Αμάσεια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°39′00″N 35°49′50″E / 40.65, 35.8306

Η Αμάσεια (τουρκ. Amasya) είναι μία πόλη της Τουρκίας στο βόρειο τμήμα της χώρας (Πόντος), η οποία είναι πρωτεύουσα της ομώνυμης περιοχής. Είναι η πατρίδα του αρχαίου Έλληνα γεωγράφου Στράβωνα. Ο πληθυσμός της πόλης είναι περίπου 80.000. Κατά τα πρώτα χρόνια της Οθωμανοκρατίας υπήρχε το έθιμο να αποστέλλονται εκεί οι Οθωμανοί πρίγκιπες για να αποκτούν διοικητική εμπειρία.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, το ελληνικό στοιχείο της περιοχής αριθμούσε 155.000 κατοίκους σε 392 ενορίες με ισάριθμες εκκλησίες, και 325 σχολεία όπου φοιτούσαν 10.000 μαθητές και δίδασκαν 565 δάσκαλοι. Ήταν επίσης έδρα Μητρόπολης.

Με το όνομα αυτής της πόλης έχουν συνδεθεί τα φρικτά βασανιστήρια που υπέστησαν εδώ από τους Τούρκους οι Έλληνες του Πόντου σε φυλακές-κάτεργα. Από τον Ιανουάριο του 1921 μέχρι και το 1923 πέρασαν από τα λεγόμενα «λευκά κελιά» εκατοντάδες Έλληνες, πολλοί από αυτούς με διακρίσεις στην οικονομική ζωή του Πόντου. Το Σεπτέμβριο του 1921 εκτελέστηκαν με απαγχονισμό, ύστερα από συνοπτικές διαδικασίες, καθηγητές και μαθητές του Ελληνοαμερικανικού Κολεγίου Μερξιφούντας. Τις ίδιες ημέρες τουρκικά δικαστήρια καταδίκασαν σε θάνατο, χωρίς απολογία, άλλους 180 Πόντιους πατριώτες. Στην κεντρική πλατεία κρεμάστηκαν από τους Τούρκους περισσότεροι από 70.

Στην πόλη σήμερα επιβιώνουν οι παλιές ελληνικές γειτονιές, με σπίτια-φαντάσματα. Πολλά από αυτά βρίσκονται στις όχθες του ποταμού Ίρι, που διασχίζει την Αμάσεια.