Yunan alfabesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 |
||||||
| Yunan Alfabesi | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Α α Alfa | Ν ν Ni | |||||
| Β β Beta | Ξ ξ Xi | |||||
| Γ γ Gamma | Ο ο Omicron | |||||
| Δ δ Delta | Π π Pi | |||||
| Ε ε Epsilon | Ρ ρ Ro | |||||
| Ζ ζ Zeta | Σ σ ς Sigma | |||||
| Η η İta | Τ τ Taf | |||||
| Θ θ Teta | Υ υ Upsilon | |||||
| Ι ι Iota | Φ φ Fi | |||||
| Κ κ Kappa | Χ χ Chi | |||||
| Λ λ Lambda | Ψ ψ Psi | |||||
| Μ μ Mi | Ω ω Omega | |||||
| Eski Mektuplar | ||||||
| Ϝ ϝ Digamma | Ϛ ϛ Stigma | |||||
| Ͱ ͱ Heta | J ȷ Jot | |||||
| Ϻ ϻ San | Ϸ ϸ Şo | |||||
| Ϟ ϟ Qoppa | Ͳ ͳ Sampi | |||||
Yunan Alfabesi yedisi sesli, onbeşi sessiz, ikisi ise birleşik yirmi dört harften oluşur:
| Α | Β | Γ | Δ | Ε | Ζ | Η | Θ | Ι | Κ | Λ | Μ | Ν | Ξ | Ο | Π | Ρ | Σ | Τ | Υ | Φ | Χ | Ψ | Ω |
| α | β | γ | δ | ε | ζ | η | θ | ι | κ | λ | μ | ν | ξ | ο | π | ρ | σ/ς | τ | υ | φ | χ | ψ | ω |
Konu başlıkları |
[değiştir] Harfler
Ayrıntılı bilgi için harf adlarının üzerine tıklayınız.
| Simge | Adı | Klasik telaffuz | Yeni Yunanca telaffuzu |
|---|---|---|---|
| Α, α | alfa (ἄλφα) | [a] (uzun veya kısa) | [a] |
| Β, β | vita (βῆτα) | [b] | [v] |
| Γ, γ | gama (γάμμα) | [g] | [ɣ] veya [ʝ] |
| Δ, δ | delta (δέλτα) | [d] | [ð] |
| Ε, ε | epsilon (εψιλον) | [e] (her zaman kısa) | [ɛ] |
| Ζ, ζ | zeta (ζετα) | [zd], [zː] | [z] |
| Η, η | ita (ἦτα) | [ɛː] (her zaman uzun) | [i] |
| Θ, θ | tita (θῆτα) | [tʰ] | [θ] |
| Ι, ι | yiota (ἰῶτα) | [i] (uzun bazen kısa) | [i], [y] |
| Κ, κ | kapa (κάππα) | [k] (aspirasyonsuz) | [k] |
| Λ, λ | lamda (λάμδα) | [l] | [l] |
| Μ, μ | mi (μῦ) | [m] | [m] |
| Ν, ν | ni (νῦ) | [n] | [n] |
| Ξ, ξ | ksi (ξῖ) | [ks] | [ks] |
| Ο, ο | omikron (ὂμικρον) | [o] (her zaman kısa) | [o] |
| Π, π | pi (πῖ) | [p] | [p] |
| Ρ, ρ | ro (ῥῶ) | [ɾ] | [r] |
| Σ, σ (kelimenin sonunda: ς) | sigma (σίγμα) | [s] | [s], [z] (diyalektal, [ş] yakın) |
| Τ, τ | tai (ταῦ) | [t] | [t] |
| Υ, υ | ipsilon (ὔψιλον) | [u], sonra [y] (uzun veya kısa) | [i] |
| Φ, φ | fi (φῖ) | [pʰ] | [f] |
| Χ, χ | hi (χῖ) | [kʰ] | [x] veya [Ch] |
| Ψ, ψ | psi (ψῖ) | [ps] | [ps] |
| Ω, ω | omega (ὠμέγα) | [ɔː] (her zaman uzun) | [o] |
[değiştir] Harf Bileşikleri
Yunanca'da kullanılan birçok sesin kendine özel harfi yoktur. Mevcut harflerin biraraya gelmesi ile harf bileşikleri oluşur. Yunanca'da bu yöntemle elde edilen 7 harf bileşiği bulunur. Sözcüğün içinde bulunduğu yere göre harfler kendi seslerini de temsil ediyor olabilir. Fakat genel olarak:
[değiştir] Sessiz Harf Bileşikleri
ΜΠ birleşiği sözcük başına geldiğinde her hâlükârda B olarak okunur: μπακάλης (bakalis)
