Zeugma

Vikipedi, özgür ansiklopedi

TOBB Merkez Bina'da bulunan Zeugma Tablosu (2006).

Zeugma kazılarından çıkan mozaiklerden Acheloos

Zeugma'da kazı çalışması

Zeugma, M.Ö. 300 civarında Büyük İskender'in generallerinden Selevkos Nikador tarafından kurulmuş bir antik şehirdir.

Bugün, Gaziantep ilinin Nizip ilçesi Belkıs köyü eteklerindedir. İlk olarak kurucusu adına Fıratlı Selevkos anlamına gelen "Selevkaya Euphrates" olarak anılan şehir Roma İmparatorluğu tarafından ele geçtikten sonra köprü anlamına gelen "Zeugma" ismiyle anılmaya başlandı. Antioch (Antakya) Çin arasında Fırat yoluyla oluşan geçitte liman olarak büyük bir ticari değer kazandı.

Yapılan kazı çalışmalarında A, B ve C olarak üç bölümde incelenen şehrin villaları ve çarşılarının bulunduğu A ve B bölümleri bugün Birecik Hidroelektrik Baraj gölü altında bulunmaktadır. Henüz kazı yapılmamış C bölümünde ileride bir açık hava müzesi oluşturulması planlanmaktadır. Antik şehir, Roma döneminden kalan mozaikleri ile dünyaca ünlüdür.
Zeugma kazılarından çıkarılan mozaikler Gaziantep Müzesi[1]'nde sergilenmektedir.

[değiştir] Zeugma'nın Kronolojik Tarihçesi

M.Ö. 300 Büyük İskender’in Generallerinden I. Selevkos Nikator Belkıs/Zeugma’nın ilk yerleşimi olan Selevkeya Euphrates kentini kurar
M.Ö. 1. yy. Kentin Selevkeya Euphrates adı korunarak Kommagene Krallığı'’ın 4 büyük kentinden biri olur.
M.S. 1. yy. M.S. 1. yy.’ın ilk çeyreğinde Roma İmparatorluğu’nun topraklarına katılır ve ismi de “köprü “, “geçit” anlamına gelen “Zeugma” olarak değiştirilir.
M.S. 252 Sasani Kralı I. Şapur Belkıs/Zeugma’yı ele geçirerek yakıp yıkar
M.S. 4. yy. Belkıs/Zeugma geç Roma hakimiyetine girer.
M.S. 5-6. yy. Belkıs/Zeugma Erken Roma hakimiyetine girer.
M.S. 7. yy. İslam Akınları sonucu Belkıs/Zeugma terk edilir.
M.S. 10-12. yy. Küçük bir İslami yerleşimi oluşur.
M.S. 16. yy. Bugünkü adıyla Belkıs Köyü kurulur.