Kızıl kurt

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kızıl kurt
Korunma durumu: Doğada tükenmiş

Bilimsel sınıflandırma

Alem:	Animalia (Hayvanlar)
Şube:	Chordata (Kordalılar)
Sınıf:	Mammalia (Memeliler)
Takım:	Carnivora (Etçiller)
Alt takım:	Caniformia (Köpeğimsiler)
Familya:	Canidae (Köpekgiller)
Oymak:	Canini (Asıl köpekler)
Cins:	Canis
Tür:	C. rufus

Binominal adı

Canis rufus
(Audubon and Bachman, 1851)

Koşan Kızıl kurt

Kızıl kurt (Canis rufus, hatalı adlandırılması ile Canis niger), köpekgiller (Canidae) familyasından Kuzey Amerika'da yaygın olan bir Canis türü. Bayağı kurt ile çok yakın akrabadır.

[değiştir] Özellikleri

Kuzey Amerika'da bayağı kurdu bu kurtdan daha iyi ayırt edebilmek için bayağı kurda "Gray Wolf" (Gri kurt) denir. Kızıl kurt ondan daha küçüktür. Uzunluk 80 cm (+ 35 cm kuyruk), ayakta dururken 75 cm boy ve 25 kg ağırlık, ortalama ölçüleridir. Erkekler dişilerden %10 civarında daha büyük olurlar.

Aynı gri kurtların hep gri renk olmadığı gibi kızıl kurtlar da hep kızıl renk olmazlar. Çoğunlukla tarçın kırmızısı renklileri görülür, ama bej-gri ve siyahımsı renklilerine de rastlanılır. Bu demektir ki; sırf renge bakılarak kızıl ve gri kurtu birbirinden ayırt etmek güvenilir bir ipucu değildir. Bu yüzden kızıl kurtun çok daha zarif olan vücut yapısına dikkat etmek gerek. Ayrıca kızıl kurdun ağzı daha ince ve kulakları biraz daha büyük olur.

[değiştir] Yayılımı ve yaşam alanı

Kızıl kurt eskiden ABD'nin tüm Güneydoğusunda yaygındı. Aşırı avlama sonucu 1980 yılına kadar neredeyse tamamen ortadan kaybolmuş ve sadece Teksas ve Lousiana eyaletlerinde az miktarda kalmıştı. Günümüzde artık tekrar yayılması için çaba gösterilmektedir.

Aşırı avlanmanın diğer bir neticesi olarak, kızıl kurtlar yaşam alanlarını değiştirip, insanların ulaşamadığı bataklıklarda ve insanların uğramadığı dağlık bölgelerde yaşamaya başlamışlardır. Eskiden daha çok ormanlarda ve kırlarda rastlanırdı.

[değiştir] Yaşam şekli

Kızıl kurt, bayağı kurttan daha küçük olduğu için avladığı hayvanlarda daha küçüktür. En çok rakunlar, tavşanlar ve kemiriciler ile beslenir. Geyik gibi büyük hayvanlara, ancak hasta ya da yaralı oldukları zaman saldırmaya cesaret eder. Ayrıca leş ile de beslenir.

Geceleri sürü halinde ava çıkarlar. Sürünün başı bir alfa çiftidir. Bu çiftin dışında sürünün hiçbir üyesi yavru yapmaz. Bir gebelikte 3-12 adet yavru dünyaya gelir. Kızıl kurtun ulumasıda bayağı kurtda olduğundan farklıdır. Uluması daha sessizdir.

[değiştir] Sınıflandırılması hakkında tartışmalar

Kızıl kurtun gerçekten ayrı bir tür olup olmadığı hakkında farklı fikirler vardır. Uzun süre kurtun bir alt türü olarak sınıflandırılmışdır. 1968 yılında ilk kez bir zoolojik kitabta (J.L. Paradiso, "Canids recently collected in east Texas, with comments on the taxonomy of the red wolf") ayrı bir tür olarak tarif edilmiş, ve bu fikir birçok diğer bilimciler tarafından doğru bulunmuştur.

1991 yılında yapılan genetik araştırmalar ama kızıl kurtun hem bayağı kurtdan hemde kır kurdundan gen özellikleri taşıdığı ortaya çıkarmıştır. Bu yüzden bazı bilimciler kızıl kurtun, kurt ile kır kurdu karışımından oluşmuş bir melez olduğunu savunmaya başlamışlardır.

Diğer bir teze göre kızıl kurtlar, sayıları çok azaldığı ve bu yüzden uygun bir eş bulamadıkları için, kurt ve kır kurtları ile çiftleşmek zorunda kalmışlar ve bu yüzden bu türlerin genlerini taşımaya başlamışlardır.