ΜΠ birleşiği sözcük ortasında iken kendinden önce bir sessiz harf gelirse yine B okunur: τουρμπίνα (turbina)
ΜΠ birleşiği sözcük ortasında iken kendinden önce bir sesli harf gelirse mb olarak okunur: γαμπρός (gambros)
ΜΠ bileşiği sözcük içinde iki kez tekrarlanmışsa B olarak okunur: Μπαμπάς (babas)
[değiştir] ΝΤ - ντ: D sesi verir
ΝΤ birleşiği sözcük başına geldiğinde her hâlükârda D olarak okunur: ντύνομαι
ΝΤ birleşiği sözcük ortasında iken kendinden önce bir sessiz harf gelirse yine D okunur: σουρντίνα
ΝΤ birleşiği sözcük ortasında iken kendinden önce bir sesli harf gelirse nd olarak okunur: πάντα
ΝΤ bileşiği sözcük içinde iki kez tekrarlanmışsa D olarak oknunur: νταντά
[değiştir] ΓΚ - γκ: G sesi verir
ΓΚ birleşiği sözcük başına geldiğinde her hâlükârda G olarak okunur: γκάφα (gafa)
ΓΚ birleşiği sözcük ortasında iken kendinden önce bir sessiz harf gelirse yine G okunur: αργκό (argo)
ΓΚ birleşiği sözcük ortasında iken kendinden önce bir sesli harf gelirse ng olarak okunur: Παγκράτι (pangrati)
ΓΚ bileşiği sözcük içinde iki kez tekrarlanmışsa G olarak oknunur: γκογκό (gogo)
[değiştir] ΓΓ - γγ: Ng sesi verir
Sadece kelime ortasında bulunabilir ve bu durumda ng olarak okunur.
Άγγλος (anglos)
[değiştir] ΓΧ - γχ: Ngh sesi verir
Sadece kelime ortasında bulunabilir ve bu durumda ngh olarak okunur.
συγχωρώ (singhiro)
[değiştir] ΤΣ - τσ: (peltek bir şekilde) Ç sesi verir
ΤΣ τσ Τσ bileşikleri Yunanca'da her zaman, Türkçe'de kullanmadığımız derecede peltek bir şekilde telâffuz edilir. Ses daha çok t'ye kayar.
Τσακμάκ (ćakmak)
[değiştir] ΤΖ - τζ: (peltek bir şekilde) C sesi verir
ΤΖ τζ Τζ bileşikleri Yunanca'da her zaman, Türkçe'de kullanmadığımız derecede peltek bir şekilde telâffuz edilir. Ses daha çok z'ye kayar.
Τζάμι (źami)
[değiştir] Sesli Harf Bileşikleri
[değiştir] ΑΙ - αι: E sesi verir
ΑΪ - αϊ = Ay sesi verir. Eğer ι harfi üzerindeki umlaut (iki nokta) olmasaydı, direkt e olarak okunacaktı.
[değiştir] ΑΥ - αυ: Av ya da Af olarak okunur
Sözcük içindeki yerine göre sesletim değişir. İkiliden sonra sesli harfler ve β,ρ,γ,λ,ν,δ,μ,ζ harfleri gelirse ikili "ev" diye okunur. Bu harfler akılda tutmak için "vergilendirmez" kelimesi akılda tutulmalıdır. Diğer harfler gelirse ikili "ef" diye okunur.
[değiştir] EI - ει: İ sesi verir
[değiştir] ΕΥ - ευ: Ev ya da Ef olarak okunur
Sözcük içindeki yerine göre sesletim değişir. AY için geçerli olan kural aynen bu ikili için de geçerlidir.
[değiştir] ΟΙ - οι: İ sesi verir
ΟΪ - οϊ = Oy sesi verir. Eğer ι harfi üzerindeki iki nokta olmasaydı, diftong i olarak okunacaktı.
