Eski Zağra

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Eski Zağra
Bilgiler
İl (oblast):	Eski Zağra
Nüfus:	152.821 (2007)
Rakım:	196 m
Posta kodu:	6000
Telefon kodu:	042
Koordinatlar:	42° 26' kuzey 25° 39' doğu
Belediye Başkanı
Svetlin Tançev (GERB)

Eski Zağra (Bulgarca: Стара Загора, Stara Zagora, Osmanlıca: Zağra-i Atîka), Güney Bulgaristan'da bulunur. Bölgesinin ekonomi merkezi olmasının yanında en büyük ve en modern Bulgar şehirlerinden birisidir. Eski Zağra ilinde bulunur.

Eski Zağra, ülkenin en büyüğü olan Trakya Bölgesel Belediyeler Birliği - RAO Trakya'nin merkezidir. Şehir, BB+ ile Standard & Poor's'ın uluslararası kredi reytingi sıralamasında 4. Bulgar şehri olmuştur.

Trakya'daki en eski Bulgar tiyatrosu olan Geo Milev Drama Tiyatrosu, Eski Zağra'da bulunur. 1925 yılında, Sofya Operası'ndan sonra önce Güney Bulgaristan Operası, daha sonra Eski Zağra Devlet Operası adıyla anılan ikinci opera bu kente açıldı. Şehirde, 13 Kasım 1927'de radyo yayın hayatına başladı ve 1 Şubat 1936'da [Sofya Radyosu]'ndan sonra [Eski Zağra Radyosu], ikinci radyo istasyonu olarak düzenli program yapmaya başladı.

Eski Zağra, aynı zamanda turistlerin ilgisini çeken bir destinasyondur. Şehirde antik Augusta Traiana Forumu bulunmaktadır. Kent merkezinden 14 km uzaklıkta Eski Zağra Kaplıcaları banyo ile tedavi (Balneoloji) tesisleri bulunur. Şehirde bulunan 34 otel, Eski Zağra'yı Kongre turizmi için fevkalâde uygun hâle getirir. Eski Zağra büyük bir üniversite şehridir. Şehir düz soskakları, ıhlamur ağaçları ve şairleriyle ünlüdür.

[değiştir] Coğrafya

Şehir, Eski Zağra Ovası'nda yer alır. Yukarı Trakya Düzlüğü'nün doğu kısmında, Orta Orman'ın, Sakar Dağı'nın, Manastır Tepesi'nin, Azizler Tepelesi'nin ve denizden yüksekliği 137 metre olan Çırpan Tepesi'nin arasında uzanmaktadır. Sofya'dan karayoluyla 220 km, demiryoluyla 250 km'dir.

Şehir'in bulunduğu bölgenin iklimi Akdeniz'den gelen sıcak hava dalgasıyla bir geçiş iklimi özelliği göstermektedir. Bölgede, ülkede nadir karşılaşılan tropikal ağaç çeşitleri yetişir. Sedir, incir, defne, nar, badem, cennet elması, servi. Yıllık ortalama sıcaklık 13°C'dir (ocağın ortasında +1,0° ve temmuzun ortasında +24,0°C). Yıllık ortalama yağıs miktarı 650 mm.

Eski Zağra'nın yaklaşık 16 kilometre kuzeybatısında Eski Zağra Kaplıcaları ve 15 kilometre kuzeyindeki Yagoda (Çilek) köyünde başka bir kaplıca kaynağı bulunur.

[değiştir] Tarih

Eski Zağra Bulgaristan'ın ve Güneydoğu Avrupa'nın en eski şehirlerinden biridir. Bunu en iyi gösteren tarihteki sekiz farklı ismi olmasıdır:Beroe, Augusta Trajana, Irinopopis, Borui, Vereia, Eski Zağra, Jeleznik ve Stara Zagora.

Şehrin tarihi İ.Ö. 5.-6. milenyumdaki neolitik yerleşimlerle başlar. Eski Zağra etrafındaki neolitik yerleşimler Avrupa'daki en iyi korunmuş olanıdır. Bakır madeni ise Avrupa'da işletilmiş en eski madendir. Günümüz şehri trakçada muhtemelen demir anlamına gelen Beroe adıyla Traklar tarafından kurulmuştur—eski çağlarda madenlerden çıkartılan demir Eski Zağra'ya götürülüyormuş.

Roma İmparatorluğu'nun en büyük imparatorlarından Trajan şehri yeniden inşa etti ve kendi ismini verdi: Ulpia Augusta Traiana. Roma İmparatorluğu döneminde orta ölçekli şehirlerden biriydi-kendi parasını basmaya ve bunları İmparatorluğun en büyük ticaret ve ekonomi merkezlerine dağıtmaya hakkı vardı.

