Ακροκόνδυλος Κλαδάς
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Κροκόδειλος(ή Κροκόνδειλος ή Ακροκόδυλος) Κλαδάς ήταν γιός του Θεόδωρου Κλαδά, αξιωματικού στην υπηρεσία των Δεσποτών του Μυστρά. Γεννήθηκε το 1425 και αμέσως μόλις ανδρώθηκε ακολούθησε τα βήματα του πατέρα του και έγινε στρατιωτικός. Με την έκρηξη όμως του πρώτου τουρκοενετικού πολέμου, το 1463, πήρε και πάλι τα όπλα και πολέμησε επικεφαλής σώματος στρατιωτών, υπέρ τον Ενετών. Οταν οι Ενετοί υπέγραψαν συνθήκη με τον Μωάμεθ τον Πορθητή διατάχτηκε να σταματήσει τις εχθροπραξίες. Βάσει των ορών της εν λόγω συνθήκης, η Μάνη παραδίδοταν στους Οθωμανούς. Όπως ήταν φυσικό ο όρος αυτός προκάλεσε οργή στους Λάκωνες, οι οποίοι είχαν ήδη αφειδώς χύσει το αίμα τους για την ελευθερία τους και την Βενετία.
Ο Κροκόνδειλος Κλαδάς ήταν απο την εποχή των Παλαιολόγων Άρχοντας του κάστρου του Αγίου Γεωργίου και δεν σκεφτόταν επ' ουδενί να παραδοθεί ακόμη και όταν ο Μωάμεθ προσπάθησε να τον δελεάσει με παροχές γαιών. Αμέσως μετά την υπογραφή της συνθήκης, ο Κλαδάς στις 9 Οκτωβρίου εγκατέλειψε την Κορώνη επικεφαλής 1.600 ανδρών και βάδισε προς την Μάνη όπου διακήρυξε την απόφαση του να συνεχίσει τον πόλεμο, και κάλεσε τους Έλληνες υπό τα όπλα υψώνοντας το λάβαρό του. Χιλιάδες Έλληνες έσπευσαν να καταταγούν στον επαναστατικό στρατό του Κλαδά, που μέσα σε ένα μήνα έφτασε να αριθμεί 16.000 σύμφωνα με τις πηγές. Έχοντας συγκεντρώσει αρκετό στρατό ο Κλαδάς κινήθηκε αρχικά να απελευθερώσει την Μάνη την οποία η Ενετοί την είχαν παραδώσει στους Οθωμανούς. Οι τουρκικές φρουρές στα χωριά Μάνη και Μεγαλοχώρι εξουδετερώθηκαν και τα φρούρια Τριγοφύλου και Οιτύλου κατελήφθησαν. Οι πύργοι Καστανιάς, της Γαστέλας του Λεφτινίου,της Ανδρούσας, του Βάσκου, της Πιάγας, του Παπαφίγγου κατελήφθησαν επίσης, όπως και οι ορεινές διαβάσεις του Μεγαλοβουνίου και της Μαίνας.
Ο Μωάμεθ ανησύχησε καθώς φοβόταν ότι η Βενετία βοηθούσε στην εξέγερση, την ίδια στιγμή που η Οθωμανική Αυτοκρατορία πολεμούσε σκληρά στην Ανατολία κατά Τουρκομανικών φυλών, στην Αίγυπτο και στη Μεσοποταμία. Η Βενετία όμως, εξαντλημένη απο τον προηγούμενο πόλεμο, ξεκαθάρισε στον Σουλτάνο ότι δεν είχε σχέση με το κίνημα του Κλαδά και ήταν μάλιστα πρόθυμη να συμβάλει στην κατάπνιξή του. Ως δείγμα καλής θέλησης ο Ενετός διοικητής της Κορώνης, Νικολό Κονταρίνι, συνέλαβε την σύζυγο και τα παιδιά του Κλαδά, τα οποία είχε αφήσει για ασφάλεια εκεί. Οι Ενετοί κατόπιν αποκύρηξαν τον Κλαδά, απαγορέυοντας στους λοιπούς Έλληνες να συμπολεμούν μαζί του, με την ποινή του θανάτου.Τέλος τον επικύρηξαν δίδοντας αμοιβή 10,000 χρυσά φράγκα -ποσό εξωπραγματικό για την εποχή εκείνη- σε όποιον τον παραδώσει στις Ενετικές αρχές.
Έχοντας ησυχάσει απο την ενετική απειλή, ο Μωάμεθ αποφάσισε να καταστείλει μόνος του την εξέγερση του Κλαδά. Για το σκοπό αυτόν διέταξε τον μπεηλέρμπεη Αλή Βούμικο να εκστρατέυσει κατά του Κλαδά. Αυτός αφου συγκέντρωσε 6,000 επιπλέον άνδρες κίνησε για τον Μυστρά και την Μάνη στις 16 Ιανουαρίου του 1481. Στις 19 Ιανουαρίου ο Οθωμανικός Στρατός προσέγγισε το Οίτυλο και ο Κλαδάς δεν δίστασε να δώσει μάχη εκ παρατάξεως με τους αήτητους έως τότε Οθωμανούς, που τράπηκαν σε φυγή αφήνοντας πίσω τους 700 νεκρούς και άγνωστο αριθμό τραυματιών. Ταπεινωμένος ο Οθωμανικός Στρατός σταμάτησε την φυγή του όταν έφτασε στα τείχη του Μυστρά.
Στο μεταξύ οι Ενετοί απέρριψαν την πρόταση του Μωάμεθ για την παράδοση της οικογενείας του Κλαδά στους Τούρκους· την έστειλαν όμως στη Βενετία όπου και έκλεισαν τα μέλη της στη φυλακή. Μετά την αποχώρηση του Αλή Βούμικο την αρχηγία της εκστρατείας των Τούρκων κατά του Κλαδά ανέλαβε ο Αχμέτ Βέης ο οποίος κατάφερε να πάρει πίσω τη Μάνη και θα είχε πετύχει και την αιχμαλωσία του Κλαδά εάν δεν είχε καταφθάσει στην Μάνη στολίσκος του Βασιλιά των Δύο Σικελιών Φερδινάνδου με επικεφαλής τον Γιάγκο για να τον διασώσει και να τον μεταφέρει στην Νάπολη. Ο Φερδινάνδος χάρηκε με την άφιξη του Κλαδά γιατί σχεδίαζε εκστρατεία στην Ήπειρο για αντιπερισπασμό στην απόβαση των Τούρκων στο Οτράντο της Ιταλικής Χερσονήσου και θα τον έθετε επικεφαλή μαζί με τον Σκεντέρμπεη. Σε αναγνώριση των πολύτιμων υπηρεσιών του ο Κλαδάς έλαβε ετήσια χορηγία 300 χρυσών νομισμάτων βάσει βασιλικού διατάγματος τις 12ης Ιουνίου του 1481. Η εκστρατεία στην Ήπειρο πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στην πρώτη φάση της. Στη δεύτερη φάση ο Κλαδάς συνελήφθη απο τους Τούρκους οι οποίοι των τιμώρησαν με θάνατο δια κατακερματισμού.
[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία
- Ελληνικές Επαναστάσεις, Παντελής Καρύκας
