Ερματισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το υπό κυπριακή σημαία Μπαλκ κάριερ «RACER» κινούμενο ερματισμένο (in ballast) στο ποταμό Παρανά της Αργεντινής υπό τη γέφυρα Ροζάριο Βικτόρια.

Ερματισμός (ballasting) ονομάζεται η χρησιμοποίηση θαλάσσιου νερού με το οποίο γίνεται η πλήρωση ειδικών δεξαμενών (θαλασσέρματος) των πλοίων για την επίτευξη επαρκούς ευστάθειας. Η ανάγκη αυτή του ερματισμού είναι περισσότερο έκδηλη στα φορτηγά πλοία όπου οι διαφορές βάρους και βυθίσματος μεταξύ έμφορτης και άφορτης κατάστασης είναι μεγάλες και επομένως μεγάλη και η απαιτούμενη ποσότητα έρματος. Ηχρήση θαλασσέρματος επιτρέπει τη ταχεία και εύκολη ρύθμιση του ερματισμού με ανάλογη πλήρωση ή κένωση των καταλλήλων δεξαμενών.

Ως δεξαμενές θαλασσέρματος χρησιμοποιούνται συνήθως οι δεξαμενές ζυγοστάθμισης, τα διπύθμενα καθώς και οι δεξαμενές κύτους.

[Επεξεργασία] Χρήση Δ.Ζ.

• Με τη χρησιμοποίηση των δεξαμενών ζυγοστάθμισης μεταβάλλεται αισθητά και σχετικά γρήγορα η διαγωγή του πλοίου αφού προστίθεται ή αφαιρείται βάρος σε μεγάλη απόσταση από το κέντρο πλευστότητας. εντούτοις η προσθήκη "βαρών" στα ακραία σημεία του πλοίου (πλώρη - πρύμνη) αυξάνει τις κοπώσεις ιδίως σε θαλασσοταραχή και μειώνει την ικανότητα του σκάφους ν΄ ανταπεξέρχεται τα κύματα. Ακόμη η χρησιμοποίηση δεξαμενής μόνο στο ένα άκρο του πλοίου προκαλεί μετατόπιση του κέντρου βάρους προς τη κατεύθυνση του κέντρου άντωσης με συνέπεια να μειώνεται το διάμηκες μετακεντρικό ύψος.

Μπαλκ κάριερ με βολβοειδή πλώρη που έχει ήδη ολοκληρώσει εκφόρτωση φορτίου λίγο πριν την έναρξη του ερματισμού του.

Απεικόνιση ερματισμού Μεταλλευματοφόρου πλοίου, έμφορτου όπου οι δεξαμενές ερματισμού σε σχέση με το χώρο του κύτους είναι πολύ μεγάλες.

[Επεξεργασία] Χρήση διπυθμένων

• Η κατασκευή των διπυθμένων δίνει μια πολύ καλή λύση στο πρόβλημα του ερματισμού καθόσον το βάρος κατανέμεται μέσω αυτών στο μέσο του πλοίου και η άυξηση του βυθίσματος είναι ισομερής και στα δύο άκρα του πλοίου. Η υποδαίρεση των διπυθμένων σε επιμέρους στεγανά διαμερίσματα αποκλείει την ύπαρξη ελεύθερων επιφανειών του θαλάσσιου έρματος και διευκολύνει πολύ περισσότερο για όπου και όσο χρειάζεται. Επίσης η μεταβολή της θέσης του κέντρου βάρους είναι ουσιαστική αφού οι δεξαμενές διπυθμένων βρίσκονται στο κατώτερο μέρος του πλοίου.

[Επεξεργασία] Χρήση Δ.Κ.

• Οι δεξαμενές κύτους που κατασκευάζονται συνήθως στο μέσον του πλοίου πρώραθεν και πρύμνηθεν του μηχανοστασίου (όταν αυτό βρίσκεται κάτω από το μεσόστεγο) έχουν μικρό μήκος και το σύνηθες ύψος τους είναι από τον εσωτερικό πυθμένα μέχρι του κατώτερου καταστρώματος (πανιόλου). Λόγω δε του ύψους αυτού επηρεάζουν αισθητά την καθ΄ ύψος θέση του κέντρου βάρους όποτε χρησιμοποιούνται αυτά. Η κατασκευή τους όμως επιτρέπει να δέχονται και φορτία χύμα όταν το πλοίο ταξιδεύει έμφορτο και ν΄ αντέχουν έτσι στις διάφορες αναπτυσσόμενες πιέσεις όταν είναι πλήρεις θαλασσέρματος.

Όλοι οι παραπάνω χώροι είναι οι συνήθεις χώροι θαλασσέρματος πλην όμως πλοία ειδικής κατασκευής μπορεί να προβλέπουν και άλλους ιδιαίτερους χώρους π.χ. πλωτές δεξαμενές κ.λπ. Γενικά ο τρόπος ερματισμού και το εκάστοτε βάρος του έρματος εξαρτάται από τη κατάσταση του φόρτου, το τύπο του πλοίου, τις ιδιότητες του πλοίου, την εποχή, τη κατάσταση θαλάσσης και τη διάρκεια του ταξιδίου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για άφορτο πλοίο με δυσμενή εποχή και περιοχή ταξιδίου, η ποσότητα έρματος ίση με το 50% - 60% του εκτοπίσματος του πλοίου κρίνεται ικανοποιητική ή το μέσο βύθισμα του ερματισθέντος πλοίου θα πρέπει να είναι ίσο με το μέσο όρο του μέσου αφόρτου και μέσου εμφόρτου βυθίσματος του πλοίου ή λίγο περισσότερο.

[Επεξεργασία] Επισήμανση

Πολλές φορές συμβαίνει σε έκτακτες περιπτώσεις, η ανάγκη της εκκένωσης ή αντίθετα της πλήρωσης των δεξαμενών θαλασσέρματος κατά τη διάρκεια του πλου. Σε τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη ότι κατά το χρονικό αυτό διάστημα της πλήρωσης ή της απάντλησης θα υφίσταται εντός των δεξαμενών μια επικίνδυνη μετακινούμενη μάζα ύδατος. Σε τέτοιες συνθήκες, επιβάλλεται να τεθεί το πλοίο σε αντιμονή (κοινώς τραβέρσο), ίδίως αν πρόκειται για δεξαμενές του κύτους ή της ζυγοστάθμισης, δεδομένου ότι στα κυψελοειδή διπύθμενα η ελεύθερη επιφάνεια του έρματος περιορίζεται από τους νομείς και τις σταθμίδες, τόσο ώστε να φθάνει να μειώνεται η επίδρασή της μέχρι και στο 1/4, στην ευστάθεια του πλοίου.