Zağra Bölgesi, ilk kez 717 yılında Araplar'ın Konstantinopolis'i kuşatması sırasında, Han Tervel'in piyadelerle ve atlılarla İmparatorluğa yardım götürüp, 30.000 kişilik Arap ordusunu mağlup etmesiyle Bulgar Krallığı topraklarına girdi. Minnet duydukları için Bizanslar da Merkezi Beroe ile birlikte Zağra bölgesini Bulgarlara bırakmışlardır. Bulgarlar şehire Boruy (Beroe'nin bozulmuş formu ya da eski bulgarcadaki Kale anlamına gelen "Boru" kelimesi) demişlerdir. Daha sonra şehir kısa aralıklarla Bulgaristan ve Bizans arasında el değiştirmiştir. 784 yılında Bizans İmparatoriçesi İrina, şehri ziyaretiyle Genç Bulgar Devleti'nin saldırılarını engellemek için kale duvarları yeniletti ve şehre kendi ismini verdi - İrinopolis.

Bulgar Krallığı'nın Bizans'a yenilip yönetimine girmesinden sonra şehir Vereya diye isimlendirilmiştir.

Osmanlı Türkleri, 1372 yılında Koca Balkan Dağları'nın geçitlerine yakınlığıyla çok önemli bir stratejik pozisyona sahip şehri fethettiler. Çünkü geçitler Bağımsız Son Bulgar Toprağı olan Tırnova Çarlığı'na gidiyordu. Osmanlılar farklı kültürlerden kalan engin tarihi mirasını görerek, şehri Zağra-i Atîk (Eski Zağra) diye isimlendirmişlerdir. Daha sonra ismi günümüzde de kullanılan Eski Zağra olarak değişmiştir.

Osmanlı yönetiminde de şehir yeniden kültür ve ekonomi merkezi oldu. Şehrin adı Eski Zağralı Bulgarların ısrarı üzerine Bulgarca olarak 1878'den daha önce değiştirildi (Türkçe isme sahip hemen hemen bütün Bulgar şehir ve köy isimleri 1934 yılına kadar değiştirildi). 1854'te Eski Zağra entellektüelleri tarihte o bölgeden demir çıkartılmasını vurgulayarak şehrin adının Jeleznik (Bulgarca'da Demiryolu) olmasına karar verdiler(Beroe'den esinlenerek). Ancak bu isim uzun süre kalmadı; İstanbul'daki Kilise Konseyinin 1870'de Eski Zağra'da Piskoposluk kurmasıyla, Osmanlı Devleti'nin resmi belgelerinde türkçe isminin bulgarca çevirisi olan Stara Zagora'nın kullanılmasına karar verildi.

Dr.İvan Bogorov, "Bulgar Bölgelerinde Birkaç Günlük Geziler (Nyakolko Dena Razhodka po Bılgarskite Mesta)" isimli kitabında Eski Zağra ovasının, Rumeli'nin en verimli ve Bulgar nüfusu en fazla olan yerlerinden biri olduğunu yazmıştır.

Gabrova'daki Aprilov Lisesinin metod ve programlarına uygun olarak 1841'de şehre okul açılmıştır. 1863'te kızlar için de bir okul açılmıştır. Bu okullarda Neofit Rilski, İvan Bogorov, Petko Slaveykov gibi bulgar aydınları dersler vermiştir ve Rayna Popgeorgieva, Vasil Levski vb. gibi aydınlar burda okumuşlardır. Bulgarların Milli Uyanış Sürecinde önemli şahsiyetlerden olan Zahari Knyajevski, Aleksandır Ekzarh da burda doğmuştur. Bulgar Bülbülü (Bulgarskiyat Slavey) olarak bilinen Hristina Morfova da bu şehirdendir.

[değiştir] Dış bağlantılar

• Eski Zağra ve çevresi hakkında bilgiler
• Eski Zağra fotoğrafları

	Bulgaristan'daki Şehirler
Asenovgrad • Aytos • Burgaz • Dimitrovgrad • Dupnitsa • Eski Cuma • Eski Zağra • Filibe • Gabrova • Hacıoğlu Pazarcık • Harmanlı • Hasköy • İslimiye • Karlıova • Karinabat • Kazanlık • Kırcaali • Köstendil • Lom • Lofça • Montana • Nevrakop• Orhaniye • Otlukköy • Paşmaklı • Pazarcık • Pernik • Petriç • Plevne • Razgrad • Rusçuk • Samokov • Sandanski • Selvi • Silistre • Sofya • Ziştovi • Şumnu • Troyan • Varna • Tırnova • Velingrad • Vidin • İvraca • Yanbolu • Yeni Zağra • Yukarı Cuma • Yukarı Rahova