Εθνικό Πάρκο Ράπα Νούι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Αρχαιολογικός τόπος: Εθνικό Πάρκο Ράπα Νούι^a
UNESCO Μνημείο ΠΠΚ

Χώρα μέλος	Χιλή
Τύπος	Πολιτισμικό
Κριτήρια	i,iii,v
Ταυτότητα	#175
Περιοχήb	Aσία-Ειρηνικός
Ιστορικό εγγραφής
Περιγραφή:	1995 19η Συνεδρίαση
a Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων της ΠΠΚ b Επίσημη καταχώρηση από την UNESCO

Το Εθνικό Πάρκο Ράπα Νούι είναι ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκεται στο Ράπα Νούι ή Νήσος Πάσχα, της Χιλής. Η λέξη Ράπα Νούι είναι το αυτόχθον όνομα της νήσου που είναι παγκόσμια γνωστή εξαιτίας ενός μοναδικού πολιτισμικού φαινομένου, που σχετίζεται με τα ιερά και τις μεγαλιθικές μορφές μοάι, πηγή γοητείας και έλξης επιστημόνων και επισκεπτών.

Πίνακας περιεχομένων 1 Κοινωνία 2 Μοάι 3 Λιθοτοιχίες και κτήρια 4 Πετρόγλυφα 5 Παραπομπές - σημειώσεις 6 Βιβλιογραφία 7 Δικτυακοί τόποι

[Επεξεργασία] Κοινωνία

Σύμφωνα με τον δικτυακό τόπο της UNESCO στο νησί εγκαταστάθηκε κάποια κοινωνία πολυνησιακής προέλευσης, η οποία εγκαθίδρυσε περί το 300 μια μοναδική τεχνοτροπικά παράδοση μνημειακής γλυπτικής και αρχιτεκτονικής, ανεπηρέαστη από εξωγενείς επιδράσεις^[1].

[Επεξεργασία] Μοάι

Σύμφωνα με το πόρισμα αρχαιολογικής έρευνας, κατασκευάστηκαν στην νήσο περίπου 887 αγάλματα μονόλιθοι, πολλά από τα οποία βρίσκονται σήμερα σε μουσεία διάσπαρτα στον κόσμο. Παρόλο που αναφέρονται ενίοτε ως «κεφαλές της Νήσου Πάσχα», στην πραγματικότητα στη λάξευση περιλαμβάνεται και ο πλήρης κορμός. Οι μετακινήσεις εδάφους, ωστόσο και οι διαρκείς επιχώσεις σε αρκετές περιπτώσεις έχουν καλύψει τα αγάλματα έως τον λαιμό.

Η περίοδος κατά την οποία κατασκευάστηκαν τα αγάλματα παραμένει υπό συζήτησιν. Οι εκτιμήσεις των αρχαιολόγων ποικίλουν από το 1000/1500 έως το 1500/1700. Σχεδόν το 95% των Μοάι σκαλίστηκαν σε συμπιεσμένη και σκληρυμένη, αλλά εύκολα επεξεργάσιμη, ηφαιστειακή τέφρα. Η μετακίνηση ορισμένων αγαλμάτων προς την ακτή, δεδομένου του συνολικού βάρους μάλλον υπήρξε κοπιαστική και αργή διαδικασία. Τα σημερινά εναπομείναντα όρθια αγάλματα, περίπου 50 τον αριθμό, επανεγέρθηκαν στη σύγχρονη εποχή.

[Επεξεργασία] Λιθοτοιχίες και κτήρια

Εξίσου σημαντικές με τα αγάλματα είναι οι λιθοτοιχίες του Βινάπου, ξηρολιθικές ως προς την κατασκευή τους, από λίθους διαφορετικών σχημάτων που ταιριάζουν μεταξύ τους επακριβώς. Αντίστοιχες αυτών των κατασκευών υπάρχουν στην Νότια Αμερική της περιόδου των Ίνκα, κυρίως από τον 15ο αιώνα^[2].

Ανάμεσα στα λίθινα κτήρια, τα περισσότερα από τα οποία έχουν διασωθεί μόνον ως θεμελιώσεις, έχουν καταγραφεί 1.233 προϊστορικές λίθινες κατοικίες που ονομάζονταν άλλοτε τούπα^[3] και μεταγενέστερα χάρε μόα («κοτετσόσπιτα»). Έχουν πλάτος περίπου 6 μέτρα με κυλινδρική δομή και αψιδωτή οροφή. Η είσοδος είναι πολύ χαμηλή και επιτρέπει τη διέλευση μόνο έρπην.

Οι γερμανικές ανασκαφές του 1882 που απέδωσαν ανθρώπινο οστικό υλικό και οι τοπικές αναφορές που μιλούν για τους αρίκι, βασιλείς των ανατολικών νήσων, υποδεικνύουν ότι τα συγκεκριμένα κτήρια προοριζόταν για ταφική χρήση. Σύμφωνα με τους τοπικούς μύθους στο κτίσμα υπήρχαν δύο τρύπες. Αν έμπαινε ένα εχθρικό πνεύμα από τη μία, το πνεύμα του νεκρού δραπέτευε από την άλλη. Σε αυτό το πλαίσιο και με την παλαιότερη ονομασία τους, οι λίθινες κατοικίες αυτού του είδους φαίνονται ίδιες με τις ινδιάνικες τσούλπα του Περού και της Βολιβίας^[4].

[Επεξεργασία] Πετρόγλυφα

Στο Εθνικό Πάρκο Ράπα Νούι βρίσκεται επίσης μία από τις πλουσιότερες συλλογές «τέχνης των βράχων» σε όλη την Πολυνησία. ΄Σε περίπου 1.000 διαφορετικές θέσεις έχουν καταλογογραφηθεί περισσότερα από 4.000 πετρόγλυφα. Εκεί σκαλίστηκαν σχέδια και εικόνες είτε για τη δημιουργία τοτέμ, είτε για την οριοθέτηση περιοχών ή για τη μνημόνευση κάποιου προσώπου ή γεγονότος. Τέτοιου είδους πετρόφγλυφα υπάρχουν και στις γειτονικές νήσους Μαρκέζας. Η γραφή Ρονγκορόνγκο πιθανώς αντλεί στοιχεία από αυτό το σώμα κειμένων καθώς οι εικονογραφήσεις παρουσιάζουν αρκεετές ομοιότητες^[5].

[Επεξεργασία] Παραπομπές - σημειώσεις

1. ↑ Βλ. Rapa Nui National Park: Brief Description
2. ↑ Βλ. Heyerdahl, Thor 1988, Easter Island - A Mystery Solved, ISBN 951-30-8952-5., τις σχετικές εικόνες.
3. ↑ Βλ. τούπα στο λεξικό του Englert.
4. ↑ Heyerdahl Thor ό.π..
5. ↑ Βλ. Fischer, 31 και 63.

[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία

• Fischer Steven Roger 1997, RongoRongo, the Easter Island Script: History, Traditions, Texts, Oxford University Press, Oxford and N.Y.
• Heyerdahl, Thor 1988, Easter Island - A Mystery Solved, ISBN 951-30-8952-5.

[Επεξεργασία] Δικτυακοί τόποι

• Rapa Nui National Park - UNESCO World Heritage Centre