Міхайла Грамыка
З Вікіпедыя.
Міхайла (Міхаіл Аляксандравіч) ГРАМЫКА (31 кастрычніка (12 лістапада) 1885, в. Чорнае Рэчыцкага пав. Мінскай губ. (цяпер Рэчыцкі р-н Гомельскай вобл.) — 30 чэрвеня 1969, Хімкі Маскоўскай вобл.; Псеўданімы і крыптанімы: М. Абданк, Мих. Абданк, Михаил Абданк, М.Г., Міх. Г.), беларускі празаік, паэт, геолаг, педагог.
У час вучобы ў Магілёўскай гімназіі стаў членам рэвалюцыйнага гуртка. Літаратурную дзейнасць пачаў у 1907. У 1911 скончыў Маскоўскі універсітэт. Настаўнічаў у Адэсе, з 1917 удзельнічаў у рабоце культурна-асветніцкай арганізацыі белерускіх уцекачоў "Беларускі гай". З 1921 у Мінску; выкладаў геалогію і мінералогію ў Белпедтэхнікуме і БДУ; працаваў у Інбелкульце, БелАН. Распрацоўваў беларускую навуковую тэрміналогію. Аўтар падручнікаў па геаграфіі і мінералогіі. Браў удзел у пошуках нафты на Палессі. П’есы М. Грамыкі ставіліся ў тэатрах. Арыштаваны ДПУ БССР 13.7.1930 па справе «Саюза вызвалення Беларусі»; паводле пастановы Калегіі ДПУ БССР ад 10.4.1931 высланы ў Іванава-Вазнясенск на 5 гадоў. Пасля сканчэння тэрміна высылкі ў 1936 выехаў з сям’ёй у Мурманскую вобласць (Кіраўск, Чусаў Гарадок (1941-1945)). У 1945-1948 жыў у Іжэўску, працаваў у Запалярным горным тэхнікуме. Потым жыў у Пермскай вобласці і Удмурціі. Рэабілітаваны 15.11.1957. Апошнія гады жыў у Хімках. Член СП Беларусі з 1965.
[правіць] Творы
- Выбр. Мн., 1967;
- Родная пушча: П’есы, вершы, паэмы, успаміны, лісты. Мн., 1987;
- Пачатковая геаграфія. Мн., 1923 (2 выд. Мн., 1925; 3 выд. Мн., 1927; 4 выд. Мн., 1928);
- Уводзіны ў навуку аб неарганічнай прыродзе: Ч. 1. Крышталаграфія; Ч. 2. Мінералогія. Мн., 1926;
- Дзве паэмы. Мн., 1927;
- Плынь: Лірычныя паэмы і вершы. Мн., 1927;
- Каля тэрасы: Драмы. Мн., 1929 (2 выд. Мн., 1975).
Казека Я. Міхайла Грамыка // Казека Я. Голас часу. Мн., 1975 • Шушкевіч С. След на зямлі // Полымя. 1965, № 11 • БП, т. 2 • ЭГБ, т. 3.
[правіць] Крыніцы
- Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, 1794-1991. Энц. даведнік. У 10 т. Т.1. - Мн:, 2003. ISBN 985-6374-04-9