П-40, ЗША

З Вікіпедыя.

П-40 (P-40^[1]): поршневы 1-маторны знішчальнік амерыканскай канструкцыі («Кёрціс-Райт») і вытворчасці, часоў Другой сусветнай вайны. Меў некалькі адменаў уласнай назвы, у залежнасці ад мадыфікацыі: «Вархок» (Warhawk), таксама «Тамахок» (Tomahawk) — у Вялікабрытаніі, «Кіціхок» (Kittyhawk) і — у Вялікабрытаніі і СССР.

Адзін з найбольш распаўсюджаных знішчальнікаў свайго часу. Быў на ўзбраенні ў ВПС ЗША, Вялікабрытаніі, Аўстраліі, Новай Зеландыі, Паўднёваафрыканскага Саюза, Канады, Галандыі, Свабоднай Францыі, СССР, Кітая, Егіпта, Турцыі. Ужываўся ў ваенных дзеяннях амаль ва ўсіх кліматычных зонах (у т.л., у джунглях, пустынях, Арктыцы), і амаль ва ўсіх вышынных паясах (у т.л., у Гімалаях). Нават пасля замены яго ў першай лініі навейшымі, лепшымі машынамі, П-40 заставаўся ў актыўным ужытку на паўднёва-ціхаакіянскім і кітайска-індыйска-бірманскім ТВД, пасля вайны — у ВПС гаміньданаўскага Кітая і ваенна-паветраным кантынгенце Галандыі ў Ост-Індыі (Інданезіі). Апошнія вядомыя выпадкі баявога ўжытку адносяцца да 1948 (галандскія P-40N у вайне канца 1940-х гг. у Інданезіі).

Манеўранасць і хуткаўздымнасць П-40 саступалі сучасным яму праціўнікам (Ме-109, ФВ-190, Зеро), асабліва на вышынях большых за 4,5 км. Саступаў ён і іншым машынам саюзнікаў (Спітфайр V, П-38, П-47, П-51), якія і выцяснілі яго з галоўнай ролі пад пач. 1944. не найлепшай была хуткасць П-40; адзначаліся пагоршаныя (у параўнанні з папярэднікам, П-36) узлётна-пасадкавыя характарыстыкі.

Аўтарства вядомых «акуліных пашчаў», якія маляваліся на бакавых паверхнях радыятараў П-40, прыпісваецца лётчыкам 112 эскдр ВПС Вялікабрытаніі (не раней за лета 1941)^[2].

---