
Το 1932 έγινε κόμης από τον Αλβέρτο Α' του Βελγίου.
Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε στους The New York Times το 1940, έφτασε στις ΗΠΑ από τη Λισαβώνα με το Ελληνικό πλοίο γραμμής Νέα Ελλάς. Είχε φύγει στη Λισαβώνα για να αποδράσει από τη ναζιστική εισβολή στο Βέλγιο και τη Γαλλία. Οι Times παραθέτουν τα λόγια του, "ήξερα πως αν συλλαμβανόμουν από τους Γερμανούς θα με σκότωναν αμέσων, αφού θεωρούμουν ανέκαθεν εχθρός της Γερμανίας εξαιτίας του έργου μου, 'Le Bourgmestre de Stillemonde,' το οποίο αναφερόταν στις συνθήκες στο Βέλγιο κατά τη Γερμανική Κατοχή του 1918".
Επέστρεψε στη Νίκαια της Γαλλίας μετά τον πόλεμο, όπου και πέθανε το 1949.
[Επεξεργασία] Ο Μαίτερλινκ στη Μουσική
Το Pelléas et Mélisande (Πελέας και Μελισάνθη) υπήρξε πηγή έμπνευσης για τέσσερεις μείζονες μουσικές συνθέσεις της αλλαγής του αιώνα: μία όπερα από τον Κλωντ Ντεμπυσσύ (L 88, Paris, 1902), περιγραφική μουσική στο έργο συντεθειμένη από τον Γιάν Σιμπέλιους (opus 46, 1905), μια ορχηστρική σουίτα από τον Γκαμπριέλ Φορέ (opus 80, 1898), και ένα συμφωνικό ποίημα από τον Άρνολντ Σούνμπεργκ (opus 5, 1902/03).
Στις άλλες όπερες, σουίτες ή συμφωνίες που βασίζονται σε έργα του Μαίτερλινκ περιλαμβάνονται οι:
- Ariane et Barbe-bleue: όπερα σε 3 πράξεις από τον Paul Dukas (1899-1907; f.p. Paris, Opera-Comique, 1907)
- Princess Maleine: Bréville, Lili Boulanger, Cyril Scott
- The Seven Princesses: Bréville
- The Death of Tintagiles: Charles Martin Loeffler|Löffler, Santoliquido, Vaughan Williams
- Aglavaine and Sélysette: Arthur Honegger
- Monna Vanna: Ábrányi Emil jr., Henry Février, Σεργκέι Ραχμάνινοφ
- Les Aveugles (Οι Τυφλοί): Beat Furrer (ως "Die Blinden")
[Επεξεργασία] Επιλεγμένη βιβλιογραφία
[Επεξεργασία] Θεατρικά έργα
- La princesse Maleine (1889)
- L'Intruse (1890)
- Les aveugles (1890)
- [[Intérieur (Interior) (1891)
- Pelléas et Mélisande (1892) - το πιο διάσημο Συμβολιστικό θεατρικό του, που έγινε όπερα το 1902 από τον Claude Debussy
- La Mort de Tintagiles (1894)
- Annabella (Μετάφραση του 'Tis Pity She's a Whore του John Ford)(1894)
- Aglavaine et Sélysette (1896)
- The Plays of Maurice Maeterlinck (1899)
- Princess Maleine
- The Intruder
- The Blind
- The seven Princesses
- Alladine and Palomides
- Pelléas and Mélisande
- Home
- The Death of Tintagiles
- Sister Beatrice (1901)
- Ariane et Barbe-Bleue (1901), έγινε όπερα από τον Paul Dukas
- Monna Vanna [1] (1902)
- Joyzelle (1903)
- L'Oiseau Bleu (1908)
- Mary Magdalene (1910)
- Le Bourgmestre de Stilmonde (1918)
- La miracle de Saint-Antoine (1919)
- Berniquel (1929)
[Επεξεργασία] Ποιητικά έργα
- Serres chaudes (1889)
- Douze chansons (1896, το 1900 επανεκδόθηκε ως Quinze chansons)
[Επεξεργασία] Πεζά έργα
- Le Trésor des Humbles (1896)
- La Sagesse et la destinée (1898)
- La Vie des abeilles (1901)
- L'Intelligence des fleurs (1907)
- La vie des termites (1926)
- Bulles bleues (1948), αυτοβιογραφία
