Μέγα Ρεύμα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Μέγα Ρεύμα (σημερινή ονομασία Arnavutköy, αρναούτκιοϊ, δηλαδή Αρβανιτοχώρι) ήταν χωριό και σημερινό προάστιο της Κωνσταντινούπολης στο Βόσπορο.

Είναι ένα από τα ομορφότερα και πλέον καλοδιατηρημένα χωριά της ευρωπαϊκής όχθης του Βοσπόρου. Έχει ρίζες στην αρχαιότητα και στην περίοδο της ακμής του ήταν το μεγαλύτερο ελληνικό χωριό του Βοσπόρου, με περισσότερους από 6.000 Eλληνες.

Το χωριό στην αρχαιότητα, σύμφωνα με μαρτυρία του ιστορικού Πολύβιου, ονομαζόταν «Εστίαι». Κατά τον ιστορικό Σωζόμενο, ο οποίος έζησε το πρώτο ήμισυ του πέμπτου μ.Χ. αιώνα, οι πρώην «Εστίαι» επί των ημερών του ονομάζονται «Μιχαήλιον». Αναφέρεται επίσης το όνομα «Ανάπλους». Ο Γάλλος βοτανολόγος και περιηγητής Pierre de Gylle αναφέρει σε σύγγραμμά του (1553) ότι το Μιχαήλιον ονομάζεται από τους Γραικούς «Ασωμάτων», από τον περίφημο ναό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, αλλά ήδη και «Μέγα Ρεύμα». Πολύ πριν την Άλωση, πολλοί συγγραφείς αναφέρονται στην «Ασωμάτων κώμη», «χώρα των Ασωμάτων» και «Ασώματο». Μετά την Άλωση, ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής εποίκησε τη ρημαγμένη περιοχή με Αλβανούς από την Ήπειρο, εξού και η τουρκική ονομασία Arnavutköy, Αρβανιτοχώρι. Οι Αρβανίτες αυτοί ήταν ελληνορθόδοξοι και αφομοιώθηκαν από τη ρωμαίικη κοινότητα, καθώς αναμείχθηκαν αργότερα και με Eλληνες από τα νησιά του Αιγαίου και την Ανατολική Θράκη. Η ονομασία Μέγα Ρεύμα επικράτησε από τα μέσα του δεκάτου ενάτου αιώνα^[1].

Οπως δηλώνει το όνομα του χωριού, το ρεύμα του Βοσπόρου, που κατεβαίνει από τη Μαύρη Θάλασσα στη Μεσόγειο, αναπτύσσει εντυπωσιακή ταχύτητα. Στα παράλια του Βοσπόρου υπάρχουν εκπληκτικής τέχνης παραθεριστικές κατοικίες αριστοκρατών (τα λεγόμενα γιαλί). Στο κέντρο του προαστίου υπάρχει η ελληνορθόδοξη εκκλησία των Ταξιαρχών, η μεγαλύτερη του Βοσπόρου, η οποία μαρτυρεί και το μέγεθος και τον αλλοτινό πλούτο της τοπικής ρωμαίικης κοινότητας. Στο Μέγα Ρεύμα οι ντόπιοι ασχολούνταν κυρίως με την αμπελουργία και την αλιεία. Εκεί παραθέριζαν επιφανείς Φαναριώτες και ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας: οι Υψηλάντηδες, οι Μουσούροι, οι Μαυροκορδάτοι, οι Καραθεοδωρήδες, οι Σούτσοι. Ο Νικόλαος Σκουφάς απεβίωσε στο Μέγα Ρεύμα και ετάφη στο ναό των Ταξιαρχών το 1819. Μετά την Ελληνική Επανάσταση οι Φαναριώτες αποδεκατίζονται και εγκαθίστανται στο χωριό μουσουλμάνοι.

Σήμερα οι κάτοικοι του Μεγάλου Ρεύματος είναι κυρίως εύποροι αστοί, οι οποίοι κατοικούν στα παλιά παραλιακά ξύλινα αρχοντικά. Η παραλιακή λεωφόρος είναι γεμάτη καλόγουστες, δυτικού ύφους, καφετέριες και εστιατόρια και παρουσιάζει ιδιαίτερη κίνηση.

[Επεξεργασία] Υποσημειώσεις

↑ Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνστάντιος Α΄ στο έργο του «Κωνσταντινιάδα» αναφέρει: «ο τόπος έπειτα Εστίαι ποτέ, Ανάπλους, Μιχαήλιον, και τα νυν Αρναούτ-κιοϊ και Μέγα Ρεύμα».